Δυσάρεστες εκπλήξεις περιμένουν τους καταναλωτές, καθώς το τέλος της προεκλογικής περιόδου προμηνύει νέες αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος. Οι κύριοι “ένοχοι” για τις αυξήσεις είναι το υψηλότερο κόστος των τιμών χονδρικής και το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ. Η αναγκαιότητα των αυξήσεων ήταν γνωστή εδώ και καιρό, ωστόσο η εφαρμογή αυτού και μίας σειράς άλλων μέτρων

είχε καθυστερήσει ώστε να αποφευχθούν οι κοινωνικές αντιδράσεις πριν τις κάλπες των Ευρωεκλογών.

Το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) είναι ένα πρόβλημα που γνωρίζουμε εδώ και καιρό. Ο ΕΛΑΠΕ είναι ένας λογαριασμός που προορίζεται για τις πληρωμές των παραγωγών ΑΠΕ και βρίσκεται υπό την εποπτεία του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ). Ωστόσο, το κράτος μπορεί να αξιοποιεί τον ΕΛΑΠΕ κατά βούληση, κάτι που είχε συμβεί με τις επιδοτήσεις ρεύματος το 2023. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης, έχει στο παρελθόν αναφέρει πως ο ΕΛΑΠΕ προσέφερε περισσότερα από 5 δις ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών. Βλ. την ομιλία του Προέδρου του ΔΑΠΕΕΠ στην Ημερίδα του ΙΕΝΕ με τίτλο “Ευκαιρία ή Τροχοπέδη οι Στόχοι της Ενεργειακής Μετάβασης για ΑΠΕ και Ενεργειακή Αποδοτικότητα;”, που πραγματοποιήθηκε στις 18 Απριλίου 2024 στο ΟΤΕ Academy στο  Μαρούσι (από 55΄ και εξής στο video):

   

Το ποσό αυτό οφείλει να επιστραφεί, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αύξησης του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ). Το ΕΤΜΕΑΡ έχει παγώσει στα 17 ευρώ ανά MWh από το 2020. Ως εκ τούτου, ο ΔΑΠΕΕΠ προτείνει αύξηση στα 24 ευρώ, ενώ η κυβέρνηση μελετά αύξηση γύρω στα 20 ευρώ. Οι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα, αλλά η ανάγκη επίλυσης είναι άμεση ώστε να μην αυξηθεί το ήδη υπέρογκο έλλειμμα των 300 εκατομμυρίων ευρώ του ΕΛΑΠΕ.

Ο άλλος παράγοντας που οδηγεί στην αύξηση των λογαριασμών είναι οι τιμές της χονδρικής ρεύματος. Μία σειρά συγκυριών (υψηλότερες θερμοκρασίες, τεχνικά προβλήματα), ανέβασαν το κόστος της μεταβατώρας στη χονδρική τις προηγούμενες ημέρες, κάτι που θα αποτυπωθεί στους επόμενους λογαριασμούς. Μάλιστα, η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά στα κράτη με τις ακριβότερες τιμές στο χονδρεμπόριο ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου έχει ήδη σημειωθεί αύξηση 15% συγκριτικά με τον Μάιο, μία τάση που δεν φαίνεται να σταματά, αν αναλογιστεί κανείς και τους επερχόμενες ημέρες με καύσωνα.

 

Το ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, 3-12 Ιουνίου 2024. Πηγή: ΑΔΜΗΕ.


Μιλώντας για τον καύσωνα, η αναμενόμενη εποχιακή αύξηση της ζήτησης επανέφερε και τον λιγνίτη. Παρόλο που η καύση άνθρακα διατηρείται σε χαμηλά ποσοστά (<10%) στο σύνολο του ενεργειακού μείγματος, η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει την κατάσταση της ελληνικής αγοράς ενέργειας. Μολονότι το καλοκαίρι είναι θεωρητικά η πιο παραγωγική εποχή για τα ηλιακά πάνελ, ειδικά δεδομένης των ωρών συνεχούς ηλιοφάνειας, οι ΑΠΕ φαίνεται ότι δεν αρκούν ώστε να καλύψουν τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς προς το παρόν.

 

Ευρωπαϊκός Χάρτης Τιμών Ηλεκτρισμού της Αγοράς Επόμενης Ημέρας (12 Ιουνίου 2024). Στον χάρτη αποτυπώνεται, για την τρέχουσα ημέρα, η μέση ημερήσια τιμή (€/MWh) της χονδρεμπορικής Αγοράς Επόμενης Ημέρας για κάθε ευρωπαϊκό κράτος. Πηγή: ιστοσελίδα ΡΑΑΕΥ