Από την μια στην Ουκρανία 54 χώρες που είναι η συλλογική Δύση, και κάποιες που έχουν συμμαχία με την Δύση, βοηθούν σχεδόν με κάθε μέσο την Ουκρανία (οικονομικά, στρατιωτικά, διπλωματικά, πολιτικά) απέναντι στην Ρωσία η οποία έχει μια σχετική υποστήριξη από το Ιράν, την Βόρεια Κορέα και την Κίνα. Ενώ από την άλλη ο πόλεμος στην Γάζα συνεχίζεται μετά από 7 μήνες, όπου η Χαμάς έχει την βοήθεια της Χεζμολάχ, των Χούθι, του Ιράν και ακόμα χωρών όπως η Τουρκία και το Κατάρ ενώ το Ισραήλ έχει την υποστήριξη συμμάχων του όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία.
Είναι σαν να ζούμε έναν συγκαλυμμένο Παγκόσμιο Πόλεμο που απλά δεν έχει φτάσει άμεσα στο πεδίο σε κάθε χώρα, ας ελπίσουμε προφανώς να μην συμβεί αυτό, λόγο των διάφορων συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων και του διεθνούς τραπεζικού και εμπορικού συστήματος.
Η περίπτωση της Κίνας και της Ταιβάν συζητιέται ιδιαίτερα από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς Ρωσία και Κίνα επιθυμούν έναν διαφορετικό κόσμο, όπου η Ανατολή πια θα καθορίζει τα διεθνή τεκταινόμενα και όχι πλέον η συλλογική Δύση (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ, AUKUS). Δεν είναι τυχαίο άλλωστε η επέκταση των BRICS και του Εμπορικού Οργανισμού της Σαγκάης με νέες χώρες μέλη. Αρκετοί και όχι άδικά έχουν συγκρίνει το θέμα Ουκρανίας Ρωσίας με το ζήτημα της Κίνας με την Ταιβάν. Λόγο ότι τόσο για την Ρωσία όσο και για την Κίνα ζητήματα ασφαλείας αλλά και γεωπολιτικής ισχύος περνάνε αντίστοιχα από την Ουκρανία και την Ταιβάν.
Η Ταϊβάν ουσιαστικά κατοικείται από Κινέζους όπου αριθμούν 23.600.000 πολίτες, με πρωτεύουσα την Ταϊπέι. Η Ταϊβάν είναι γεωγραφικά νησί με έκταση 36.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα και βρίσκεται στην Ανατολική και Νότια Σινική θάλασσα ενώ είναι ουσιαστικά ανάμεσα στην Κίνα τις Φιλιππίνες και την Ιαπωνία. Η Ταϊβάν είναι χώρα με οικονομική ανάπτυξη και είναι από τις κορυφαίες στον κόσμο σε παραγωγή μικροτσίπ, τεχνολογίας, χάλυβα ενώ είναι η 21η κορυφαία οικονομία στον κόσμο.
Η Κίνα αναφέρει ότι η Ταϊβάν είναι εσωτερικό της ζήτημα και μια επαρχία που έχει αποκοπεί από την υπόλοιπη Κίνα. Συνολικά 13 κράτη αναγνωρίζουν την Ταϊβάν ως ανεξάρτητη από τα υπόλοιπα πάνω από 200 κράτη του κόσμου. Στο άμεσο μέλλον το Κινέζικο Κράτος επιθυμεί την ένωση με την Ταϊβάν ιδανικά με μια συνθήκη χωρίς πόλεμο, αλλά δεν αποκλείει σε κάθε περίπτωση την χρήση βίας. Η Κίνα έχει συμμάχους την Ρωσία, το Ιράν, την Βόρεια Κορέα και άλλες χώρες. Ενώ η Ταϊβάν έχει τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Νότια Κορέα, τις Φιλιππίνες
Πότε όμως και γιατί ξεκίνησε το θέμα της Ταιβάν; Η ιστορία μας πηγαίνει 100 χρόνια πίσω όταν το 1919 γινόταν πόλεμος στην Ουκρανία με Δυτικές δυνάμεις να στηρίζουν τον Λευκό Στρατό στον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο, έναντι του Κόκκινου Στρατού του Λένιν, τα πράγματα στην Κίνα δεν πήγαιναν καθόλου καλά. Η τελευταία Κινεζική αυτοκρατορική Δυναστεία αυτή των Τσίνγκ, κατέρρευσε το 1911 μετά από Επανάσταση που δημιούργησε την Δημοκρατία της Κίνας όπου απέτυχε καθώς το 1915 μέχρι και το 1916 είχαν ξεσπάσει Εμφύλιες διαμάχες που είχαν σχέση με τον πολιτική εξουσία σε ολόκληρη την Κίνα. Τελικά δεν είχε ξεκάθαρο αποτέλεσμα, και έτσι η Κίνα μοιράστηκε σε αυτόνομες επαρχίες διάφορων στρατηγών από το 1917 μέχρι και το 1926.
