Απότομη Προσγείωση

Κανονικά ο τίτλος του σημερινού Σχολίου θα έπρεπε να είναι «απότομη προσθαλάσσωση» αφού το θέμα που απασχολεί έντονα την Ελληνική και Κυπριακή κυβέρνηση από τις αρχές της εβδομάδας είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου και η πόντιση του ηλεκτρικού καλωδίου στην θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου. Ένα project τεράστιου γεωπολιτικού ενδιαφέροντος για τις δύο χώρες το οποίο όμως, όπως έδειξε το όψιμο ενδιαφέρον κυβερνητικών στελεχών, μέχρι σήμερα δεν έτυχε της απαραίτητης προσοχής σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο. Πώς διαφορετικά να εξηγήσουμε την προχθεσινή (9/7) εσπευσμένη συνάντηση όλων των ενδιαφερομένων μερών, ύστερα από πρωτοβουλία της αρμόδιας διεύθυνσης της ΕΕ (της DG Energy) η οποία εύλογα ανησυχεί με τις παλινωδίες της Κυπριακής κυβέρνησης, μετά την αχαρακτήριστη απόφαση της ΡΑΕΚ να απορρίψει το χρηματοδοτικό μοντέλο του έργου που πρότεινε ο ΑΔΜΗΕ που ως γνωστό, έχει την ευθύνη υλοποίησης του έργου.

energia.gr
Πεμ, 11 Ιουλίου 2024 - 11:59

Ένα θέμα για το οποίο το Energia.gr έχει αναφερθεί επανειλημμένα (εδώ). Να υπενθυμίσουμε ότι ο ΑΔΜΗΕ ανέλαβε την κατασκευή και λειτουργία του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου τον Οκτώβριο του 2023 λόγω αδυναμίας του προηγούμενου operator, της EuroAsia Interconnector, να ανταποκριθεί στις οικονομικές υποχρεώσεις του μετά την ανάθεση στην Γαλλική εταιρεία Nexans της κατασκευής και πόντισης του καλωδίου.

Ο δε ΑΔΜΗΕ ανέλαβε να «διασώσει» το έργο κυριολεκτικά στο παρά πέντε μετά από παράκληση της Κυπριακής κυβέρνησης και την σύμφωνη γνώμη της Ελληνικής. Τώρα κυπριακά μικροπολιτικά συμφέροντα απειλούν με ακύρωση του έργου, με ορισμένους οικονομικούς παράγοντες της νήσου να υποστηρίζουν ότι το έργο είναι ακριβό και αχρείαστο και η Κύπρος δεν έχει λόγο να διασυνδεθεί, μέσω Ελλάδας, με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα (εδώ). (Που ήταν και είναι το ζητούμενο από τότε που ξεκίνησε η σχεδίαση του έργου το 2010).

Στη συνάντηση της περασμένης Τρίτης ήταν έκδηλη η αγωνία των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι επ' ουδενί επιθυμούν την ακύρωση του έργου, αφού ο ΑΔΜΗΕ έχει απειλήσει με αποχώρηση σε περίπτωση μη αποδοχής από την ΡΑΕΚ των προτεινόμενων όρων χρηματοδότησης και ανάκτησης κόστους από την επίσημη έναρξη κατασκευής του έργου, δηλ. από 1.1.2025. Σε περίπτωση ακύρωσης του έργου, η κατάσταση περιπλέκεται αφού η ΕΕ θα ζητήσει όπως της επιστραφούν από τον ΑΔΜΗΕ τα € 165 εκατ. που έχει μέχρι σήμερα λάβει από το Connect Europe Facility, έναντι των €657 εκατ. συνολικής χρηματοδότησης που έχει εγκριθεί.

Εν τω μεταξύ οι χρονικές προθεσμίες πιέζουν ασφυκτικά αφού ο βασικός εργολάβος του έργου, η Nexans, έχει προειδοποιήσει ότι εάν μέχρι τις 31 Αυγούστου δεν της καταβληθεί η επόμενη δόση των € 108 εκατ., που προβλέπει η σύμβαση ανάθεσης συνολικού ποσού € 1,43 δισεκ, θα προχωρήσει σε αναστολή των εργασιών. Αυτό ουσιαστικά θα αποτελέσει το μοιραίο λάκτισμα αφού το έργο θα τεθεί εκτός χρονοδιαγράμματος με άμεση απειλή την ακύρωση της κοινοτικής χρηματοδότησης (εδώ).

Πραγματικά είναι να απορεί κανείς για την τεράστια ανευθυνότητα που έχει επιδείξει η Κυπριακή κυβέρνηση σε υψηλότατο επίπεδο και παράλληλα την αδιαφορία της Ελληνικής πλευράς, αφού το ΥΠΕΝ μάλλον με καθυστέρηση αντιλήφθηκε το πρόβλημα που δημιούργησε η πλευρά της Λευκωσίας, με την ιδιότυπη αντίληψη της περί χρηματοδότησης και κατασκευής μεγάλων έργων υποδομής -τα οποία έχει όμως απόλυτη ανάγκη καθώς η Κύπρος παραμένει ενεργειακά απομονωμένη από τη υπόλοιπη Ευρώπη.

Ιδίως η κυπριακή ηγεσία θα έπρεπε να επιδείξει μεγαλύτερη σωφροσύνη για τα θέματα της ενέργειας, μετά και την καταστροφή στο ηλεκτροπαραγωγικό κέντρο στο Βασιλικό και να μην διακινδυνεύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της νήσου για χάρη όσων κακώς την «συμβουλεύουν» και οι οποίοι είναι φανερό ότι δεν αντιλαμβάνονται τα οφέλη από τη διασύνδεση με την Ελλάδα. Θα περιμέναμε απαντήσεις επί του …πεδίου, που μάλλον δεν θα δοθούν ποτέ!