Η συμφωνία που επιτεύχθηκε την Τρίτη μεταξύ των υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο σημαίνει ότι η Γαλλία θα μπορεί να χρησιμοποιεί κρατική στήριξη για τη χρηματοδότηση των σε μεγάλο βαθμό κρατικών πυρηνικών εργοστασίων της, τα οποία παράγουν περίπου το 70% της ηλεκτρικής της ενέργειας. Μια τέτοια κίνηση είχε αμφισβητηθεί έντονα από τη Γερμανία, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο, οι οποίες ήταν ιστορικά αντίθετες στην πυρηνική ενέργεια, αλλά φοβούνταν επίσης ότι το να επιτραπεί στο Παρίσι να επιδοτήσει τα πυρηνικά εργοστάσιά του θα παρείχε στη γαλλική βιομηχανία δομικά χαμηλότερες τιμές ενέργειας, δίνοντάς της ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Στο πλαίσιο των νέων κανόνων της ΕΕ για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του μπλοκ, η Γαλλία θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί δομές χρηματοδότησης γνωστές ως συμβάσεις επί της διαφοράς. Αυτές ορίζουν μια ελάχιστη εγγύηση τιμής για τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και ένα ανώτατο όριο πάνω από το οποίο το κράτος μπορεί να ανακτήσει τυχόν έσοδα.
Το Παρίσι, ωστόσο, δεν πέτυχε μια περαιτέρω παραχώρηση, για να επιτρέψει η ΕΕ να επιστρέφονται στους βιομηχανικούς καταναλωτές τα έσοδα από τα εν λόγω συστήματα που εφαρμόζονται σε υφιστάμενες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Η συμφωνία της Τρίτης δίνει επίσης μεγαλύτερη εξουσία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογεί τα οφέλη των κρατικών ενισχύσεων.
Η Agnès Pannier-Runacher, υπουργός Ενέργειας της Γαλλίας, δήλωσε ότι η συμφωνία είναι "ένας συμβιβασμός που καθορίζει μια ισορροπία" που "επιτρέπει στα κράτη μέλη να έχουν περιθώριο ελιγμών και να αναλάβουν δράση με βάση το δικό τους ενεργειακό μείγμα".
Ο Γερμανός αντικαγκελάριος Robert Habeck δήλωσε ότι η μεταρρύθμιση θα δώσει "πρόσβαση στους καταναλωτές και τη βιομηχανία σε χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη".
Οι υπουργοί της ΕΕ διαπραγματεύονται εδώ και μήνες για τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του μπλοκ, οι οποίες αποσκοπούν στην παροχή καλύτερων επενδυτικών σημάτων στους φορείς ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στη διασφάλιση του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια για την αποφυγή τυχόν αιχμών στις τιμές.
Η προτεινόμενη αναθεώρηση προκλήθηκε από την απεξάρτηση του μπλοκ από το ρωσικό φυσικό αέριο μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία και μετά τις περσινές τιμές ρεκόρ υψηλών τιμών ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ. Επενδυτές και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δήλωσαν ότι είναι ζωτικής σημασίας η μείωση των τιμών για να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αρκετοί υπουργοί διατύπωσαν την Τρίτη τη μεταρρύθμιση ως κρίσιμη για την απάντηση του μπλοκ στις τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις για καθαρή ενέργεια που διατίθενται στις ΗΠΑ και την Κίνα.
"Βρισκόμαστε σε έναν παγκόσμιο ανταγωνισμό για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες μας", δήλωσε ο Claude Turmes, υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ που συμμετείχε στις συνομιλίες δήλωσε ότι η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των κρατών μελών ήταν "σαν να περπατάς σε τεντωμένο σχοινί".
Η συμφωνία θα γίνει νόμος μετά τις διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν την Πέμπτη. Περιλαμβάνει επίσης δικαιώματα για χώρες που βασίζονται στην ενέργεια από άνθρακα, όπως η Πολωνία, η οποία θα μπορεί να επιδοτεί τις μονάδες αυτές μέχρι το 2028, παρά τις προσπάθειες του μπλοκ να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ο Bram Claeys, ανώτερος σύμβουλος στο Regulatory Assistance Project, μια ΜΚΟ στον τομέα της ενέργειας, δήλωσε ότι οι "παρατεταμένες συζητήσεις" των κρατών μελών έχουν ήδη αποβεί επιζήμιες για τις νέες επενδύσεις σε έργα καθαρής ενέργειας.
"Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, διότι οι επενδύσεις αυτές δεν μπορούν να καθυστερήσουν, αλλά αντίθετα πρέπει να επιταχυνθούν επειγόντως για να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες της ενεργειακής κρίσης και οι επιπτώσεις που είχε στους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις", δήλωσε.