Κύπρος: Σημείωμα του Γενικού Ελεγκτή στους Θεσμούς για EuroAsia Interconnector

Κύπρος: Σημείωμα του Γενικού Ελεγκτή στους Θεσμούς για EuroAsia Interconnector
του Χρύσανθου Μανώλη
Παρ, 25 Αυγούστου 2023 - 16:32

Με σημείωμά του προς ευρωπαϊκούς και κυπριακούς θεσμούς, ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας ενημέρωσε για τα προκαταρκτικά ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε τις τελευταίες εβδομάδες η Ελεγκτική Υπηρεσία γύρω από την ανάμειξη του κράτους στο έργο που προωθεί η ιδιωτική εταιρεία EuroAsia Interconnector για ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας

Πηγή στην Ελεγκτική Υπηρεσία επιβεβαίωσε στον Φιλελεύθερο την αποστολή του σημειώματος, το οποίο, όπως μας ελέχθη, αφορά θέματα καταλληλότητας του ιδιωτικού φορέα υλοποίησης του έργου και εντοπίζει έλλειψη διαφάνειας ως προς τον τρόπο με τον οποίο ένας ιδιώτης βρέθηκε να διαχειρίζεται ένα στρατηγικής σημασίας έργο, αξίας τουλάχιστο δύο δισεκατομμυρίων.

Το σημείωμα του Γενικού Ελεγκτή εστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στο Ελληνικό Ελεγκτικό Συνέδριο (λόγω και της πιθανής συμμετοχής του Έλληνα Διαχειριστή Μεταφοράς στο έργο) και στον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Παπαναστασίου.

Θυμίζουμε ότι το έργο έχει χαρακτηριστεί από την ΕΕ ως «έργο κοινού ενδιαφέροντος» και αποφασίστηκε από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό Συνδέοντας την Ευρώπη να χρηματοδοτηθεί -στη βάση συγκεκριμένων οροσήμων- με 657 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 100 εκατ. θα αντληθούν για τον ίδιο σκοπό, υπό μορφή δανείου, μέσω του κυπριακού Σχεδίου Ανάκαμψης. Συνολικά το έργο υπολογίζεται σήμερα, από τον ίδιο τον φορέα, να κοστίσει 1,94 δισ. ευρώ.

Από την πληροφόρηση που έχουμε από διάφορες πηγές συνάγεται ότι το θέμα καταλληλότητας και οικονομικών δυνατοτήτων της εταιρείας EuroAsia Interconnector ήδη απασχολεί σοβαρά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την κυπριακή Κυβέρνηση, εξού και η συζήτηση που γίνεται κατά πόσο πρέπει ή όχι το κράτος να εμπλακεί οικονομικά στην υλοποίηση της διασύνδεσης.

Υπό αυτό το πρίσμα, το σημείωμα του Γενικού Ελεγκτή -με τα βασικά ευρήματα της έρευνας που έγινε και τις δικές του επισημάνσεις επί αυτών των ευρημάτων- αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Εξίσου μεγάλη σημασία θα έχει το περιεχόμενο της ανταπόκρισης των προαναφερθέντων θεσμών στην επιστολή του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος του κόστους του έργου θα καλυφθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια αλλά ενδεχομένως και από κρατικό χρήμα ή εγγυήσεις.

Στις 26 Ιουλίου 2023 ο Φιλελεύθερος δημοσίευσε δηλώσεις του εκπροσώπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Μάριου Πετρίδη για την απόφαση να διεξαχθεί έρευνα για τη EuroAsia και την πιθανή επιβάρυνση του Κύπριου φορολογούμενου. Ο κ. Πετρίδης είχε πει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Στην πράξη, πρόκειται για ένα έργο το οποίο ξεκίνησε από έναν ιδιώτη, που με μηδαμινά ίδια κεφάλαια βρέθηκε να εκτελεί ένα έργο δύο δισ. ευρώ, να λαμβάνει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, να λαμβάνει €100 εκατ. από την Κυπριακή Δημοκρατία και να απαιτεί πρόσθετα εκατοντάδες εκατομμύρια από την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και από το ελληνικό κράτος. Ενώ στην αρχή έλεγε ότι  το έργο θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2023 και ότι δεν θέλει στήριξη από τα τρία κράτη, αλλά θα βρει μόνος του τα κεφάλαια, ξαφνικά όλα άλλαξαν».

Μελέτη από ξένο οίκο

Άλλες πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πως το Υπουργείο Ενέργειας, κατόπιν συνεννόησης με την Ελεγκτική Υπηρεσία, προχωρεί στην ανάθεση σε διεθνή οίκο μελετών, με τεράστιες εμπειρίες σε ενεργειακά θέματα, της πραγματοποίησης μελέτης τεχνο-οικονομικής βιωσιμότητας και στρατηγικής σημασίας του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Ελλάδα. Λόγω του επείγοντος του θέματος -καθώς εκκρεμεί η λήψη αποφάσεων από την Κυβέρνηση ως προς το ενδεχόμενο να συμβάλει οικονομικά, με κάποιο τρόπο, στην υλοποίηση της δαπανηρής σύνδεσης- και των εξειδικευμένων όρων εντολής που ετοιμάστηκαν, το Υπουργείο Ενέργειας ακολουθεί τη συνοπτική διαδικασία πρόσκλησης για εκδήλωση ενδιαφέροντος. Παραλείπτες της πρόσκλησης θα είναι τουλάχιστο τέσσερις μεγάλοι διεθνείς οίκοι, τις προτάσεις των οποίων θα αξιολογήσει το υπουργείο και θα επιλέξει τον οίκο στον οποίο θα αναθέσει τη μελέτη.

Παρέμβαση συντεχνιών ΑΗΚ

Τις σοβαρές τους επιφυλάξεις ως προς την ωφελιμότητα για την Κυπριακή Δημοκρατία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας δημοσιοποίησαν χθες οι συντεχνίες των εργαζομένων στην ΑΗΚ. Παράλληλα, διερωτήθηκαν κατά πόσο «το ίδιο το κράτος έχει προβεί σε τεχνοοικονομική μελέτη κόστους / οφέλους για το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου, που να καταδεικνύει τον βέλτιστο στρατηγικό σχεδιασμό για την ενέργεια, προτού προωθήσει τη γραμμή διασύνδεσης έναντι άλλων τεχνολογιών, π.χ. ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συνεπικουρούμενες με αποθήκευση».

Οι συντεχνίες επισημαίνουν σε άλλο σημείο ότι «τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας σχετικά με το έργο της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης με άλλα κράτη μάς προκαλούν έντονη ανησυχία και σοβαρό προβληματισμό», κυρίως επειδή, σύμφωνα με τις οργανώσεις «επιδιώκεται να επιφορτιστεί το κράτος το κόστος του έργου».

(από philenews.com)