Η πωλήσεις των αυτοκινήτων με κινητήρες diesel, μειώνονται αλλά δεν πρόκειται να εξαφανιστούν ως δια μαγείας τα ήδη κυκλοφορούντα αυτοκίνητα τα επόμενα χρόνια. Επίσης στον τομέα των μεταφορών η αποκλιμάκωση της χρήσης diesel στα φορτηγά είναι ελάχιστη. Αυτό σημαίνει ότι oποιαδήποτε αύξηση της τιμής του συγκεκριμένου καυσίμου θα φέρει νέες διαμαρτυρίες για την πράσινη στροφή της Ευρώπης. Και αυτό ακριβώς θα συμβεί καθώς οι αυτοκινητιστές της ΕΕ πρόκειται να πληρώσουν τουλάχιστον 50 λεπτά επιπλέον το λίτρο στο diesel 

από το 2031 για να καλύψουν το κόστος του άνθρακα, σύμφωνα με νέα ανάλυση.

Όπως αναφέρουν οι FT, oι προμηθευτές καυσίμων θα πρέπει να αγοράζουν δικαιώματα από το 2027 για να καλύπτουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και αναμένεται να μετακυλήσουν το κόστος αυτό στους καταναλωτές.

Η Veyt, μια εταιρεία ανάλυσης της αγοράς άνθρακα, αναμένει ότι το σύστημα θα προσθέσει 14 σεντς σε ένα λίτρο ντίζελ το 2027, με την προσαύξηση να φτάνει τα 54 σεντς ανά λίτρο το 2031, καθώς θα εφαρμόζονται σταδιακά περισσότερα μέτρα.

Οι εκπομπές από τα καύσιμα για τη θέρμανση των κτιρίων θα πρέπει επίσης να πληρωθούν, ωθώντας τις τιμές του άνθρακα σε 68 λεπτά ανά κιλό μέχρι το 2031, διαπίστωσε η Veyt.

Η ΕΕ το 2022 συμφώνησε να δημιουργήσει ένα δεύτερο σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS2) που θα καλύπτει τις μεταφορές και τη στέγαση, στο πλαίσιο μιας φιλόδοξης σειράς μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ κατά 55% έως το 2030. Θα λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο όπως το αρχικό σχέδιο της ΕΕ, το οποίο καλύπτει τις εκπομπές από τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και τη βαριά βιομηχανία.

Στο πλαίσιο του ETS2 δεν θα εκδίδονται δωρεάν δικαιώματα για την κάλυψη των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, ένα μέρος των εσόδων που θα προκύψουν από την εισφορά θα διοχετευθεί σε ένα "κοινωνικό ταμείο για το κλίμα" για να βοηθήσει τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα και τις μικρές επιχειρήσεις να καλύψουν το κόστος της μόνωσης, της ενεργειακής απόδοσης ή των μεταφορών χωρίς άνθρακα.

Το ταμείο, το οποίο προωθεί τη χρήση καυσίμων με λιγότερη ένταση άνθρακα, επιδιώκει επίσης να αποτρέψει την επανάληψη των λεγόμενων διαδηλώσεων των "gilets jaunes" στη Γαλλία το 2018, οι οποίες προκλήθηκαν εν μέρει από την αύξηση των εθνικών φόρων στο ντίζελ με στόχο τη μείωση των εκπομπών CO₂ της χώρας.

Η αύξηση του κόστους των καυσίμων αποτέλεσε επίσης κινητήριο μοχλό για τις διαμαρτυρίες των αγροτών σε ολόκληρη την ΕΕ νωρίτερα φέτος.

"Νομίζω ότι ήταν μια πολύ πολιτική επιλογή η δημιουργία αυτού του ταμείου", δήλωσε ο Marcus Ferdinand, επικεφαλής αναλυτής της Veyt.

Πιστεύει ότι το σύστημα θα είναι αποτελεσματικό, προκαλώντας ένα "σημαντικό κύμα μείωσης των εκπομπών που ισοδυναμεί με περίπου 400 εκατ. τόνους σε όλους τους καλυπτόμενους τομείς έως το 2040", με τις οδικές μεταφορές να επηρεάζονται περισσότερο.

Ο Peter Liese, ένας κεντροδεξιός Γερμανός νομοθέτης που διαπραγματεύτηκε το μέτρο ETS2, δήλωσε ότι δεν υπάρχει "εναλλακτική λύση" στην τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τη μείωση των εκπομπών "εκτός αν θέλετε να βασανίσετε τους ανθρώπους με λεπτομερείς αποφάσεις". Ανέφερε μια κακώς επικοινωνημένη απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να καταργήσει σταδιακά τους λέβητες φυσικού αερίου, η οποία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.

"Εάν τα κράτη μέλη [της ΕΕ] προσπαθήσουν να απαλλαγούν από τον άνθρακα χωρίς το ETS, θα είναι πολύ πιο δαπανηρό και πολύ πιο γραφειοκρατικό", πρόσθεσε.

Ωστόσο, ο Pascal Canfin, Γάλλος πρόεδρος της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προειδοποίησε ότι αν η τιμή του άνθρακα ανέβαινε πολύ ψηλά "θα ήταν προφανώς απαράδεκτο για όλους τους Ευρωπαίους".

Ο Johan Mattart, επικεφαλής της βελγικής ομοσπονδίας διανομέων καυσίμων, δήλωσε ότι οι εταιρείες έλαβαν τις τελευταίες εβδομάδες επιστολές από τις περιφερειακές αρχές σχετικά με τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του συστήματος, αλλά υπήρχε σύγχυση σχετικά με το ποιος θα καλυπτόταν από αυτό και πώς να προετοιμαστούν για την παρακολούθηση.

Η ομάδα των διανομέων καυσίμων πιέζει για τη χρήση υβριδικών καυσίμων θέρμανσης που περιέχουν φυτικά έλαια, ώστε να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων και να μειωθεί το κόστος για τους καταναλωτές.

"Ο στόχος της οδηγίας είναι φυσικά η μείωση των εκπομπών CO₂, αλλά φοβάμαι ότι δεν μπορούν όλα τα νοικοκυριά να αντέξουν οικονομικά μια αντλία θερμότητας και δεν είναι όλα τα σπίτια κατάλληλα για κάτι τέτοιο", δήλωσε ο Mattart. Πρόσθεσε επίσης ότι οι κυβερνήσεις παρέχουν κίνητρα στους πολίτες για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, "αλλά δεν μπορούν όλοι να αντέξουν οικονομικά ένα τέτοιο αυτοκίνητο".