Ακόμη, έχουν απαγορευτεί οι εισαγωγές ρωσικού άνθρακα και αργού πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης, με ορισμένες εξαιρέσεις για τις περίκλειστες χώρες-μέλη
Παράλληλα, οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκαν πάνω από 70% σε 43 bcm, πέρυσι, από 150 bcm το 2021 και κυκλοφορούν ήδη πληροφορίες ότι η Γερμανία και η Τσεχική Δημοκρατία πιέζουν τις Βρυξέλες να εξαλείψει οριστικά όλες τις υπόλοιπες πηγές ενέργειας που εισάγει η Ευρώπη από την Ρωσία.
Αν και η ΕΕ έχει αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό το ρωσικό φυσικό αέριο με –κυρίως –LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Νορβηγία, η Ένωση εξακολουθούσε να προμηθεύεται, το 2023, το 15% του ορυκτού καυσίμου που χρειάζεται για να καλύψει τις ανάγκες της, από την Ρωσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το περασμένο έτος, η ΕΕ προμηθεύτηκε από την Ρωσία περισσότερους από 15,6 εκατομμύρια μετρικούς τόνους υγροποιημένου φυσικού αερίου, ήτοι, αύξηση 37,7% σε σύγκριση με το 2021!
Η φημολογούμενη πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας αποτελεί την τελευταία απόπειρα των χωρών-μελών της ΕΕ να συνεργαστούν με σκοπό την πλήρη επιβολή κυρώσεων στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.
Ωστόσο, υπάρχουν αντιδράσεις. Ορισμένα μέλη όπως η Ουγγαρία και η Αυστρίας συνεχίζουν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέρι, πράγμα που σημαίνει ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας εφοδιασμού. Είναι ενδεικτικό της αντίθεσης στο ενδεχόμενο μιας πλήρους απαγόρευσης ότι η Βουδαπέστη τονίζει ότι δεν θα επιτρέψει να συμβεί αυτό.
Την τελευταία διετία η ΕΕ και οι δυτικοί σύμμαχοί της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ εφαρμόζουν ένα –αναποτελεσματικό αν κρίνει κανείς από τις επιδόσεις της ρωσικής οικονομίας- εμπάργκο σε ρωσικά ενεργειακά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτατου ορίου 60 δολαρίων ανά βαρέλι στις θαλάσσιες εξαγωγές αργού πετρελαίου της χώρας. Απέφυγαν, όμως, να θέσουν περιορισμούς στο ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς προσπάθησαν να εντοπίσουν νέους διαδρόμους προμήθειας. Τουλάχιστον η ΕΕ πέτυχε να αντικαταστήσει το αέριο από την Ρωσία και όχι μόνο τούτο, αλλά να συγκεντρώσει τα υψηλότερα αποθέματα ορυκτού καυσίμου, στα χρονικά.
Σε αυτό συνέβαλε η παραγωγή ρεκόρ φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, καθώς και η μειωμένη ζήτηση θέρμανσης, χάρη σε δύο διαδοχικούς ήπιους χειμώνες.
Η Νορβηγία και οι ΗΠΑ έχουν αντικαταστήσει την Ρωσία ως οι μεγαλύτεροι προμηθευτές φυσικού αερίου της Ευρώπης. Μόνον κατά το περασμένο έτος, η σκανδιναβική χώρα προμήθευσε την ΕΕ με 87,8 bcm φυσικού αερίου, ποσότητα που αντιστοιχούσε στο 30,3% των συνολικών εισαγωγών της περιοχής, ενώ οι ΗΠΑ την προμήθευσαν, από την πλευρά τους, με 56,2 bcm, που αντιστοιχούσαν στο 19,4% των συνολικών εισαγωγών των «27».
Σήμερα, υπό το φως αυτής της επιτυχίας, οι Ευρωπαίοι τραβούν στα άκρα τη σχέση τους με την Μόσχα, με το “Politico” να αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε κυρώσεις στον τομέα του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στο πλαίσιο του 14ου πακέτου κυρώσεων των Βρυξελλών κατά της Ρωσίας!
Όπως προβλέπει η σχετική πρόταση, οι χώρες-μέλη της ΕΕ θα εμποδίζονται να επανεξάγουν ρωσικό LNG, μετά την παραλαβή του, ενώ θα απαγορεύεται επίσης η συμμετοχή της ΕΕ σε μελλοντικά έργα ανάπτυξης LNG στην Ρωσία. Πάντως, επειδή το ζήτημα της ασφάλειας εφοδιασμού παραμένει στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας, τα προτεινόμενα νέα μέτρα κυρώσεων κατά της Μόσχας, δεν θα περιλαμβάνουν μια άμεση απαγόρευση στις εισαγωγές ρωσικού LNG στην ΕΕ.΄
Ένας λόγος γι’ αυτό είναι και το ότι μια πλήρης απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου είναι πολύ πιθανό να κλιμακώσει εκ νέου τις τιμές του TTF και να πυροδοτήσει ένα νέο κύκλο ακρίβειας για την οικονομία και τους καταναλωτές.
Σημειώνουμε πως οι κυρώσεις δεν έχουν καταφέρει να πλήξουν, ακόμη, τη δυνατότητα του Κρεμλίνου, να χρηματοδοτεί την εκστρατεία στην Ουκρανία. Είναι ενδεικτικό το ότι παρόλο που το ρωσικό LNG αντιπροσώπευε μόλις το 5% της ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ, το 2023, εξακολουθεί να αποφέρει στο Κρεμλίνο έσοδα της τάξης των σχεδόν 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων!
(Διακύμανση τιμών προθεσμιακών συμβολαίων φυσικού αερίου, TTF, επόμενων έξι μηνών. Πηγή: Barchart.com)
Όσον αφορά την εικόνα των τιμών στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, οι τιμές των futures στον ολλανδικό κόμβο αναφοράς, TTF, που τα τελευταία 24ωρα ξεπέρασαν και τα 38 ευρώ/MWh, κινούνται ενδοσυνεδριακά, από την έναρξη των σημερινών συναλλαγών κάτω από τα 34,75 ευρώ/MWh, με ποσοστιαία κάμψη -3,57%. Επίσης, τα συμβόλαια για παραδόσεις Δεκεμβρίου 2024, έχουν υποχωρήσει κατά σχεδόν 4 ευρώ, από το χθεσινό κλείσιμο και βρίσκονται αυτή την ώρα -16:25 ώρα Ελλάδας) στα 39,870 ευρώ/MWh.
Μέρος του προβλήματος που επέφερε την απότομη άνοδο των τιμών του ορυκτού καυσίμου υπήρξε το γεγονός μειώθηκαν απότομα οι εξαγωγές νορβηγικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, εξαιτίας της διακοπής λειτουργίας του υπεράκτια πλατφόρμα, “Sleipner”, που ελέγχει η Equinor, λόγω ρωγμής σε αγωγό διατομής δύο ιντσών σε αυτήν.
Η Νορβηγία έχει ξεπεράσει τη Ρωσία ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης μετά την εισβολή στην Ουκρανία.