ενώ στα μερίδια καυσίμου στο ενεργειακό μείγμα είχαμε αλλαγή σκηνικού στην κορυφή, με το φυσικό αέριο να κυριαρχεί με 45,6% και τις ΑΠΕ να έπονται με ποσοστό συμμετοχής 38,4%. Ακολούθησαν οι εισαγωγές με 8,8% και τα υδροηλεκτρικά με 5,6%, ενώ ο λιγνίτης παραμένει καθηλωμένος στο μηδέν! Τέλος, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έφθασαν στις 12,149 MWh και οι εισαγωγές στις 17,386 MWh.
Η εικόνα στις υπόλοιπες προημερήσιες αγορές ηλεκτρισμού της Ευρώπης είναι κατά βάση, μεικτή, αν και στις περισσσότερες εξ αυτών, τα πρόσημα είναι αρνητικά (Ιταλία, -4,8%, Γερμανία, 0,7% και Γαλλία -30,5%).
Η αιτία πίσω από την κορύφωση των χονδρεμπορικών τιμών του ηλεκτρισμού κρύβεται, αφενός στις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες για την περίοδο, που καθιστούν επιτακτική τη χρήση κλιματιστικών συσκευών αλλά και στις αυξημένες εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ουκρανία της οποίας οι ενεργειακές υποδομές βρίσκονται σε φάση κατάρρευσης μετά τα σφοδρά ρωσικά πλήγματα των τελευταίων ημερών.
Το πρόβλημα δημιουργεί, κατά βάση, η Ουγγαρία η οποία καλύπτει αυτές τις ημέρες το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της Ουκρανίας σε ηλεκτρική ενέργεια, την ώρα που καλείται να καλύψει και τις δικές της αυξημένες, λόγω υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφονται στη χώρα, ανάγκες σε ρεύμα. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να συμπαρασύρει ανοδικά τις τιμές σε όλες τις αγορές της ΝΑ Ευρώπης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρισμού στο ουγγρικό χρηματιστήριο ενέργειας διαμορφώνεται σήμερα, Παρασκευή, στα 230 ευρώ/MWh, αν και με πτώση -12,9%, όταν πέρυσι, την αντίστοιχη ημέρα, βρισκόταν διαμορφωμένη στα 78,22 ευρώ/MWh!
Oι αντίστοιχες τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής είναι, στην Βουλγαρία 190,13 ευρώ/MWh, στην Ρουμανία, 212,06 ευρώ/MWh, στην Σερβία 183,59 ευρώ/MWh, στην Ιταλία 112,91 ευρώ/MWh, αλλά στην Τουρκία 76,85 ευρώ/MWh.
To καλό νέο της ημέρας είναι ότι οι τιμές των futures φυσικού αερίου για παραδόσεις επόμενου μήνα, στον ολλανδικό κόμβο TTF παραμένουν καθηλωμένες σε επίπεδα μεταξύ 30-31 ευρώ/MWh, γεγονός που συγκρατεί περαιτέρω κλιμάκωση των τιμών του ηλεκτρισμού.
Εν τω μεταξύ και προκειμένου να αντιμετωπιστεί τυχόν αιφνίδιο άλμα στη ζήτηση, το Σαββατοκύριακο, έχουν τεθεί σε λειτουργία, εκτός από σχεδόν το σύνολο των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, και οι σταθμοί λιγνίτη, Πτολεμαϊδα 5 και Μελίτη.
Διακυμάνσεις τιμών στα τιμολόγια του ρεύματος και τα νέα 12μηνα σταθερής χρέωσης
Εφόσον δεν συμβεί κάποιο «θαύμα» και διατηρηθούν οι συνθήκες που τροφοδοτούν τις υψηλές χονδρεμπορικές τιμές στον ηλεκτρισμό, οι χρεώσεις στα τιμολόγια των καταναλωτών για τον Αύγουστο, αναμένονται υψηλότερες. Ιδίως για τα κίτρινα τιμολόγια που είναι συνδεδεμένα με τις διακυμάνσεις των τιμών στην προημερησία αγορά.
