Μετά την παρακολούθηση της φαντασμαγορικής τελετής λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου και το μοναδικό αίσθημα δόνησης στο στήθος που μου άφησαν οι παλμοί από τα εκατοντάδες τύμπανα, μπήκα στον πειρασμό να σκεφτώ δύο πράγματα: «Θεέ μου, η ενέργεια που εκπέμπει αυτή η χώρα είναι απίστευτη» και, δεύτερον, «είμαστε τελειωμένοι, αρχίστε να διδάσκετε στα παιδιά σας κινέζικα». Ωστόσο, ένα από τα πράγματα που έμαθα στη ζωή μου είναι να μη δίνω τόση βαρύτητα σε ένα γεγονός που διαρκεί μόλις δύο εβδομάδες. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν αλλάζουν τον ρου της ιστορίας. Αποτελούν φωτογραφίες μιας χώρας που φοράει τα κυριακάτικά της για τη θαυμάσει ο κόσμος. Καίτοι φωτογραφία όμως, η εικόνα που έδωσε η Κίνα τις προηγούμενες εβδομάδες ήταν αυτή ενός πανίσχυρου έθνους - κάτι που θα πρέπει να προβληματίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, εν όψει των προεδρικών εκλογών της 4ης Νοεμβρίου.
Η Κίνα δεν έχτισε υποδομές αξίας 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων ούτε διοργάνωσε ασυναγώνιστες τελετές έναρξης και λήξης, με την τύχη ενός ηλιθίου που ανακαλύπτει κατά τύχην πετρέλαιο. Αντιθέτως, οι Ολυμπιακοί ήταν αποτέλεσμα μίας επταετίας εθνικών επενδύσεων, σχεδιασμού, αποτελεσματικής διαχείρισης της κρατικής εξουσίας, πάνδημης κινητοποίησης και σκληρής δουλειάς. Επτά χρόνια... ακριβώς δύο μήνες πριν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, στις 13 Ιουλίου του 2001, η ΔΟΕ αποφάσισε ότι οι Αγώνες του 2008 θα διεξαχθούν στο Πεκίνο.
Καθισμένος στο Ολυμπιακό Στάδιο της Κίνας, τη λεγόμενη «Φωλιά του Πουλιού», δεν μπορούσα να μην αναρωτηθώ τι μεσολάβησε τα τελευταία επτά χρόνια, παρακολουθώντας ταυτόχρονα το εξαιρετικό θέαμα που προσέφεραν οι χιλιάδες χορευτές, τραγουδιστές και ακροβάτες, που συμμετείχαν στις τελετές έναρξης και λήξης. Η Κίνα λοιπόν προετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες τα τελευταία 7 χρόνια. Η Αμερική προετοιμαζόταν για την Αλ Κάιντα. Εκείνοι έχτιζαν στάδια, υπόγειους σιδηροδρόμους, αεροδρόμια, δρόμους και πάρκα. Εμείς κατασκευάζαμε ανιχνευτές μετάλλου, θωρακισμένα οχήματα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η διαφορά αρχίζει να φαίνεται σιγά σιγά. Αρκεί να συγκρίνει κανείς τον άθλιο τερματικό σταθμό στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης και τις καταρρέουσες υποδομές στο κέντρο του Μαχάταν, με το ολοκαίνουργιο αεροδρόμιο της Σαγκάης και το μαγνητικό τρένο που σε μεταφέρει από εκεί στο κέντρο της πόλης, σε ελάχιστο χρόνο, αφού αναπτύσσει ταχύτητα 220 μιλίων την ώρα. Στη συνέχεια, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς ποιο από τα δύο κράτη ανήκει στον τρίτο κόσμο...
Πράγματι, αν βγει κάποιος έξω από το Πεκίνο, θα δει το άλλο πρόσωπο της Κίνας. Αυτό όμως δεν αναιρεί το καινοφανές γεγονός ότι τα πλούσια μέρη της χώρας, η Σαγκάη ή το Πεκίνο, είναι πλέον πιο εντυπωσιακά από τα πλούσια μέρη στις ΗΠΑ. Τα κτίρια είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα από αρχιτεκτονικής απόψεως, τα ασύρματα δίκτυα πιο εξελιγμένα, τα τρένα και οι δρόμοι πιο σύγχρονα και πιο όμορφα. Επαναλαμβάνω μάλιστα, ότι η ανάπτυξη της Κίνας δεν οφείλεται στο πετρέλαιο, αλλά στην υποδειγματική οργάνωση και τη σκληρή εργασία του λαού.
Αντιλαμβάνομαι βεβαίως τις διαφορές. Σε εμάς επιτέθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου, όχι στην Κίνα. Εμείς έχουμε ισχυρούς εχθρούς. Εκείνοι έχουν ανίσχυρους εσωτερικούς αντιρρησίες. Εμείς έπρεπε να απαντήσουμε στις επιθέσεις που δεχθήκαμε τουλάχιστον με την εξουδετέρωση της βάσης της Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν και με την ενίσχυση των μέτρων εσωτερικής ασφάλειας και άμυνας. Εκείνοι είχαν την πολυτέλεια να αποφύγουν τις πολεμικές περιπέτειες στο εξωτερικό. Η προσπάθεια όμως να εκδημοκρατίσουμε το Ιράκ, κάτι που υποστήριξα, ήταν επιλογή και όχι αναγκαιότητα, ενώ είναι μάλλον αμφίβολο αν οι καρποί των προσπαθειών μας θα ανταποκριθούν στο υψηλότατο τίμημα που πληρώσαμε.
Ο πρώτος κανόνας για τους λάκκους όμως είναι ότι αν βρεθείς μέσα σε έναν, δεν σκάβεις περισσότερο. Oταν συγκρίνει κανείς τη δουλειά που έχει γίνει στον τομέα των υποδομών στην Κίνα τα τελευταία επτά χρόνια, με αφορμή τους Ολυμπιακούς, με τη δουλειά που αναβλήθηκε στην Αμερική τα τελευταία επτά χρόνια, με αφορμή την τρομοκρατία, τότε καταλαβαίνει ότι πρέπει να αφιερώσουμε επειγόντως τα επόμενα επτά χρόνια σε προγράμματα ανασυγκρότησης. Πρέπει επιτέλους να τελειώνουμε με το Ιράκ και το Αφγανιστάν, κάτι που προϋποθέτει ότι δεν μπορεί να πηγαίνουν διακοπές οι Ιρακινοί βουλευτές τη στιγμή που φυλάνε σκοπιά 130.000 Αμερικανοί στρατιώτες. Δεν μπορούμε να αγνοούμε τις δικές μας ανάγκες προς όφελος των Ιρακινών.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που συμβουλεύουν τον Μπαράκ Ομπάμα να επιτεθεί ευθέως στον Τζον Μακέιν. Κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο, αλλά όχι ικανό από μόνο του για του δώσει τη νίκη. Ο Ομπάμα έφτασε μέχρι εδώ επειδή πολλοί Αμερικανοί πιστεύουν ότι είναι ο ηγέτης που θα τους οδηγήσει στην εθνική αναγέννηση. Οι πολίτες ξέρουν ότι η πατρίδα μας είναι αυτή που χρειάζεται πρωτίστως ανασυγκρότηση, όχι το Ιράκ ούτε το Αφγανιστάν ούτε η Γεωργία. Αυτό είναι και το διακύβευμα των εκλογών.
Δεν πρέπει λοιπόν να επιτρέψει ο Ομπάμα να επικεντρωθεί η προεκλογική εκστρατεία στο ερώτημα, ποιος είναι πιο σκληρός με τον Μπιν Λάντεν ή τη Ρωσία. Το ερώτημα πρέπει να είναι ποιος είναι πιο ικανός, πιο συγκεντρωμένος, πιο δημιουργικός, πιο ενωτικός ώστε να ξαναχτίσει την Αμερική. Oση εμπειρία και να έχει στην εξωτερική πολιτική ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος, θα είναι τελείως άχρηστη, αν η χώρα μας καταστεί αδύναμη.
Ο Ομπάμα έχει περισσότερο δίκιο απ’ όσο αντιλαμβάνεται όταν λέει ότι αυτή είναι η στιγμή «μας», η εποχή «μας». Είναι η στιγμή μας να δουλέψουμε στο μοναδικό σπίτι που έχουμε, την Αμερική. Δεν θα ήθελα ποτέ να πω στις κόρες μου -και είμαι σίγουρος πως ούτε ο Ομπάμα θα το ήθελε- να πάνε στην Κίνα για να δουν πώς θα είναι ο κόσμος στο μέλλον.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ/THE NEW YORK TIMES, 29/08/2008)