Ήδη έχουν δρομολογηθεί εξελίξεις που δείχνουν αλλαγή της τάσης. Παρά την αθόρυβη νηφαλιότητα που επικρατεί, οι εξελίξεις τρέχουν. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προσανατολίζεται μάλλον σε αλλαγή κατεύθυνσης. Μπορεί να ξεκινήσει μια (αργή) πορεία μείωσης επιτοκίων

Οι αγορές έχουν λάβει το μήνυμα και προσανατολίζονται αναλόγως, δηλαδή στην πτώση της απόδοσης των επιτοκίων και (κάποια) στροφή των κεφαλαίων σε αγορές που ενσωματώνουν υψηλότερο ρίσκο.

Σήμερα το «ευρωπαϊκό» επιτόκιο βρίσκεται στο 4%, μετά την τελευταία άνοδο τον Σεπτέμβριο. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι του χρόνου τον Ιούλιο το επιτόκιο θα είναι κάτω από 3% και τα «στοιχήματα» της αγοράς όσον αφορά το επιτόκιο στο προσεχές μέλλον έχουν προσγειωθεί απότομα. Μετά την απότομη και τεράστια πιστωτική επέκταση λόγω της πανδημίας, το χρήμα που βρίσκεται σε κυκλοφορία σήμερα μειώθηκε δραστικά. Αυτό είναι επίσης ένδειξη για την επερχόμενη μείωση των επιτοκίων.

Υπάρχει όμως κι ένας επιπλέον λόγος που αφορά την απασχόληση. Η ανεργία στην Ευρωζώνη βρίσκεται πολύ χαμηλά στο 6,5%. Οι προβλέψεις για την καταστροφή της εργασίας και καταστροφική ύφεση δεν έχουν επιβεβαιωθεί, ενώ η απασχόληση βρίσκεται σε άνοδο μετά την πανδημία, αλλά πρέπει να ενισχυθεί προκειμένου να αυξηθεί το ΑΕΠ των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Αυτή είναι η... θέα αν κοιτάξει κανείς από ψηλά τα υψίπεδα της ΕΚΤ και των μεγάλων αγορών χρήματος. Τι συμβαίνει όμως στα χαμηλά, πώς επηρεάζεται η κατανάλωση, ποια είναι η συμπεριφορά των καταναλωτών; Συνήθως υπάρχει μια απόκλιση στην καθημερινότητα της κατανάλωσης σε σχέση με τις διεργασίες στα ψηλά επίπεδα, που φθάνουν με χρονική υστέρηση στο πεδίο.

Η αλήθεια είναι ότι στην καταναλωτική αγορά υπάρχει αβεβαιότητα για τις εξελίξεις και ο κόσμος δείχνει περισσότερο πολύπλοκος.

Ερευνά για την καταναλωτική συμπεριφορά στην Ευρώπη περιγράφει ότι η αξία, δηλαδή η τιμή, γίνεται πιο σημαντικός λόγος που ορίζει τις αγορές, αλλά δεν είναι ο μοναδικός. Οι καταναλωτές στην Ευρώπη είναι περισσότερο ανοικτοί σε νέες εμπειρίες από όσο νομίζουμε, δεν είναι απλά κυνηγοί φθηνών ευκαιριών. «Ανακαλύπτουν» νέα επώνυμα προϊόντα μέσα από μια ποικιλία καναλιών αγοράς, δημιουργώντας νέες καταναλωτικές ευκαιρίες.

Υπάρχει ανησυχία για την άνοδο των τιμών, αλλά οι καταναλωτές δηλώνουν ότι θα δαπανήσουν περίπου τα ίδια ποσά τους επόμενους τρεις μήνες, αλλάζοντας όμως την κατανομή ανάμεσα σε κλάδους. Τα φρέσκα προϊόντα και είδη νοικοκυριού μένουν ψηλά στην καταναλωτική δαπάνη. Ωστόσο, οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους καταναλωτές λένε ότι θα προτιμήσουν φθηνότερα προϊόντα, ειδικά σε καύσιμα, κρέας, γαλακτοκομικά ή και θα καθυστερήσουν αγορές.

Ωστόσο, ενώ ορισμένοι Ευρωπαίοι καταναλωτές δηλώνουν μείωση της κατανάλωσης, περίπου το 37% όσων συμμετείχαν στην έρευνα σχεδίαζε να ξεφαντώσει. Η πρόθεση για περισσότερες αγορές ήταν υψηλότερη στη Γερμανία (όπου η οικονομική αισιοδοξία ήταν επίσης υψηλότερη) και η χαμηλότερη στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Όπως συμβαίνει και με τους Αμερικανούς ομολόγους, η γενιά της ψηφιακής εποχής, όσοι γεννήθηκαν την περίοδο 1996-2010, των Ευρωπαίων Gen Z, δείχνει υψηλότερο ενδιαφέρον για αγορές, για μικρές ή και μεγαλύτερες ανέσεις.

Έχουν προτεραιότητα δαπάνες για ταξίδια, έξοδο για φαγητό και μόδα, ενώ ταυτόχρονα δηλώνουν ότι κάνουν οικονομίες. Μάλλον αποταμιεύουν για να ξοδέψουν περισσότερα.

Βέβαια, 64% των καταναλωτών δηλώνουν ότι κάνουν αγορές από πολλές πηγές και κατευθύνσεις, ψάχνουν περισσότερο, δεν είναι δεδομένοι πελάτες. Μόνον 24% ολοκληρώνουν τις αγορές σε ένα πολυκατάστημα και μόνον 12% ψωνίζουν αποκλειστικά από online καταστήματα.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")