Εν τούτοις, ο ανταγωνισμός και το marketing που ακολουθούν οι πάροχοι ηλεκτρισμού είναι πιθανό να χειραγωγήσει προς τα κάτω τις τιμές και να εξασφαλίσει πιο οικονομικό κόστος ενέργειας για τους οικιακούς και εμπορικούς καταναλωτές.
Ενδεικτικά, οι χρεώσεις ξεκινούν από τα περίπου 0,9 σεντς/KWh και φθάνουν μέχρι και τα 0,20 σεντς/KWh, που απεικονίζουν τη διαφορά μεταξύ ενός “κίτρινου” σταθερού τρίμηνης διάρκειας και ενός “πράσινου”. Όσον αφορά στα “μπλε”, η φθηνότερη χρέωση για τιμολόγιο 12 μηνών φθάνει στα 9,5 σεντς με πάγιο 9,9 ευρώ.
Στο μέτωπο των τιμολογίων η νέα εξέλιξη αφορά στην είσοδο στο παιγχνίδι της λιανικής, των σταθερών τιμολογίων ετήσιας διάρκειας, όπως προβλέπει σχετική κοινοτική οδηγία. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει, οι χώρες-μέλη της ΕΕ καλούνται να προωθήσουν τα νέα αυτά τιμολόγια και να εξασφαλίσουν ότι θα βρουν θέση στην αγορά ενεργειακών προϊόντων.
Η σχετική οδηγία εγκρίθηκε από την Επιτροπή, στις 13 Ιουνίου 2024 και προβλέπει, μεταξύ άλλων αλλαγές στο σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των πλέον ευάλωτων, θα «κομίσουν τα οφέλη από την αυξανόμενη ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας και την ενεργειακή μετάβαση στο σύνολό της και, εντέλει θα πρέπει να προστατεύουν τους καταναλωτές από ενεργειακές κρίσεις και να αποτρέπουν τον κίνδυνο της ενεργειακής φτώχειας για μεγαλύτερη μερίδα οικιακών καταναλωτών.»
Επίσης, αναφέρει ότι ο σημερινός σχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας έχει, μεταξύ άλλων, συμβάλει στην εμφάνιση νέων και καινοτόμων προϊόντων, υπηρεσιών και μέτρων στις λιανικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, που υποστηρίζουν την ενεργειακή απόδοση και την υιοθέτηση της ανανεώσιμης ενέργειας και ενισχύουν τις δυνατότητες επιλογής, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να μειώσουν τους οικείους λογαριασμούς ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής μικρής κλίμακας και αναδυόμενων υπηρεσιών για την παροχή απόκρισης ζήτησης.
Τέλος, τονίζεται ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ευρύ φάσμα προσφορών, ώστε να μπορούν να επιλέγουν τη σύμβαση που αντιστοιχεί στις ανάγκες τους. Ωστόσο, οι προμηθευτές έχουν μειώσει τις προσφορές τους, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή σπανίζουν και η ποικιλία των προσφορών είναι πλέον περιορισμένη.
Οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν πάντα τη δυνατότητα να επιλέγουν μια οικονομικά προσιτή σύμβαση ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή, ενώ οι προμηθευτές δεν θα πρέπει να μπορούν να τροποποιούν μονομερώς τους συμβατικούς όρους και προϋποθέσεις ή να καταγγέλλουν τη σύμβαση πριν από τη λήξη της. Ωστόσο, οι συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης παραμένουν σημαντικές, η δε αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των λογαριασμών ενέργειας των καταναλωτών.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εξαιρούν τους προμηθευτές που έχουν περισσότερους από 200 000 τελικούς πελάτες και προσφέρουν μόνο συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης από την υποχρέωση να προσφέρουν συμβάσεις ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή, υπό την προϋπόθεση ότι μια τέτοια εξαίρεση δεν έχει αρνητικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό και ότι εξακολουθούν να υπάρχουν επαρκείς επιλογές συμβάσεων ορισμένου χρόνου για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή.