Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Αρκαδίας αλλά και των νησιών.
Τρία χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση του master plan από την κυβέρνηση που περιελάμβανε τις δράσεις, το προτεινόμενο θεσμικό πλαίσιο και τα κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων ύψους 3,5 δισ. ευρώ για την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και ανάπτυξης των προαναφερόμενων περιφερειών και δέκα μήνες μετά την έγκριση του ειδικού προγράμματος ευρωπαϊκών ενισχύσεων ΕΣΠΑ ΔΑΜ ύψους 1,6 δισ. ευρώ, το Σχέδιο βρίσκεται στην τελική ευθεία.
Επίσης πριν από έξι μήνες ανακοινώθηκε και η προκήρυξη του καθεστώτος ενισχύσεων ΔΑΜ του Αναπτυξιακού Νόμου ύψους 380 εκατ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει επιδοτήσεις από 50% έως και 100% για επενδυτικά σχέδια σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη.
Ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ) Πελοπίδας Καλλίρης μιλώντας στα «ΝΕΑ» εκτιμά πως «στο τέλος του 2023 με αρχές του 2024 θα εκκινήσει η υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων που θα συνδράμουν στον μετασχηματισμό των λιγνιτικών περιοχών και θα φέρουν νέες θέσεις εργασίας».
Τεχνικά ζητήματα. Βασικό εργαλείο για την υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης είναι το επιχειρησιακό πρόγραμμα ΕΣΠΑ ΔΑΜ ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Για να τρέξει πλήρως απομένει η επίλυση τεχνικών ζητημάτων με την πλατφόρμα του προγράμματος. Ο διοικητής της ΕΥΔΑΜ σημειώνει επίσης στα «ΝΕΑ» πως «για τη συγκέντρωση των προτάσεων προς χρηματοδότηση συγκροτήθηκαν και οι εδαφικές επιτροπές. Δηλαδή οι ομάδες ανά περιοχή όπου συμμετέχουν τοπικοί φορείς, οι οποίοι θα εισηγούνται στην ΕΥΔΑΜ τις ανάγκες χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων ή άλλων δράσεων».
Τον επόμενο ενάμιση χρόνο αναμένονται δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το επιχειρησιακό πρόγραμμα ΔΑΜ με 800 εκατ. ευρώ. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το καθεστώς ενισχύσεων ΔΑΜ του Αναπτυξιακού Νόμου, προϋπολογισμού 380 εκατ. ευρώ, η χρηματοδότηση Σημαντικών Εργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος, ύψους 165 εκατ. ευρώ, προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης, ύψους 29,2 εκατ. ευρώ, για περίπου 4.000 ανέργους και εργαζομένους σε επισφαλείς θέσεις, δύο δράσεις, ύψους 50 εκατ. ευρώ, για την ενίσχυση υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων, η Ζώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας, ύψους 41 εκατ. ευρώ, ο Κόμβος Βιο-Οικονομίας στη Μεγαλόπολη, ύψους 22 εκατ. ευρώ, κ.λπ.
Η πρόοδος υλοποίησης. Σύμφωνα με όσα κάνει γνωστά στα «ΝΕΑ» ο Πελοπίδας Καλλίρης, από τον Οκτώβριο, οπότε και ξεκίνησε η δουλειά της ΕΥΔΑΜ, η συνολική πρόοδος υλοποίησης του προγράμματος ΔΑΜ περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
Εξειδίκευση 14 δράσεων, συνολικού προϋπολογισμού 567,1 εκατ. ευρώ, ήτοι περίπου του 35% του συνολικού ύψους του προγράμματος.
Εκδοση 13 προσκλήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 187,1 εκατ. ευρώ, ήτοι περίπου του 11,5% του συνολικού ύψους του προγράμματος.
Εκδοση απόφασης ένταξης για 23 πράξεις, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 149 εκατ. ευρώ, ήτοι του 9,2% του συνολικού ύψους του προγράμματος.
Ανάμεσα στις πρώτες εμβληματικές επενδύσεις που πρόκειται να παίρνουν σάρκα και οστά στις λιγνιτικές περιοχές είναι η επένδυση ύψους 780 εκατ. ευρώ της εταιρείας ADVENT που αφορά την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής κυψελών καυσίμου υδρογόνου και μονάδων ηλεκτρόλυσης. Επίσης εμβληματικό έργο είναι το Πράσινο Κέντρο Δεδομένων και Υπερυπολογιστή Δυτικής Μακεδονίας που θα τρέξει το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Προβλέπεται χρηματοδότηση 20 εκατ. ευρώ.
Επενδυτικό ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει επίσης η Sunlight για την κατασκευή εργοστασίου στη Δ. Μακεδονία παραγωγής μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας, εταιρεία συμφερόντων του επιχειρηματία Σπύρου Θεοδωρόπουλου για τη δημιουργία έξυπνης μονάδας υδροπονίας, εργοστάσια παραγωγής φαρμάκων από την Demo και άλλες αγροτουριστικές μονάδες.
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")