Βέβαια, οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά είναι ένας από τους παράγοντες διαμόρφωσης της τιμής λιανικής στα “ειδικά” τιμολόγια (πράσινα), ωστόσο αποτελούν ένα βασικό “δείκτη”, που σαφώς και φέρνει“καύσιμη ύλη” για ένα νέο γύρο ανόδου τιμών, σε σχέση με τον μήνα που προηγήθηκε, όπου οι αντίστοιχη μέση τιμή χονδρικής βρέθηκε περίπου στα 90 ευρώ/MWh. Να σημειωθεί ότι σε αυτήν την εικόνα οδήγησε το ότι για πολλές μέρες του Ιουνίου οι τιμές στην Αγορά Επόμενης Μέρας ήταν άνω των 100 ευρώ/MWh.
Κύριος παράγοντας για τη διαμόρφωση της εικόνας αυτής στη χονδρεμπορική αγορά είναι η υψηλή ζήτηση, η μεγάλη συνεισφορά των μονάδων αερίου στο εθνικό μίγμα, που παρά τους ανέμους λειτουργούν ως βασικός πυλώνας ευστάθειας του συστήματος. Βέβαια, αν υπήρχε λύση αποθήκευσης, αυτές τις ηλιόλουστες και γεμάτες ανέμους μέρες, δε θα γινόταν λόγος για αυξημένες τιμές, όταν π.χ. σε ώρες “υπερπαραγωγής” πράσινης ενέργειας, την εβδομάδα που πέρασε, υπήρχαν προσφορές για “εγχυση” ενεργειας στο δίκτυο με τιμές από 70 - 82 ευρώ/MWh. Βέβαια, στον αντίποδα καταγράφηκαν και τιμές, πάντα με βάση τα στοιχεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ), ακόμη και στα 320 ευρώ/MWh. Κι αυτό την ώρα που η ζήτηση ήταν αυξημένη με ο όγκους συναλλαγών στο ΕΧΕ που έφταναν ακόμη και σχεδόν στις 440 GWh. Να σημειωθεί ότι ζήτηση άνω των 400 GWh θεωρείται υψηλή με τα δεδομένα της χώρας.
Πέρα από τη ζήτηση, σημαντικός παράγων διαμόρφωσης των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά έχει να κάνει με τη σημαντική συνεισφορά στο εθνικό μείγμα των μονάδων φυσικού αερίου. Έτσι, σταθερά συμμετείχαν τις τελευταίες ημέρες με ποσοστά ακόμη και πάνω του 43%, με τις ΑΠΕ να έχουν, μεν, κομβικό ρόλο, αλλά λόγω ελλείψεων μονάδων αποθήκευσης και της λεγόμενης “στοχαστικότητας”, της, μη, δηλαδή, σταθερής έγχυσης φορτίων στο δίκτυο για όλο το 24ωρο, να μην μπορούν να καλύψουν το σύνολο των αναγκών.
Έτσι ο ρόλος του φυσικού αερίου σε συνδυασμό με την τιμή που καταγράφει στις διεθνείς αγορές, όντας πάνω από τα 34 ευρώ/MWh στον Ολλανδικό Δείκτη TTF, με άνοδο πάνω από 8% σε ετήσια βάση, λειτουργεί ως ενισχυτικό ανόδου των τιμών χονδρικής.
Οι τιμές λιανικής
Στο φόντο αυτό στη λιανική, “βαρόμετρο” και πάλι για την εικόνα στην αγορά και τις επιβαρύνσεις στους καταναλωτές θα αποτελέσουν οι εκπτώσεις που θα δώσουν οι εταιρείες ΔΕΗ και Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταρεία Ενέργειας, που ελέγχονται από το κράτος.
Ειδικά, η ΔΕΗ λόγω κυρίαρχης θέσης στην αγορά δίνει τον τόνο. Άλλωστε και στα “πράσινα τιμολόγια” Ιουνίου απορρόφησε, όπως και η Φυσικό Αέριο, μεγάλο ποσοστό της αύξησης στη χονδρική, ανεβάζοντας τις εκπτώσεις τους προς τους τελικούς καταναλωτές. Ενδεικτικά, οι εκπτώσεις που έδωσε η ΔΕΗ αυξήθηκαν κατά 38% με αποτέλεσμα να περιοριστεί η αύξηση των τιμολογίων που σε κάποιους προμηθευτές έφτασε και το 70%.
Η κυβέρνηση
Πάντως, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, την περασμένη Τρίτη, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σημείωσε ότι η πορεία της τιμής ανά KWh διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι στις αρχές του έτους η τιμή κυμαινόταν στα 13,6 λεπτά την κιλοβατώρα, ενώ τον Ιούνιο η τιμή βρίσκεται στα 11,9 λεπτά την κιλοβατώρα, δηλαδή 12,5% κάτω σε σχέση με τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου των “πολύχρωμων” τιμολογίων.
