Οι νομοθέτες αναγνώρισαν την επικινδυνότητα της κατάστασης για «το σημαντικό βάρος και επιδείνωση της ανθρώπινης υγείας που οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου» στην έβδομη Υπουργική Διάσκεψη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ για το Περιβάλλον και την Υγεία που συγκαλέστηκε στη Βουδαπέστη (5-7 Ιουλίου). Εκεί οι νομοθέτες συζήτησαν το μέλλον και τις προτεραιότητες της περιοχής, εστιάζοντας στην αντιμετώπιση των διαστάσεων της περιβαλλοντικής κρίσης στην υγεία.
Όπως αποδεικνύεται στην Ευρωπαϊκή Έκθεση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2022, μετά την πανδημία του COVID, η πρόοδος προς την επίτευξη των στόχων της Ατζέντας 2030 έχει σταματήσει.
Για να επναφέρουν τη συζήτηση, υπέγραψαν τη Διακήρυξη της Βουδαπέστης, μια σειρά δεσμεύσεων για την προώθηση ενός καθαρού, ασφαλούς και υγιούς δομημένου περιβάλλοντος.
Σε αυτήν, οι νομοθέτες δεσμεύονται να «επιταχύνουν τη δίκαιη μετάβαση προς ανθεκτικές, υγιείς, δίκαιες και βιώσιμες κοινωνίες, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία COVID-19».
Το κείμενο δίνει προτεραιότητα στη δράση για τις προκλήσεις στον τομέα της υγείας που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Επισημαίνει την ανάγκη να ενισχυθεί η δέσμευση του τομέα της υγείας και να τεθούν οι περιβαλλοντικοί παράγοντες στο επίκεντρο της παγκόσμιας ατζέντας για την υγεία.
Η διακήρυξη περιλαμβάνει επίσης συστάσεις για τη βελτίωση της κλιματικής παιδείας των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, την απαλλαγή των συστημάτων υγείας από τον άνθρακα, την εφαρμογή κατάλληλης διαχείρισης αποβλήτων και τη μετάβαση σε συστήματα μεταφορών με μηδενικές εκπομπές.
Ανάγκη για δράση
«Τα καλά νέα είναι ότι έχουμε ένα κοινό παγκόσμιο όραμα, όπου θα θέλαμε να βλέπουμε τους εαυτούς μας σε επτά χρόνια, δέκα χρόνια, δεκαπέντε χρόνια, και το εκφράσαμε με μορφές συμφωνιών», δήλωσε ο Csaba Kőrösi, πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, αναφερόμενος στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) της Ατζέντας 2030.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, όλες οι χώρες του ΟΗΕ υπέγραψαν την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Παρά την αρχική συναίνεση, η ευρωπαϊκή εφαρμογή διαρκεί περισσότερο από ό,τι αναμενόταν.
«Ως περιοχή, κινούμαστε πολύ αργά προς την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης έως το 2030», δήλωσε ο Hans Kluge, περιφερειακός διευθυντής Ευρώπης του ΠΟΥ, στη Βουδαπέστη.
Όπως έχει ήδη διαπιστωθεί στο σχέδιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής (AMR), οι νομοθέτες υπογραμμίζουν την ανάγκη υιοθέτησης της προσέγγισης «Μία υγεία» κατά τη χάραξη πολιτικής, διασφαλίζοντας τη συμπερίληψη της υγείας του ανθρώπου, των ζώων και των φυτών και των αλληλεπιδράσεών τους με το περιβάλλον.
Η Brigit Staatsen, πρόεδρος του Γραφείου της Ευρωπαϊκής Ομάδας Εργασίας για το Περιβάλλον και την Υγεία του ΠΟΥ, εξήγησε ότι είναι σημαντικό για τους νομοθέτες να καθίσουν και να σκεφτούν: «Ποιες είναι οι μελλοντικές προτεραιότητες για το περιβάλλον και την υγεία στις περιφέρειες και ποιες είναι οι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν τώρα».
Αυξανόμενες απειλές
«Οι πιθανότητες να δούμε μια μαζική πανδημία που θα είναι τόσο καταστροφική όσο η κανδημία του κορωναϊού μέσα σε είκοσι πέντε χρόνια είναι περίπου 52%», προειδοποίησε ο Kőrösi.
Πρόσθεσε ότι το ερώτημα τώρα δεν είναι αν θα αντιμετωπίσουμε ή όχι παρόμοιες προκλήσεις στις κοινωνίες μας, αλλά πότε θα έρθουν και πόσο καλά προετοιμασμένοι θα είμαστε.
Αυτό μπορεί να ακούγεται καταστροφολογικό, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς, η κλιματική αλλαγή δείχνει ήδη ότι μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ανθρώπινη υγεία.
Τα στοιχεία του ΠΟΥ δείχνουν ότι κάθε χρόνο εκτιμάται ότι 1,4 εκατομμύρια θάνατοι στην Ευρώπη συνδέονται με περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου.
Η άνοδος της θερμοκρασίας και η μείωση της βιοποικιλότητας συνδέονται στενά με την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης ζωονόσων, δηλαδή εκείνων που μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο, όπως ο Ζίκα ή ο δάγκειος πυρετός.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες διεγείρουν την αναπαραγωγή τόσο των παθογόνων μικροοργανισμών όσο και των φορέων, των φορέων της νόσου, και η απώλεια της βιοποικιλότητας απειλεί την «μειωτική επίδραση», δηλαδή όταν η ποικιλομορφία μιας οικολογικής κοινότητας συμβάλλει στη μείωση της εξάπλωσης ενός παθογόνου.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) προειδοποίησε ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει μαζική αύξηση των κουνουπιών που μεταφέρουν ασθένειες σε χώρες που προηγουμένως δεν είχαν επηρεαστεί. Τα στοιχεία τους δείχνουν ότι η μόλυνση από τον ιό του Δυτικού Νείλου και ο δάγκειος πυρετός έχουν αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο.
Το 2022 αναφέρθηκαν στην ΕΕ πάνω από 1.133 ανθρώπινα κρούσματα και 92 θάνατοι από λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου, εκ των οποίων τα 1.112 ήταν τοπικά σε 11 χώρες, ο υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων από το έτος κορύφωσης της επιδημίας το 2018.
Ο δάγκειος πυρετός έχει προκαλέσει 71 εγχώρια κρούσματα μεταξύ 2010 και 2021.
Και στις δύο περιπτώσεις, οι ασθένειες αυτές προκαλούνται από κουνούπια, ένα ζώο του οποίου η ζωή είναι στενά συνδεδεμένη με το περιβάλλον.
(από euractiv.gr)