Πριν οδηγηθούμε στον Κινεζικό Εμφύλιο Πόλεμο, είναι σημαντικό να δούμε το πώς οι δύο πλευρές του Εμφυλίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, και μετά οδηγήθηκαν στην σύγκρουση. Η μια πλευρά ήταν το Εθνικιστικό Κόμμα της Κίνας Kuomintang το οποίο ιδρύθηκε το 1894 στην τότε Δημοκρατία της Χαβάης (ήταν το τότε κράτος της Χαβάης πριν γίνουν εντελώς ενσωματωμένη στις ΗΠΑ κατά το 1898), από τον Κινέζο πολιτικό και επαναστάτη Sun Yat Sen (1866 – 1925) με σύνθημα δημοκρατία, εθνικισμός και κοινοτισμός. Το 1925 όταν πέθανε ο Sun Yat Sen, το Εθνικιστικό Κόμμα της Κίνας είχε πάνω από 50.000 επίσημα μέλη, μεγάλη κεντρική επιτροπή και μεγάλη επιρροή στην Κινεζική Κοινωνία. Εκείνο το έτος ηγέτης του κόμματος μετά από μια κρίση στην ηγεσία, έγινε ο Κινέζος πολιτικός και στρατηγός Τσιάνγκ Κάι Σεκ.
Η άλλη πλευρά ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας, όπου ιδρύθηκε από τους Κινέζους φιλοσόφους και επαναστάτες Chen Duxiu (1879 – 1942) και Li Dazhao (1889 – 1927) και μέχρι το 1925 το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας είχε περίπου 3.000 επίσημα μέλη. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας είχε μια σημαντική επίδραση στο Εθνικιστικό Κόμμα της Κίνας καθώς ο ιδρυτής Sun Yat Sen ήταν τόσο κατά της επέμβασης ξένων χωρών στην Κίνα όσο και της υποστήριξης του κοινοτισμού στα φτωχά και εργατικά κοινωνικά στρώματα.
Τότε όμως έγινε ένα περιστατικό που ήταν ότι ο Τσιάνγκ Και Σε τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό από αξιωματικούς του Κινεζικού Εθνικιστικού Στρατού, τον Δεκέμβριο του 1936 για να τερματιστεί ο Εμφύλιος και να γίνει μια συμμαχία με τους Κινέζους Κομμουνιστές καθώς και οι δύο πλευρές έβλεπαν ότι επίκειται Ιαπωνική εισβολή. Έτσι τον Ιούνιο του 1937 ξεκίνησε ο Δεύτερος Σινοιαπωνικός Πόλεμος (1937 – 1945) όπου Εθνικιστές και Κομμουνιστές Κινέζοι ενώθηκαν για να αντισταθούν στον Ιαπωνικό Αυτοκρατορικό Στρατό. Ο πόλεμος έληξε το 1945 με την ήττα της Ιαπωνίας από τους συμμάχους και το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Δεύτερος Σινοιαπωνικός Πόλεμος κόστισε σε απώλειες (νεκρούς και τραυματίες) πάνω από 15.000.000 Κινέζοι (τα 2/3 στρατιώτες – αντάρτες κυρίως). Ενώ οι Ιάπωνες είχαν 2.300.000 απώλειες στον Ιαπωνικό αυτοκρατορικό Στρατό και αλλά 2.500.000 από κράτη μαριονέτες της Ιαπωνίας που ήταν εκεί στα εδάφη της Βόρειο Ανατολικής Κίνας.
