Η Ενεργειακή Ασφάλεια Πάλι στο Προσκήνιο

Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών στο Ισραήλ, με την μεγάλης έκτασης αιφνίδια τρομοκρατική επίθεση που εξαπέλυσε η Παλαιστινιακή Χαμάς το περασμένο Σάββατο ( 7/10) κατά στρατιωτικών και πολιτικών στόχων εντός του Ισραήλ, με την ταυτόχρονη απαγωγή εκατοντάδων ομήρων και βιαιοπραγίες κατά άμαχου πληθυσμού, και την μέχρι στιγμής εκατόμβη νεκρών και από τις δύο πλευρές, (εκτιμήσεις φέρουν το συνολικό αριθμό νεκρών οπλιτών και από τις δύο πλευρές να ξεπερνά τους 1500 με 4000 τραυματίες) σηματοδοτεί μια νέα φάση γεωπολιτικής αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή. Και αυτό γιατί το Ισραήλ ευρίσκεται στο επίκεντρο της ευρύτερης αντιπαράθεσης μεταξύ Ιράν και Δύσης, η ακριβέστερα μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, την στιγμή που ένα μέρος του Αραβικού κόσμου επιθυμεί διακαώς την εδραίωση συνθηκών ειρηνικής συμβίωσης και συνεργασίας με το κράτος του Ισραήλ. Την στιγμή που οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Σαουδικής Αραβίας, ΗΠΑ και Ισραήλ ευρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο με στόχο την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ

energia.gr
Τρι, 10 Οκτωβρίου 2023 - 09:07

από το Ριάντ, στο πλαίσιο των συμφωνιών του Αβραάμ, (Abraham Accords) βάσει των οποίων τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο έχουν ήδη αναγνωρίσει το Ισραήλ, ήρθε το τρομοκρατικό κτύπημα της Χαμάς να υπενθυμίσει ότι κάποιοι στην Μέση Ανατολή δεν επιθυμούν την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ. Στην προκειμένη περίπτωση πίσω από την Χαμάς και το στρατιωτικό της σκέλος, τις ταξιαρχίες Αλ Κασσάμ, ευρίσκεται το Ιράν που εδώ και πολλά χρόνια τις εξοπλίζει και τις εκπαιδεύει, όπως και το στρατιωτικό τμήμα της Χεζμπολά στον Λίβανο- το έτερο ισχυρό Παλαιστινιακό προπύργιο.

Μετά την άκρως εντυπωσιακή και θανατηφόρα επίδειξη δύναμης της Χαμάς τα τελευταία 24 ώρα εντός του Ισραήλ, μένει να αποδειχτεί εάν ο εδώ και 30 έτη κρυφός πόλεμος μεταξύ Τεχεράνης και Τέλ Αβίβ - ή καλύτερα πόλεμος δια αντιπροσώπων- θα εξελιχθεί σε μια ανοικτή αντιπαράθεση το οποίο αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μια νέα πόλωση, αφού ο Αραβικός κόσμος θα κληθεί εκ των πραγμάτων να λάβει θέσεις. Σε αυτή την περίπτωση ουδείς μπορεί να αποκλείσει τις απευθείας εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Ιράν με το πρώτο να απειλεί να καταστρέψει το σύνολο των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Τεχεράνης.

