Οι ευρωβουλευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ψήφισαν να υιοθετήσουν αυστηρούς νέους κανόνες σχετικά με τις εκπομπές από φορτηγά και λεωφορεία, επιδιώκοντας μείωση κατά 90% των συνολικών εκπομπών CO2 του στόλου έως το 2040 — αλλά υπάρχει ένα μεγάλο κενό. Ενώ ο αρχικός σχεδιασμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεδίωκε να κατηγοριοποιήσει αποτελεσματικά όλα τα φορτηγά και τα λεωφορεία για τις εκπομπές CO2, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει άλλες ιδέες

Σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες που εγκρίθηκαν σήμερα, τα μεσαία και βαρέα φορτηγά που χρησιμοποιούν βιοκαύσιμα και e-fuels θα εξαιρούνται από τους υπολογισμούς του στόλου CO2 και στην πραγματικότητα θα θεωρούνται οχήματα με μηδενικές εκπομπές. Ομοίως θα εξαιρούνται τα λεωφορεία που χρησιμοποιούν βιομεθάνιο. Η αλλαγή εγκρίθηκε κατόπιν εντολής πιο συντηρητικών υπουργών στο Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του γερμανικού κόμματος CDU. Το σκεπτικό τους είναι, στην καλύτερη περίπτωση, διφορούμενο: Οι υπουργοί που υποστηρίζουν ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν να αφαιρέσουν τις υπό ανάπτυξη τεχνολογίες «πράσινων» καυσίμων, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και τα συμφέροντα των φορτηγών είναι οι βασικοί ωφελούμενοι μιας τέτοιας αλλαγής.

Τα βιοκαύσιμα (καύσιμα που προέρχονται από οργανικά απόβλητα, καλλιέργειες ή αποσύνθεση βιομάζας) και τα e-fuels (συνθετικά κατασκευασμένα υποκατάστατα βενζίνης και ντίζελ) είναι έντονα αμφιλεγόμενα στο πλαίσιο της βιώσιμης μεταφοράς. Ενώ και τα δύο θεωρητικά έρχονται με πολύ μικρότερα αποτυπώματα άνθρακα από τα παραδοσιακά διυλισμένα προϊόντα αργού πετρελαίου (αέριο, ντίζελ), και τα δύο σημαίνουν επίσης ότι χρησιμοποιύνται σεοχήματα που παράγουν εκπομπές.

Οι υποστηρικτές των e-fuels λενε ότι η παραγωγή τέτοιων καυσίμων είναι βιώσιμη και ουδέτερη ως προς τον άνθρακα από το σχεδιασμό τους, επειδή χρησιμοποιούν δέσμευση άνθρακα και υδροηλεκτρόλυση με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη σύνθεση τελικών ενώσεων όπως η e-μεθανόλη, η e-κηροζίνη και το e-μεθάνιο. Τα βιοκαύσιμα, από την άλλη πλευρά, που προέρχονται πρακτικές με τεράστια περιβαλλοντική επίδραση, όπως η γεωργία καλαμποκιού ή ζαχαροκάλαμου βιομηχανικής κλίμακας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοκαυσίμων. Εξάλλου, είναι φτιαγμένα από φυτά. Αλλά δεν είναι σαφές ποιος θα είναι ο λειτουργικός ορισμός των βιοκαυσίμων σύμφωνα με τους προτεινόμενους κανόνες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή εάν θα ενσωματωθούν απαιτήσεις βιωσιμότητας, επομένως είναι πιθανό να παρακαμφθεί ως... πράσινο ξέπλυμα. Τώρα τα βιοκαύσιμα που προέρχονται από απορρίμματα βιομάζας, από ροκανίδια ή χρησιμοποιημένο λάδι τροφίμων βάζουν τουλάχιστον τα σκουπίδια κάποιου άλλου να δουλέψουν. Όμως, και πάλι, το τελικό προϊόν πρέπει ακόμα να καίγεται και έτσι να παράγει κάποιο επίπεδο επιβλαβών εκπομπών, ιδιαίτερα CO2.

Οι κανόνες που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι δεσμευτικοί και πρέπει ακόμη να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τα συμβούλια των κρατών μελών της ΕΕ για την τελική νομοθεσία. Αλλά είναι σαφές ότι υπάρχει ένα σημαντικό λόμπι που πιέζει να κρατήσει τα φορτηγά ICE στους δρόμους στην Ευρώπη και είναι βέβαιο ότι οι κατασκευαστές φορτηγών και πολλοί από τους μεγαλύτερους πελάτες τους πιέζουν σκληρά σε αυτό.

Οι κανόνες, κατά τα άλλα, εξακολουθούν να είναι πολύ πιο αυστηροί από οτιδήποτε αλλού πιθανότατα (ακόμα και στις ΗΠΑ). Μέχρι το 2030, η Ευρώπη στοχεύει σε μείωση κατά 45% των εκπομπών CO2 του στόλου για φορτηγά και λεωφορεία. Μέχρι το 2035, ο στόχος πάει στο 65%. Τέλος, το 2040 πρέπει να επιτευχθεί μείωση κατά 90% στις εκπομπές CO2 του στόλου.

 

Ν.Παλ.