Χρονιά αλλαγών για τον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας φαίνεται πως θα είναι το 2024. Η τράπουλα των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας ανακατεύεται με αφορμή τη λύση της συνεργασίας μεταξύ Helleniq Energy και Edison, των δύο μερών της Elpedison. Η Elpedison αποτελεί τον τέταρτο μεγαλύτερο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, πίσω από τη ΔΕΗ, τη Mytilineos, και την Ήρων, εξυπηρετώντας περισσότερους από 316.000 καταναλωτές.

Παράλληλα, οι υπόλοιποι πάροχοι εμφανίζονται διατεθειμένοι να επενδύσουν δυναμικά μέσα στην επόμενη πενταετία, αλλά και να διαφοροποιήσουν το χαρτοφυλάκιό τους.

Το εναρκτήριο λάκτισμα ήρθε με την είδηση περί επικείμενου διαζυγίου μεταξύ Helleniq Energy και Edison, και ως εκ τούτου αλλαγές στη θυγατρική τους Elpedison. Η Elpedison διαθέτει ικανότητα παραγωγής 820MW χάρη στις μονάδες της σε Θεσσαλονίκη και Βοιωτία, ενώ έχει δύο εκκρεμείς άδειες για την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας: μία πρόσθετη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής που θα υπερδιπλασιάσει την ισχύ της, καθώς και μία μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου. Αυτού του είδους οι θαλάσσιες μονάδες αποτελούν ένα από τα κρισιμότερα όπλα στη φαρέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργειακή της ασφάλεια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.


Ο βασικός λόγος για τη λύση της μέχρι τώρα επιτυχημένης συνεργασίας είναι η επιθυμία της Helleniq Energy να ξεφύγει από τη σύγκρουση συμφερόντων ως ιδιοκτήτρια τόσο της Elpedison, όσο και της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Υπενθυμίζεται ότι η Helleniq Energy κατέχει ποσοστό 35% στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, μητρική της Φυσικό Αέριο Ελλάδος, ενός άλλου παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας. Μετά την άκαρπη προσπάθεια πώλησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Helleniq Energy έκρινε σκόπιμο να επανεξετάσει τη συμμετοχή της στην Elpedison. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι Helleniq Energy και Edison δεν διαπραγματεύονται απλώς το τέλος αυτής της σύμπραξης, αλλά το αυριανό ιδιοκτησιακό καθεστώς της Elpedison. Σε κάθε περίπτωση, η Helleniq Energy, που αποτελεί συνεργασία του ΤΑΙΠΕΔ με τον Όμιλο Λάτση, και η Ιταλική Edison, θα συνεχίσουν να συνεργάζονται μέσω των αγωγών IGB και EastMed, στους οποίους συμμετέχει και η ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων.


Παράλληλα, παρατηρείται έντονη κινητικότητα στην αγορά ενέργειας, με αναλυτές να εκτιμούν ότι η αγορά βαίνει προς εδραίωση, με την παροχή να συγκεντρώνεται υπό τον έλεγχο 4 ή 5 μεγάλων παικτών. Σήμερα, η εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται ότι έχει αξία άνω των 7 δις ευρώ, ενώ την πενταετία 2026-2030 αναμένονται συνολικές επενδύσεις που θα ξεπερνούν τα 30 δις ευρώ στο πλαίσιο της πράσινης ενεργειακής μετάβασης. Ως εκ τούτου, οι μεγάλοι παίκτες ετοιμάζονται να αξιοποιήσουν κάθε ευκαιρία ώστε να ενισχύσουν την παρουσία τους.


Η ΔΕΗ συνεχίζει να κυριαρχεί στην αγορά, παρά τις συνεχόμενες μειώσεις του μεριδίου της. Μεγάλη έμφαση δίνεται στις ΑΠΕ, με επενδύσεις 9 δις ευρώ, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στα Βαλκάνια. Υπενθυμίζεται η περσινή αγορά της Enel Romania. Στόχος τα 8,9 GW συνολικής ισχύος το 2026. Ταυτόχρονα, ο όμιλος προχωρά σε διαφοροποιήσεις του πακέτου θυγατρικών του, αγοράζοντας εταιρείες όπως η Κωτσόβολος. Η απολιγνιτοποίηση αποτελεί πλέον δεδομένο για τη ΔΕΗ.


Η Mytilineos ακολουθεί στη δεύτερη θέση, μετά από μία χρονιά γεμάτη εξελίξεις. Έχοντας εξαγοράσει τις Watt & Volt, Volterra και EFA Energy, ο πρωταρχικός στόχος είναι η αύξηση του μεριδίου της Protergia στο 20-25%. Με συνολική ισχύ 14 GW, η Mytilineos κάνει ήδη το επόμενο βήμα στην ηλεκτροπαραγωγή βασισμένη στο φυσικό αέριο.


Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ θεωρείται πλέον συνώνυμη των ΑΠΕ. Κρατώντας την τρίτη θέση στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του ΗΡΩΝ, η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει καταφέρει να κυριαρχήσει στις ΑΠΕ. Με τη σημερινή παραγωγή ΑΠΕ που βρίσκονται εντός και εκτός Ελλάδας να αγγίζει τα 1,2 GW, ο στόχος των 6 GW για το 2030 φαντάζει ρεαλιστικός, με δεδομένα και τα 5,5 δις ευρώ που θα επενδυθούν. Πέραν αυτών, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ συνεργάζεται με τη Motor Oil για τη μονάδα φυσικού αερίου στη Θράκη, με ισχύ 877 MW.


Τέλος, η Motor Oil επιχειρεί να αυξήσει το μερίδιό της με μία σειρά στρατηγικών επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια. Έχοντας ένα επενδυτικό πακέτο 4 δις ευρώ, η Motor Oil προχώρησε στην εξαγορά της Anemos, φτάνοντας την παραγωγή ΑΠΕ στα 837 MW, με στόχο τα 2 GW το 2030. Η NRG συνεχίζει να δραστηριοποιείται στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, με την ηλεκτροκίνηση να θεωρείται ως το στρατηγικό πλεονέκτημα της Motor Oil, με σχέδιο για λειτουργία 4000 σταθμών φόρτισης μέχρι το τέλος της δεκαετίας.


Το 2024 προβλέπεται να είναι μία χρονιά πλούσια σε εξελίξεις, με τις διεθνείς συγκυρίες να κινητοποιούν ακόμα και τους πιο διστακτικούς.