Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η συνεργασία του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) με τους αντίστοιχους διαχειριστές των συστημάτων φυσικού αερίου της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Ουγγαρίας (FGSZ) καθώς και με τους εκπροσώπους του αγωγού Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) και του FSRU Αλεξανδρούπολης  με στόχο να γίνει πραγματικότητα, όσο συντομότερα είναι δυνατόν, ο Κάθετος Διάδρομος φυσικού αερίου (Vertical Corridor) με ροή από τον νότο προς τον βορρά, ένα έργο  που έχει τη στήριξη 

και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την Τετάρτη μάλιστα έχει προγραμματιστεί να υλοποιηθεί στην Αθήνα νέα συνάντηση των Διαχειριστών των εμπλεκόμενων και ενδιαφερόμενων μελών, δηλαδή εκπρόσωποι των Διαχειριστών από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Σλοβακία, όπως επίσης της Gastrade και της κοινοπραξίας ICGB.

Η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε δύο ζητήματα, το οικονομικό που αφορά στις απαιτούμενες επενδύσεις καθώς   και  στα περίπλοκα  διαδικαστικά καθώς πρέπει να διαμορφωθούν κοινοί κανόνες λειτουργίας των δικτύων κατά τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου στη συνέχεια να «τρέξει» ο ευρωπαϊκός μηχανισμός CAM (Capacity Allocation Mechanism) δηλαδή να γίνουν δημοπρασίες δέσμευσης δυναμικότητας στα δίκτυα.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα επεσήμανε προ ημερών  η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ κυρία Μαρία Ρίτα Γκάλι, στο περιθώριο εκδήλωσης για το Κέντρο Καινοτομίας του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, θα συνεχιστεί η προσπάθεια υλοποίησης του Κάθετου Διαδρόμου, αναφερόμενη κυρίως στις  προσπάθειες των υπολοίπων εμπλεκόμενων χωρών, διότι το σκέλος που αφορά τον Έλληνα Διαχειριστή έχει ήδη δρομολογηθεί. 

Σύμφωνα με την ίδια, υπάρχουν συζητήσεις για πιθανή γραμμή χρηματοδότησης από τις ΗΠΑ, ενώ συνεχίζονται και οι επαφές με στελέχη της Κομισιόν που  «κατανοούν την ανάγκη να προχωρήσει το έργο».

Στις αρχές Μαΐου ο ΔΕΣΦΑ είχε ανακοινώσει την έναρξη της δεύτερης φάσης του market test για την επαύξηση της δυναμικότητας και την αναβάθμιση του ελληνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (ΕΣΦΑ). Οι συμμετέχοντες μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για να λάβουν μέρος στη διαδικασία έως τις 24 Ιουνίου ενώ για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών έχει οριστεί το διάστημα 2-12 Ιουλίου. Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται και τα δεσμευτικά market tests όλων των Διαχειριστών στις χώρες των Βαλκανίων.

Σκοπός του κάθετου διαδρόμου είναι η ενίσχυση της ασφάλειας  εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης και η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Σύμφωνα με το μνημόνιο συνεργασίας που είχε υπογραφεί στα τέλη του 2022, το πλαίσιο συνεργασίας των εμπλεκόμενων προβλέπει ότι οι εταιρείες θα διερευνήσουν τις τεχνικές προδιαγραφές νέων συνδέσεων, αγωγών, διασυνδέσεων ή ενισχύσεων των υφιστάμενων δικτύων και θα αναπτύξουν τα σχεδιαζόμενα έργα στην περιοχή λαμβάνοντας υπόψη τις ενεργειακές στρατηγικές και πολιτικές της ΕΕ, καθώς και τις σχετικές εξελίξεις στην περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου.

Ο κεντρικός άξονας του Κάθετου Διαδρόμου περνά από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία ενώ δύο δευτερεύοντες κλάδοι θα διασχίζουν τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη  Μολδαβία και την Ουκρανία. Σύμφωνα με την κυρία Γκάλι, από την Ελλάδα, μπορούν ήδη να μεταφερθούν προς τη Μολδαβία δύο δισ. κυβικά μέτρα ετησίως.

Πάντως, οι οριστικές αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ για το έργο θα ληφθούν μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου και αφού συσταθεί η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.