Δηλώσαμε την ετοιμότητά μας να συμβάλουμε στην παρουσίασή τους και στην κατανόηση του τι πρέπει να γίνει. Να πάμε να εξηγήσουμε στους κατοίκους τις απειλές και τους τρόπους αντιμετώπισης. Κι όμως ελάχιστοι δήμοι μέχρι τώρα μας έχουν καλέσει». Ο δρ Χάρης Κοντοές, διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του Αστεροσκοπείου και επικεφαλής της μονάδας BEYOND, έφερε ένα παράδειγμα για το πώς η επιστημονική γνώση μένει στο «συρτάρι», σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση στο πλαίσιο του Διεθνούς Συμποσίου Γεωεπιστημών και Τηλεπισκόπησης (IGARSS IEEE 2024).
3.000 επιστήμονες
Το συμπόσιο διεξάγεται από τις 7 έως τις 12 Ιουλίου στο διεθνές συνεδριακό κέντρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Υπό τη σκέπη αυτού του πολύ σημαντικού συνεδρίου, με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 3.000 επιστημόνων από όλο τον κόσμο, όπου παρουσιάζονται σημαντικά επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα, ήταν ο κατάλληλος τόπος για να τεθεί το καυτό ζήτημα του πώς και πόσο αξιοποιείται η επιστήμη από την πολιτική και τη διοίκηση σε όλα τα επίπεδα. Στη συζήτηση συμμετείχαν, εκτός του δρος Κοντοέ, ο οποίος είναι και πρόεδρος του IGARSS IEEE 2024, ο Χρήστος Ζερεφός, γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας, ο Βασίλειος Γρηγορίου, χημικός, ερευνητής, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Advent Technologies, που ασχολείται με συστήματα υδρογόνου, και ο Γιώργος Κρεμλής, διευθυντής ε.τ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση θεμάτων κυκλικής οικονομίας και νησιωτικότητας. Τον συντονισμό είχε «η δική μας» δημοσιογράφος Μαργαρίτα Πουρνάρα.
Κατ’ αρχάς αναδείχθηκαν οι δυνατότητες. «Σήμερα η τεχνολογία του Διαστήματος και η παρακολούθηση του πλανήτη για ειρηνικούς λόγους, ο όγκος των δεδομένων που συγκεντρώνονται και η δυνατότητα επεξεργασίας τους μπορούν να βοηθήσουν στο να δοθούν απαντήσεις σε φυσικές καταστροφές, καιρικά φαινόμενα και μόλυνση, παρέχουν πληροφορία για έγκυρες και έγκαιρες αποφάσεις στο πολιτικό προσωπικό», τόνισε εισαγωγικά ο δρ Κοντοές. Τι γίνεται όμως στην εποχή μας που, ενώ υπάρχει πλούτος επιστημονικής γνώσης, κυριαρχούν άλλα κριτήρια στις αποφάσεις, από συμφέροντα έως άγνοια, όπως ειπώθηκε από τους ομιλητές; Και τι γίνεται ειδικά στη χώρα μας;
«Μας ζήτησαν να φτιάξουμε εφαρμογή έγκαιρης προειδοποίησης για τα κινητά τηλέφωνα, η οποία έμεινε αναξιοποίητη», λέει ο δρ Κοντοές, διευθυντής ερευνών στο Αστεροσκοπείο.
«Δυστυχώς η σύμπραξη επιστήμης και πολιτικής δεν έχει περάσει στην πράξη. Υπάρχουν πράγματα που δεν προχωρούν. Για παράδειγμα, μας ζήτησαν από έναν τομέα της κυβέρνησης να φτιάξουμε εφαρμογή έγκαιρης προειδοποίησης για τα κινητά τηλέφωνα, η οποία στη συνέχεια έμεινε αναξιοποίητη», συμπληρώνει ο δρ Κοντοές.
Εμπόδια στην Ελλάδα
«Δεν μπορούμε να φύγουμε από τη Γη. Δεν έχει νόημα να μιλάμε για εξορύξεις που θα βγάλουν υδρογονάνθρακες για το 2050-2060. Το υδρογόνο είναι ώριμη τεχνολογία και δίνει λύσεις, η Ευρώπη το έχει καταλάβει, δίνει πολλά χρήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Δυστυχώς στην Ελλάδα συναντάμε εμπόδια. Δύο χρόνια προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια μονάδα υδρογόνου στην Κοζάνη, χωρίς αποτέλεσμα», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Γρηγορίου. «Εχουμε μια εταιρεία που διαπρέπει στο εξωτερικό και δεν μπορεί να προχωρήσει στη χώρα μας», σημειώνει.
«Εχουμε ακόμη ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες και ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες με μαζούτ στα νησιά. Σε μια χώρα που έχει περίσσεια ήλιου και αέρα. Σε πρόσφατη μελέτη που κάναμε μαζί με τα ινστιτούτα Πότσνταμ και Μαξ Πλανκ αποδείχθηκε πως η Ε.Ε. μπορεί να παίρνει το 80% της ενέργειάς της από ΑΠΕ μέχρι το 2030. Η Ελλάδα μπορεί να είναι ακόμη περισσότερο. Το ζήτημα όμως είναι να υπάρχει πολιτική βούληση», υπογράμμισε ο κ. Ζερεφός. Ο ακαδημαϊκός αναφέρθηκε και στην έρευνα για το κρυοπλάνο, το αεροσκάφος που θα μπορούσε να κινηθεί με υδρογόνο και είχε μελετηθεί από επιστημονικές ομάδες (μεταξύ αυτών και του ΑΠΘ) σε συνεργασία με αεροναυπηγικές εταιρείες, έρευνα που «πάγωσε» από την Κομισιόν.
Στη δυσκολία να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις αναφέρθηκε ο κ. Κρεμλής, σημειώνοντας πως «ζούμε σε εποχή παραπληροφόρησης και fake news, η οποία επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων». Για να αποφύγει τα λάθη η Ε.Ε. προχωρεί σε αποφάσεις με διαβούλευση. «Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές προκειμένου να βρούμε λύσεις που ισορροπούν με την οικονομική δραστηριότητα, τη βιοποικιλότητα αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη». Και συμφώνησε με τους υπόλοιπους συνομιλητές αναφέροντας: «Η αξιοπιστία της επιστήμης θα πρέπει να διαφωτίζει τις πολιτικές αποφάσεις».
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")