έξι εβδομάδων που πραγματοποίησαν τα πλοία Audax και Pugnax, κατά μήκος της βόρειας ακτής της Ρωσίας, μέχρι το έσχατο γεωγραφικό όριο του θαλάσσιου εμπορίου.
"Αυτό που κάναμε είναι τόσο κοντά όσο να πηγαίναμε στο διάστημα", λέει ο Άντκινς, διευθύνων σύμβουλος της Red Box Energy Services, στους Financial Times. "Αλλά αν κάποιος μας πληρώνει για να κάνουμε αυτή τη δουλειά, θα την κάνουμε".
Ο πάγος, τα ρεύματα και οι θυελλώδεις άνεμοι δεν είναι οι μόνοι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο Adkins κατά τη μεταφορά αυτών των γιγάντιων κατασκευών ύψους 80 μέτρων, από την Κίνα.
Ο προορισμός τους είναι το εμβληματικό έργο υγροποιημένου φυσικού αερίου του Βλαντίμιρ Πούτιν, ένα ρωσικό εγχείρημα τόσο σημαντικό για να κάνουν τους αρμόδιους στις ΗΠΑ να χάσουν το ύπνο τους και να εξετάζουν με ποιο τρόπο θα το εμποδίσουν.
Μια μεγάλη χαλύβδινη κατασκευή βρίσκεται στο πρώτο επίπεδο του καταστρώματος ενός μεταγωγικού πλοίου βαμμένο σε έντονο κόκκινο χρώμα, ενώ πυκνός καπνός αναδύεται από τις τσιμινιέρες του, καθώς πάγος και ομίχλη καλύπτουν την επιφάνεια του ωκεανού.
Για την Ουάσινγκτον, το έργο Arctic LNG 2 αποτελεί την τελευταία απόπειρα προσπάθεια της Ρωσίας να αποκτήσει επιρροή στις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές, καθώς αναζητά νέους προορισμούς για το φυσικό αέριο της, μετά την περικοπή των προμηθειών αγωγών προς την Ευρώπη.
Το ταξίδι του πλοίου στην Αρκτική δείχνει πώς η Μόσχα έχει βρει αμέτρητους τρόπους να παρακάμψει τους δυτικούς περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στον ενεργειακό τομέα της - μερικές φορές με τη βοήθεια επιχειρηματιών από την Δύση, από τους Έλληνες εφοπλιστές που διακινούν ρωσικό πετρέλαιο, μέχρι μικρότερους εταιρικούς φορείς όπως η Red Box Energy Services. Οι πωλήσεις από το έργο, που αναμένεται να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση στην Ασία, θα συμβάλουν στη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία και θα μπορούσαν, τελικά, να αυξήσουν το μερίδιο της Ρωσίας στην αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου παγκοσμίως, από λιγότερο από 10% σήμερα, σε σχεδόν το ένα πέμπτο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δεσμευτεί να κάνουν ό,τι μπορούν για να σταματήσουν τα σχέδια του Πούτιν, λέγοντας στους FT ότι όποιος παρέχει υλική υποστήριξη στο έργο, θα θέσει τον εαυτό του σε νομικό κίνδυνο. Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο επέβαλε τους δικούς του περιορισμούς στο έργο, την περασμένη εβδομάδα, υποστηρίζει ότι οιοσδήποτε που δεν θα συμμορφώνεται θα "τιμωρείται με μεγάλες οικονομικές κυρώσεις ή θα του ασκείται ποινική δίωξη".
Όμως, ο γεννημένος στις ΗΠΑ, Άντκινς, φίλος της βασιλικής οικογένειας της Αγγλίας του οποίου το καθαρόαιμο άλογο εξασφάλισε μια θέση στην Ολυμπιακή αποστολή της Βρετανίας, δεν φαίνεται να συγκινείται από τις απειλές. Υποστηρίζει, ότι παρέχει απλώς "μια γιγαντιαία υπηρεσία ταξί". Το φορτίο, λέει, αποτελείται από "απλά χαλύβδινα πλαίσια" τα οποία δεν περιλαμβάνονται στις αμερικανικές κυρώσεις.
"Δεν υπάρχει τίποτα διαφορετικό από αυτό που κάνουμε σε ένα μαύρο ταξί που μεταφέρει κάποιον από το Mayfair στο αεροδρόμιο Heathrow", λέει!.
Αλλά οι επικριτές, συμπεριλαμβανομένων Ουκρανών ακτιβιστών που παρακολουθούν τα δρώμενα στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, διερωτώνται πώς ο Άντκινς και η ομάδα του μπορούν να παραμείνουν στη «σωστή πλευρά του νόμου». Υποστηρίζουν ότι αν οι αποστολές είναι συμβατές, τότε θα πρέπει να επικαιροποιηθούν οι διατάξεις των κυρώσεων.