Έγιναν διαπραγματεύσεις για να μην ξανά αρχίσει Εμφύλιος αλλά η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην Ματζουρία (Βόρειο Ανατολική περιοχή της Κίνας) και έδωσε πολλά όπλα Ιαπώνων στρατιωτών που είχαν παραδοθεί στον Μάο ενώ οι δυνάμεις του Μάο ήταν πλέον πάνω από 3.000.000 άνδρες. Από την άλλη ο Τσιάνγκ Και Σε είχε στην διάθεση του 4.000.000 άνδρες μετά από σφοδρές απώλειες που είχαν από τους Ιάπωνες και δεν ήθελε οι Κομμουνιστές να έχουν εξουσία. Τελικά μέσα σε 3 χρόνια ο Μάο νίκησε τον Τσιάνγκ και τον ανάγκασε να καταφύγει στην Ταιπέι, με 2.000.000 στρατιώτες και αρκετοί πολίτες που ήταν οπαδοί κατέφυγαν στην νήσο Ταιβάν.
Ο Μάο την 1η Οκτωβρίου του 1949 ίδρυσε την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας με πρωτεύουσα το Πεκίνο ενώ οι τελευταίες Εμφύλιες συγκρούσεις έληξαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Τότε ο Τσιάνγκ Και Σε ίδρυσε το δικό του Κράτος στην Ταιβάν όπου το ονόμασε ως την δική του Δημοκρατία της Κίνας γνωστή ως Δημοκρατία της Ταιβάν. Έτσι έγινε με τον Κινεζικό Εμφύλιο Πόλεμο σε δύο φάσεις, ο ρόλος της Κίνας στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ενώ η Ταιβάν στηρίχτηκε σε βάθος χρόνου από τις ΗΠΑ από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, ιδιαίτερα από τον πόλεμο της Κορέας.
Εκείνη την περίοδο ο Στάλιν είχε γίνει ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης και είδε την ευκαιρία στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα ώστε η Σοβιετική Ένωση να επεκτείνει την επιρροή της. Ενώ ήθελε να αντιμετωπίσει μελλοντικά την αντικομουνιστική Ιαπωνία, καθώς φοβόταν μια εισβολή της Ιαπωνίας στα Ρωσικά εδάφη στην Άπω Ανατολή. Ενώ ο Μάο Τσε Τουνγκ έγινε σημαντικό μέλος και αντιπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Ο Μάο παραδόξως είχε συνεργαστεί με τον Τσιάνγκ στην ενοποίηση της Κίνας στην αρχή όμως ένα περιστατικό τα άλλαξε όλα. Αυτό ήταν η Σφαγή της Σαγκάης όπου έγινε στις 12 Απριλίου του 1927 όπου μέσα σε 3 περίπου μέρες 10.000 περίπου Κινέζοι Κομμουνιστές σφαγιάστηκαν από τον τους άνδρες του Τσιάνγκ Κάι Σεκ και την Πράσινη Συμμορία (εγκληματική οργάνωση της Σαγκάης). Τότε ξεκίνησε ουσιαστικά ο Κινεζικός Εμφύλιος ενώ πέρα από το Κομμουνιστικό Κόμμα, οι Κομμουνιστές που είχαν επίδραση στην Κινεζική κοινωνία και ήταν μέσα στο Κινεζικό Εθνικιστικό Κόμμα.
Έτσι οι δύο πλευρές του Κινεζικού Εμφυλίου Πολέμου ήταν οι Εθνικιστές – Συντηρητικοί του Κινεζικού Εθνικιστικού Κόμματος που έδιωξε όποιους Κομμουνιστές υπήρχαν στην «αριστερή» του πτέρυγα του Εθνικιστικού Κόμματος ενώ από την άλλη ήταν το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Ο Τσιάνγκ Και Σε ήταν και ο αρχιστράτηγος του Εθνικιστικού Κινεζικού Στρατού ενώ ο Μάο Τσε Τουνγκ ήταν ο αρχιστράτηγος του Κινεζικού Κόκκινου Στρατού. Μέχρι και το 1934 οι Κομμουνιστές άντεξαν τις επιθέσεις των δυνάμεων των Εθνικιστών μετά από 5 εκστρατείες που έγιαναν λόγο του ανταρτοπόλεμου που εφάρμοσε ο Μάο. Ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τότε η Ναζιστική Γερμανία πούλησε όπλα στον Τσιάνγκ Και Σε ενώ οι Δυτικές χώρες προτιμούσαν να κερδίσει η Εθνικιστική πλευρά και όχι οι Κινέζοι Κομμουνιστές. Από την άλλη η Σοβιετική Ένωση βοήθησε τον Μάο και τον Κινεζικό Κόκκινο Στρατό όταν χρειάστηκε να υποχωρήσει στην Μεγάλη πορεία.
