Κύρια χαρακτηριστικά της εγχώριας αγοράς ηλεκτρισμού είναι η κατακόρυφη άνοδος του μεριδίου των ΑΠΕ και η αντίστοιχη κατακρήμνιση του φυσικού αερίου στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, όπως και η αλματώδης αύξηση των εισαγωγών από τα γειτονικά συστήματα.
Συνολικά, το εγχώριο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής κυριαρχείται από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και το φυσικό αέριο, που εναλλάσσονται στην κορυφή, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό για μια χώρα που πριν από μερικά χρόνια δέσποζε ο λιγνίτης. Σήμερα όμως, αυτό αποτελεί παρελθόν, και αυτό επειδή ο λιγνίτης μηδενίζει διαρκώς τη συμμετοχή του στην παραγωγή ηλεκτρισμού.
Την τελευταία φορά που το βρώμικο ορυκτό απείχε ολοκληρωτικά από το μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ήταν στην αρχή του Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους, όταν παράμεινε στην αφάνεια για χρονικό διάστημα 10 ημερών, ή 235 ωρών. Ακόμη το 2023 υπήρξαν και άλλες φορές όπου ο λιγνίτης μηδένισε τη συμμετοχή του στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, όπως την περίοδο 26 Σεπτεμβρίου – 4 Οκτωβρίου, για 87 ώρες από 1 έως 5 Ιουλίου, για 64 ώρες από 7 έως 10 Ιουλίου και για 38 ώρες το διήμερο 20-21 Αυγούστου (στοιχεία από το Green Tank). Aκόμη, προοίμιο των όσων παρατηρούμε αυτή την περίοδο ήταν το διάστημα 8-9 Ιουνίου 2020 όταν ο λιγνίτης μηδένισε για 38 ώρες και για πρώτη φορά, τη συμμετοχή του στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Ακραίες διακυμάνσεις τιμών στην ευρωπαϊκή αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας
Δεν είναι ασφαλώς η Ελλάδα «μελανό» παράδειγμα ακραίων -έστω εποχικών (εν όψει της ραγδαίας ανόδου της θερμοκρασίας)- μεταβολών στην προημερησία αγορά ηλεκτρισμού. Στην πραγματικότητα, το άλμα του +129,3% της Τιμής Εκκαθάρισης Αγοράς της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, είναι «μικρό», μπροστά στο +404,1% της Γερμανίας και «μηδαμινό» μπροστά στο +1746,6% της Γαλλίας!
Η διαφορά είναι όμως ότι η ΤΕΑ στην δεύτερη βρίσκεται στα 27,74 ευρώ/MWh από 48,06% ευρώ/MWh την αντίστοιχη ημέρα, πέρυσι, όταν στην Γερμανία έχει διαμορφωθεί στα 117,14 ευρώ/MWh από 66,53 ευρώ/MWh, την αντίστοιχη ημέρα, το 2023, ενώ η τιμή της ΤΕΑ, στις 3 Ιουνίου 2023 στην Ελλάδα βρισκόταν στα 75,28 ευρώ/MWh!
Σημειώνουμε πως η πρόσκαιρη υψηλή διαφορά της χονδρεμπορικής τιμής του ηλεκτρισμού στην Γαλλία και την Γερμανία οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από την Γαλλία.
Η εικόνα στις αγορές φυσικού αερίου και πετρελαίου
Ολόκληρο +12,14% άνοδο στα 38,300 ευρώ/MWh, καταγράφει αυτή την ώρα η τιμή των futures φυσικού αερίου για παραδόσεις επόμενου μήνα, στην ολλανδική πλατφόρμα αναφοράς, TTF! Ταυτόχρονα, η τιμή των προθεσμιακών συμβολαίων του ορυκτού καυσίμου, για παραδόσεις Δεκεμβρίου 2024, έχουν φθάσει στα 42,785 ευρώ/MWh.
H ραγδαία ανατίμηση του φυσικού αερίου έρχεται στον απόηχο των πληροφοριών για μαζικές προμήθειές του από ασιατικές χώρες, που αφήνουν, επί του παρόντος, την Ευρώπη να «ψάχνεται» για νέες πηγές προμήθειας ώστε να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της την ερχόμενη χειμερινή περίοδο.
Τέλος, στα όρια των 81 δολαρίων ανά βαρέλι κινείται από την έναρξη των σημερινών συναλλαγών η τιμή του Brent, του διεθνούς benchmark, για παραδόσεις Ιουλίου.
Φυσικά, αυτό δεν στέκεται αρκετό για να ρίξει, επιτέλους, τις τιμές πώλησης των υγρών καυσίμων στην ελληνική αντλία. Για σήμερα, Δευτέρα, 3 Ιουνίου, η μέση τιμή διάθεσης της αμόλυβδης στα πρατήρια της Νομαρχίας Αθηνών έχει διαμορφωθεί στο 1,857 ευρώ ανά λίτρο (2,399 ευρώ ανά λίτρο η μέγιστη!), ήτοι πιο υψηλή από τις προηγούμενες ημέρες όπου οι τιμές του Brent ήταν 1-1,5 δολάριο υψηλότερες!
Παρεμπιπτόντως, στα πρατήρια της επαρχίας Λευκωσίας, στην Κύπρο, η μέση τιμή διάθεσης της αμόλυβδης των 95 οκτανίων βρίσκεται σήμερα διαμορφωμένη στο 1,528 ευρώ ανά λίτρο! Σημειώνουμε ότι στις 24 Μαίου η τιμή ήταν 1,543 ευρώ ανά λίτρο! Τουτέστιν στο νησί η τιμή υποχωρεί φυσιολογικά και συγκλίνει με την μείωση των τιμών του πετρελαίου, σε αντίθεση με την εγχώρια αγορά υγρών καυσίμων που βαίνει προς την αντίθετη κατεύθυνση!