“Και αν το συγκρίνουμε”, όπως είπε, “τον Δεκέμβριο του 2023, η σύγκριση αυτή οδηγεί στο ποσοστό 18% κάτω. Άρα, μέσα σε έξι μήνες εφαρμογής, από τον Ιανουάριο του 2024 μέχρι και τον Ιούνιο που έχουμε αυτό τον νέο τρόπο τιμολογίων, τα «πολύχρωμα» τιμολόγια, φαίνεται ότι το μέτρο αυτό έχει πετύχει και έχουμε και τιμές, που, μάλιστα, αν το δει κανείς σωρευτικά, φτάνουν στον βασικό μας πάροχο, τον μεγαλύτερο προμηθευτή, δηλαδή το πρώτο εξάμηνο, που είναι 11,8 λεπτά την κιλοβατώρα, σε τιμές προ κρίσης. Είμαστε σε επίπεδα προ κρίσης, με κάποιες αυξομειώσεις οι οποίες παρατηρούνται” ανέφερε ο κ. Μαρινάκης, που προσέθεσε ότι “ως προς τη χονδρεμπορική τώρα, τον Ιούνιο παρατηρήθηκε μία αύξηση, η οποία οφείλεται σε τρεις λόγους. Πρώτος είναι η πολύ αυξημένη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, η οποία φαίνεται ότι θα συνεχιστεί, έχοντας λίγο παραπάνω τιμές χονδρικής τους καλοκαιρινούς μήνες και θα υποχωρήσει, απ’ ότι φαίνεται, το Φθινόπωρο - είναι 45% μεγαλύτερη η ζήτηση σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες. Την αυξημένη τιμή του φυσικού αερίου και στη χώρα μας, αλλά και πανευρωπαϊκά. Και, βέβαια, σε μία λίγο μικρότερη τον προηγούμενο μήνα, που φαίνεται ότι επανέρχεται στα προηγούμενα επίπεδα, χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο διά ταύτα. Παρατηρούμε τις αλλαγές στην τιμή της χονδρεμπορικής, οι οποίες, όμως, φαίνεται ότι δεν οδηγούν σε τιμές μεγαλύτερες από τον Δεκέμβριο, ίσα-ίσα, όπως σας είπα, μικρότερες. Είναι δεδομένο ότι αν φτάσουμε σε σημεία μεγάλων αυξήσεων στο ρεύμα για τους καταναλωτές - που δεν είμαστε εκεί, ούτε φαίνεται ότι θα φτάσουμε – θα επέμβουμε, όπως έχουμε κάνει σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις.”
Η επιδότηση των τιμολογίων ρεύματος
Σε σχέση με μια πιθανή κίνηση επιδότησης, πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε τα στοιχεία δεν δείχνουν ότι θα φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο. “Θα παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα τιμών στο χονδρικό ρεύμα, στη χονδρική τιμή του ρεύματος, η οποία θα κρατήσει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και φαίνεται ότι θα επιστρέψει στις προ Καλοκαιριού τιμές το Φθινόπωρο. Αλλά, το ξαναλέω δεν πρόκειται να μείνουμε με «σταυρωμένα χέρια», αλλά δεν φαίνεται ότι θα φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο” είπε.
Οι άμυνες
Πάντως μια λύση για τους καταναλωτές σε περίπτωση που οι τιμές παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, είναι να στραφούν σε επιλογές πέραν των πράσινων τιμολογίων, δηλαδή σε μπλε ή σε κίτρινα.
Εσχάτως, δε, όπως αναφέρεται, από παράγοντες της αγοράς κατά 70%-30%, επιλέγουν οι πολίτες τα κυμαινόμενα κίτρινα ex post τιμολόγια σε σχέση με μπλε - σταθερά. Να σημειωθεί, δε, ότι τα κίτρινα τιμολόγια εμφανίζονται φθηνότερα των "πράσινων" μια κι έχουν μικρότερο ρίσκο για τους προμηθευτές, σε σχέση με τα ειδικά πράσινα τιμολόγια κι έτσι ο κάθε προμηθευτής δίνει πιο χαμηλές τιμές στη λιανική ενώ “χτίζει” και πιο δυναμική ‘παλέτα” επιλογών ώστε να προσελκύσει καταναλωτές.
Συγκεκριμένα, οι τιμές για τα μπλε τιμολόγια ξεκινούν από τα 88 ευρώ/MWh ή 8,8 λεπτά/KWh, (με πάγιο στις περισσότερες περιπτώσεις στα 9,9 ευρώ) όταν η μέση τιμή των πράσινων τιμολογίων του Ιουνίου είναι στα 150 ευρώ/MWh ή 15 λεπτά/Kwh. Βέβαια, με σταθρά τιμολόγια υπάρχει προβλεψιμότητα σε σχέση με τα κόστη, ειδικά σε συνθήκες καύσωνα, όπου ειδικά πολλές επιχειρήσεις σε εστίαση τουρισμό έχουν αυξημένες καταναλώσεις.