Η Μεγάλη Πορεία ήταν η υποχώρηση των Κινεζικών Κομμουνιστικών Δυνάμεων όπου 65.000 στρατιώτες υπό την αρχηγία του Μάο, και άλλων επαναστατών υποχώρησαν 9.000 χιλιόμετρα προς την Δυτική Κίνα, για να αποφύγουν την περικύκλωση από τους 300.000 περίπου στρατιώτες του Τσιάνγκ Και Σε. Η υποχώρηση κράτησε έναν ολόκληρο χρόνο και παρά του ότι μόλις 8.000 επέζησαν αυτή θα ήταν η αρχή της ανόδου του Μάο προς τον βασικό πρωταγωνιστικό ηγετικό ρόλο τόσο στην Επανάσταση όσο και στην διεκδίκηση της ηγεσίας της Κίνας. Μέχρι και τον Οκτώβριο του 1936 και άλλες δυνάμεις των Κινέζων Κομμουνιστών υποχωρούσαν και εκεί που όλα έδειχναν ότι οι Κινέζοι Εθνικιστές όδευαν προς την νίκη.
Μέχρι και σήμερα η Ταιβάν είναι από τα βασικότερα αγκάθια στις σχέσεις Κίνας και ΗΠΑ για αυτό άλλωστε αφενός οι Κινέζοι φτιάχνουν ακόμα μεγαλύτερο ναυτικό και κάνουν στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στην Ταιβάν. Ενώ οι ΗΠΑ απαντούν ουσιαστικά με την δημιουργία της συμμαχίας AUKUS+ όπου είναι σαν ένα ΝΑΤΟ του Ειρηνικού, διότι είναι μέσα η Αυστραλία, η Μεγάλη Βρετανία, οι ΗΠΑ και τώρα θα μπουν η Ιαπωνία, οι Φιλιππίνες και η Νότια Κορέα. Δεν έχει κάποια επίσημη κουβέντα τουλάχιστον για την είσοδο της Ταιβάν σε αυτήν την συμμαχία. Ενώ η δημιουργία του AUKUS βασίζεται στην διπλή ανάσχεση που θέλουν να κάνουν οι ΗΠΑ απέναντι στην Ρωσία με το ΝΑΤΟ και στην Κίνα με αυτήν την στρατιωτική συμμαχία του Ειρηνικού.
Σε περίπτωση πολέμου Κίνας και Ταιβάν εάν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους στον Ειρηνικό εμπλακούν θα μιλάμε για άμεσο Γ Παγκόσμιο Πόλεμο με συνέπειες πολύ πιο γρήγορες από την Ουκρανία και την Γάζα. Καθώς η Κίνα, η χώρα που έχει την μεγαλύτερη παραγωγή προϊόντων στον κόσμο και η δεύτερη (πάει για πρώτη πολύ πιθανόν) οικονομία Παγκοσμίως θα μπει σε πολεμική σύγκρουση με την Ταιβάν, που είναι η χώρα που έχει ένα τεράστιο μερίδιο παραγωγής μικροτσίπ σε ολόκληρο τον κόσμο. Συνεπώς η περίπτωση της Κίνας με την Ταιβάν δεν είναι καθόλου απλό και ασήμαντο ζήτημα σε σχέση με την κατάσταση στην Ουκρανία και την Γάζα.
Πηγές
Βιβλιογραφία:
1) Η Κίνα από την Ουράνια Αυτοκρατορία στην ανερχόμενη υπερδύναμη του 21ου αιώνα, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, Εκδόσεις Ποιότητα, 2013
2) Η Εποχή της Φιλοδοξίας, Εβαν Οσνος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Προοπτικές, 2018
3) Ζητήματα Εξουσίας – Από την Κίνα στην Ευρώπη και την Ελλάδα, Μιχάλης Π. Λυμπεράτος, Εκδόσεις Νότιος Άνεμος, 2019
4) Η Κίνα στην αυγή του 21ου αιώνα η επιστροφή μιας νέας δύναμης; Stephanie Bessiere, Εκδόσεις Κέδρος, 2007
5) Σύντομη ιστορία της Κίνας, Linda Jaivlin, Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2022
6) Ιστορία και Πολιτισμός της Κίνας, Θεόδωρος Καρζής, Εκδόσεις Λιβάνης, 2000
7) Θα κυριαρχήσει η Κίνα στον 21ο αιώνα; Jonathan Fenby, Εκδόσεις Gutenberg, 2019
(από cognoscoteam.gr)