Από φέτος, περισσότερα από 2.100 ελληνικής ιδιοκτησίας ή εκμετάλλευσης πλοία και 400 ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες θα επηρεαστούν από το νέο σύστημα της ΕΕ. Θα πρέπει να αγοράζουν και να παραδίδουν δικαιώματα της ΕΕ (EUAs) που αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπουν τα πλοία αυτά εντός της ευρωπαϊκής δικαιοδοσίας.
Σύμφωνα με την Oceanscore, αυτό θα πρέπει να ανέρχεται σε περίπου 12 εκατομμύρια EUAs, με βάση τα δεδομένα από το 2022 και την αρχική φόρμουλα εφαρμογής της ευθύνης για 40%. Με την τρέχουσα τιμολόγηση της αγοράς για τα EUAs περίπου 75 δολάρια ανά τόνο άνθρακα, αυτό θα κοστίσει στους Έλληνες πλοιοκτήτες περίπου 360 εκατομμύρια δολάρια. Καθώς η κάλυψη των δικαιωμάτων εκπομπής θα επεκτείνεται σταδιακά, η ευθύνη θα αυξηθεί στο 70% του εκπεμπόμενου άνθρακα το 2025 και στη συνέχεια στο 100% το 2026. Το κόστος θα αυξηθεί ανάλογα, φθάνοντας περίπου τα 635 εκατ. δολάρια το 2025 και τα 910 εκατ. δολάρια το 2026.
Εάν η τιμή των EUAs αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, όπως αναμένεται, το κόστος συμμόρφωσης θα αυξηθεί. Το Bloomberg NEF προβλέπει ότι το κόστος EUA ανά τόνο θα αυξηθεί σε περίπου 85 δολάρια μέχρι το επόμενο έτος και θα ξεπεράσει τα 100 δολάρια το 2026-7. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει το συνολικό κόστος συμμόρφωσης για τον ελληνικό εφοπλιστικό τομέα πολύ πάνω από το 1 δισ. δολάρια, εφόσον η αποδοτικότητα των πλοίων παραμείνει η ίδια. Για τον τυπικό Έλληνα πλοιοκτήτη με 50 πλοία, αυτό θα ανέρχεται σε περισσότερα από 20 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.
"Αυτό θα ισοδυναμεί με σημαντικές πρόσθετες υποχρεώσεις που σχετίζονται με τις εκπομπές ρύπων για πολλούς ελληνικούς ναυτιλιακούς φορείς που δραστηριοποιούνται στα περισσότερα τμήματα, κυρίως στα δεξαμενόπλοια και τα χύδην φορτία, και θα καταστήσει αναγκαία τη λήψη μέτρων για τον μετριασμό του οικονομικού τους κινδύνου και τον περιορισμό της έκθεσής τους στα δικαιώματα εκπομπής της ΕΕ", αναφέρει ο συνδιευθύνων σύμβουλος της OceanScore, Ralf Garrn.
Σύμφωνα με τον Garnn, οι περισσότερες ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση "αναμονής" για να παρακολουθήσουν πώς ο κανονισμός επηρεάζει τις απαιτήσεις συμμόρφωσης και τις σχέσεις με τους ναυλωτές - όπως και το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κλάδου. Αυτό θα μπορούσε να είναι λάθος, καθώς το κόστος συμμόρφωσης αρχίζει να αυξάνεται, διότι πολλές από τις επιβαρύνσεις θα μπορούσαν να μετακυλιστούν στους ναυλωτές, εάν οι πλοιοκτήτες ενεργήσουν τώρα.
"Επομένως, είναι σημαντικό για τους Έλληνες πλοιοκτήτες να οριστικοποιήσουν τα ναυλοσύμφωνα που ενσωματώνουν ρήτρες EU ETS για να αποδώσουν σωστά την ευθύνη για το κόστος του ταξιδιού EUA μεταξύ των ίδιων και του ναυλωτή, ώστε να μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τον οικονομικό τους κίνδυνο", ανέφερε ο Garrn σε δήλωσή του. "Οι εμπορικές συμβάσεις πρέπει να είναι σε ισχύ, διότι, διαφορετικά, ο πλοιοκτήτης ως κάτοχος του εγγράφου συμμόρφωσης μπορεί να μείνει με το να πρέπει να φέρει το βάρος των υποχρεώσεων EUA και ενδεχομένως να καταφύγει σε δικαστική διαδικασία κατά του ναυλωτή για την ανάκτηση του κόστους εκπομπών που οφείλει".
Οι ακριβείς, επικυρωμένες πληροφορίες για τις εκπομπές είναι επίσης απαραίτητες για την ελαχιστοποίηση των οικονομικών υποχρεώσεων, δήλωσε ο Garnn. Η διαχείριση και οργάνωση αυτών των δεδομένων θα είναι απαραίτητη για τον καθορισμό του δίκαιου μεριδίου του ναυλωτή στο κόστος.