Πίσω στη σκοτεινή Αρκτική, όπου το τοπίο φωτίζεται μόνο από το Βόρειο Σέλας, δύο ρωσικά πυρηνικά παγοθραυστικά διακρίνονται στον μακρινό ορίζοντα, να χαράσσουν τη διαδρομή προς ένα ναυπηγείο που ανήκει στην εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου Novatek, στο Mουρμάνσκ. Τέσσερις μηχανικοί έργων πετρελαίου και φυσικού αερίου που μελέτησαν τις φωτογραφίες των κατασκευών που μεταφέρονται, εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για το εάν είναι τόσο απλές, όσο ισχυρίζεται ο Άντκινς, και τις περιγράφουν, αντιθέτως, ότι μοιάζουν με μια μονάδα επεξεργασίας υγροποιημένου φυσικού αερίου, ή ένα βασικό τμήμα μιας αμαξοστοιχίας που μεταφέρει LNG. Ένας άλλος τις περιγράφει ως "πιο πολύπλοκες και από ένα διυλιστήριο πετρελαίου"!
Ο Άντκινς, μιλώντας λίγες ώρες μετά την είδηση για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, πολιτικού αντιπάλου του Πούτιν εμφανίζεται προκλητικός: «Οι πολιτικοί που κυβερνούν τον κόσμο δεν δίνουν δεκάρα για μένα ή τους υπαλλήλους μου. Δεν είμαστε σε θέση να σβήσουμε τα φώτα και να περιμένουμε να έρθει από το πουθενά η παγκόσμια ειρήνη».
Από την πλευρά της, η Μόσχα κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει ότι το Red Box θα ολοκληρώσει το ταξίδι του.
Ο Άντκινς λέει ότι ενώ η εταιρεία του καλωσόρισε τη βοήθεια που πρόσφεραν τα ρωσικά παγοθραυστικά, που ανήκουν στην Rosatom, εν τούτοις, υποστηρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν τίποτε άλλο από απλώς μια υπηρεσία που η Μόσχα παρέχει σε κάθε εμπορικό φορέα με τον οποίο συνεργάζεται. «Είμαστε πολύ χαρούμενοι που αυτοί οι τύποι είναι εκεί πάνω και οργώνουν τις βόρειες θάλασσες", λέει για να προσθέσει: «Αλλά εμείς δεν έχουμε κάποια συμβατική συμφωνία με την Rosatom, καθώς αυτό θα συνιστούσε από μόνο του, παραβίαση των κυρώσεων".
«Το αέριο που ήρθε από το κρύο»
Το ερώτημα για το τι ακριβώς μετέφερε το Red Box από την Κίνα στην Ρωσία παραμένει το πιο ακανθώδες ζήτημα. Το έργο Arctic LNG 2 συνίσταται σε μια σπονδυλωτή κατασκευή, με εξοπλισμό που κατασκευάστηκε στην Κίνα και συναρμολογήθηκε σε ρωσικό ναυπηγείο, πριν ρυμουλκηθεί στον τελικό προορισμό του, στη χερσόνησο Gyda, στο μακρινό βορρά της χώρας.
Η περιοχή Gyda βρίσκεται απέναντι από τη χερσόνησο Yamal, όπου το πρώτο μεγάλης κλίμακας έργο LNG της Novatek, το Yamal LNG, εγκαινιάστηκε από τον Πούτιν το 2017. Η γαλλική TotalEnergies, η οποία αναμείχτηκε και στα δύο έργα, ονόμασε το Yamal "το φυσικό αέριο που ήρθε από το κρύο", σε μια παραλλαγή του τίτλου του διάσημου κατασκοπευτικού μυθιστορήματος του John Le Carré.
Ο Άντκινς παρείχε ναυτιλιακές υπηρεσίες για τις παραδόσεις υλικών στο Yamal κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.
Όμως οι εταίροι στο Arctic LNG 2, όπως η TotalEnergies και η ιαπωνική Mitsui and Co, έχουν αποσυρθεί από το έργο αφότου η Ουάσινγκτον ενέτεινε τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, στο τέλος του περασμένου έτους. Είναι ενδεικτικό των προβλημάτων που έχουν αναφερθεί ότι η σιδηροδρομική υπηρεσία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου από το έργο ξεκίνησε να λειτουργεί τον Δεκέμβριο, αλλά έως τώρα δεν έχει αποσταλεί ούτε ένα φορτίο.
Ο Άντκινς λέει ότι η Red Box Energy, η οποία έχει συσταθεί στην Σιγκαπούρη, αλλά διατηρεί, επίσης, γραφείο στο Ρότερνταμ, δεν είχε ποτέ άμεση σύμβαση με τη Novatek και ότι διέκοψε τις σχέσεις με τους προμηθευτές της μετά την επιβολή των αμερικανικών περιορισμών. «Δεν ξέρουμε τι θα κάνουν με αυτές τις χαλύβδινες κατασκευές μόλις τις πάρουν», προσθέτει. «Μας πληρώνουν απλώς για να μεταφέρουμε τη σακούλα στο αεροδρόμιο»!