Για μια ακόμα φορά το φάσμα μιας γενικευμένης στρατιωτικής σύρραξης στην εύφλεκτη κατά τα αλλά περιοχή του Περσικού Κόλπου έχει επιστρέψει και αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στις ενεργειακές αγορές όπως διαπιστώσαμε εχθές από την εκτίναξη των τιμών του αργού και του φυσικού αερίου. Παρά την σημαντική πτώση των τιμών του αργού στις διεθνείς αγορές την περασμένη εβδομάδα, όπου από τα $ 92 το βαρέλι έπεσε αίφνης στα $88, και ακολούθησε πτωτική πορεία στα $ 83, οι τιμές ανέκαμψαν στα $ 89 το βαρέλι με την αγορά να προβλέπει νέες περικοπές από πλευράς ΟPEC+. Με τους παραγωγούς του Κόλπου και την Ρωσία να προετοιμάζονται για μια νέα αναταραχή στις αγορές αργού και προϊόντων προεξοφλώντας παγκόσμια οικονομική αστάθεια. Παρατηρώντας τις αγορές των ομολόγων τα πρώτα σημάδια είναι εμφανή με μείωση της απόδοσης του 10 έτους US Treasury Bond κατά 0.15% και αύξηση της αξίας του, με παράλληλη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού εκ μέρους των τραπεζών.

Ο κίνδυνος για μια γενικευμένη οικονομική και γεωπολιτική αποσταθεροποίηση έχει επιστρέψει για καλά στις διεθνείς αγορές και εάν συνεχιστούν οι εχθροπραξίες μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς είναι ζήτημα χρόνου να εμφανιστούν οι αρνητικές επίδρασες στην πραγματική οικονομία. Με άμεσο αντίκτυπο στις ενεργειακές αγορές με μείωση της προμήθειας, αφού ένα άτυπο εμπάργκο δεν μπορεί πλέον να αποκλειστεί, και κατ επέκταση εκτόξευση των τιμών όλων ανεξαιρέτως των ενεργειακών πρώτων υλών και του ηλεκτρισμού. Η αρνητική αυτή κατάσταση θα πλήξει με ιδιαίτερη σφοδρότητα την χώρα μας αφού η ενεργειακή της προμήθεια εξαρτάται κατά 74% από εισαγωγές πετρελαίου και φ. αερίου. Να θυμίσουμε ότι το 2022 ξοδέψαμε περί τα € 14 δισεκ. για ενεργειακές εισαγωγές, νούμερο που αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% του αρνητικού ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών, δηλαδή του εμπορικού ελλείμματος.

Μόνο που η σημερινή ενεργειακή ομηρεία της χώρας είναι το αποτέλεσμα εγνωσμένης πολιτικής βούλησης διαδοχικών κυβερνήσεων από το 2015 μέχρι σήμερα. Δηλαδή, αποτέλεσε συνειδητή πολιτική επιλογή η μη ανάπτυξη των εγχώριων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου υπό την έωλη αντίληψη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, με την «ελπίδα» ότι το όποιο ενεργειακό έλλειμμα θα καλύπτονταν από τις ΑΠΕ. Με αλλά λόγια υπήρξε, και υπάρχει, πλήρης σύγχυση σε πολιτικό επίπεδο μεταξύ των «πιστεύω» και « επιθυμώ» των κυβερνώντων και των πραγματικών δεδομένων και ικανοτήτων του ενεργειακού συστήματος της χώρας να αντιμετωπίσει το θέμα της ενεργειακής προμήθειας σε όλα τα επίπεδα.(πετρέλαιο, φυσικό αέριο, λιγνίτης, ηλεκτρισμός).

Ας ελπίσουμε ότι η σημερινή ανωμαλία στην Μέση Ανατολή δεν θα εξελιχθεί σε κάτι μεγαλύτερο και ότι δεν θα βιώσουμε μια νέα ενεργειακή κρίση. Σε αυτή την περίπτωση η πολιτική ηγεσία θα έχει ένα ακόμα παράθυρο ευκαιρίας για επιστροφή στον ρεαλισμό και τη λήψη πρακτικών αποφάσεων, με στόχο την ταχύτερη δυνατή ανάπτυξη και εκμετάλλευση του πετρελαϊκού πλούτου της χώρας, έτσι ώστε να μειωθεί η απαράδεκτα υψηλή ενεργειακή εξάρτηση της χώρας και να εξασφαλιστεί προμήθεια ακόμα και σε συνθήκες αποκλεισμού ή εμπόλεμης κατάστασης.