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει, η εταιρεία του αποζημιώνεται με 100.000-120.000 δολάρια την ημέρα για κάθε ταξίδι των δύο πλοίων της προς το Μουρμάνσκ, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα συνολικά έσοδα από την αποστολή θα μπορούσαν να ανέλθουν στα 12,5 εκατ. δολάρια!
Το 2021 η Red Box είχε συνολικά έσοδα 19 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με τον ισολογισμό της που κατατέθηκε στη Σιγκαπούρη, αλλά εκτινάχτηκαν στα 70,7 εκατ. δολάρια το 2022.
Ο ίδιος ο Άντκινς είχε μια ενδιαφέρουσα σταδιοδρομία και κινείται σε κοινωνικούς και επιχειρηματικούς κύκλους όπου ο πολυτελής τρόπος ζωής είναι ο κανόνας.
Εργάστηκε ως επενδυτικός τραπεζίτης στην Ιαπωνία, τη δεκαετία του 1980, όπου βοήθησε στη χρηματοδότηση ταινιών της Walt Disney. Έχει διευθύνει μια σημαντική ζυθοποιία στην Αυστραλία. Εισήλθε στην ναυτιλιακή βιομηχανία το 2007 και ίδρυσε την Red Box το 2016, με σκοπό να επικεντρωθεί στην Αρκτική. Η πρώην σύζυγός του, Corinna zu Sayn-Wittgenstein-Sayn, επιδίωξε να συνάψει σχέση με τον πρώην βασιλιά της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος. Ο ίδιος ο Άντκινς έγινε στενός φίλος του Ισπανού μονάρχη και το όνομά του αναμείχτηκε στο οικονομικό σκάνδαλο που οδήγησε, τελικά τον Χουάν Κάρλος στην απόφαση να αυτοεξοριστεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο Άντκινς δεν κατηγορήθηκε, όμως, ποτέ για τη συμμετοχή του.
Όσο για την υπηκοότητά του, δεν επιβεβαίωσε αν έχει βρετανικό διαβατήριο, ούτε όμως υπάρχει καταγραφή στα ομοσπονδιακά μητρώα των ΗΠΑ ότι έχει παραιτηθεί από την αμερικανική υπηκοότητα. Όταν ερωτάται σχετικά, λέει μόνο ότι είναι πολίτης του Αγίου Κιτς και Νέβις στην Καραϊβική!
Οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο την περασμένη εβδομάδα στο Arctic LNG 2, εντείνουν το ενδιαφέρον σε αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα. Ο Άντκινς αμφισβητεί ότι κατέχει περιουσιακά στοιχεία στο Ηνωμένο Βασίλειο ή ότι διατηρεί εκεί την κύρια έδρα του.
Στον αντίποδα, ένας αναλυτής σε θέματα υγροποιημένου φυσικού αερίου στην MST Financial, υποστηρίζει ότι προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι δυτικές δυνάμεις επέτρεψαν την παράδοση των κατασκευών χωρίς να αναλάβουν δράση, ενώ είχαν δεσμευτεί να το εμποδίσουν πάση θυσία. Μάλιστα, η γαλλική Technip παρέδωσε παρόμοιες κατασκευές πέρυσι, πριν αποσυρθεί εντελώς από το έργο Arctic LNG 2.
«Η προσέγγιση των ΗΠΑ στο θέμα των κυρώσεων είναι συχνά πιο περίπλοκη από ό,τι μοιάζει επιφανεικά, όπως έχει αποδειχτεί από το γεγονός ότι επέτρεψαν την αύξηση των εξαγωγών αργού από το Ιράν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, 2021-23» υποστηρίζει.
Η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο έχει μειωθεί κάθετα από τότε που ο Πούτιν μείωσε τις προμήθειες μέσω αγωγών μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Όμως οι εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Ρωσία προς την Ευρώπη έχουν αυξηθεί από το 2021, ακόμη και ενώ η Κίνα μετατρέπεται στην μεγαλύτερη αγορά της Μόσχας.
Πάντως, ο Άντκινς δεν φαίνεται να «ιδρώνει» και να ανησυχεί ότι θα πέσει θύμα των αρχών στις ΗΠΑ. Το περασμένο Σαββατοκύριακο πέταξε στο Χιούστον, όπου ήταν ομιλητής σε ένα συνέδριο για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, που χρηματοδότησε η Red Box!
Τονίζει δε ότι αν του προσφερόταν η υποθετική επιλογή να αχοληθεί με πιο συντηρητικά έργα LNG ή να εξυπηρετήσει τις ρωσικές φιλοδοξίες Ρωσίας στην Αρκτική, η απάντηση θα ήταν εύκολη. «Θα προτιμούσα να εργάζομαι στο κρύο, επειδή είναι πολύ πιο προσοδοφόρο»!!!