Ωστόσο, μία σειρά καθυστερήσεων φαίνεται να προκαλεί τριβές στις σχέσεις μεταξύ των δύο συμμάχων.
Για πολλούς διεθνείς αναλυτές, η περιθωριοποίηση της Ρωσίας από τη Δύση την έχει στείλει απευθείας στην “αγκαλιά” της Κίνας. Αδιαμφισβήτητα, Μόσχα και Πεκίνο έχει αναβαθμίσει τη συνεργασία τους τα τελευταία χρόνια, με την Κίνα να θεωρείται ο βασικός λόγος που η Ρωσία επιβίωσε των δυτικών κυρώσεων. Εντούτοις, η όποια συνεργασία υπάρχει στη βάση των γεωπολιτικών συμφερόντων δεν φαίνεται να προεξοφλεί τη συνεργασία στο εμπορικό πεδίο. Παρόλο που η Κίνα έχει προσφέρει μία αναγκαία διέξοδο για το ρωσικό οικονομικό σύστημα μετά το 2022, η κινεζική ηγεσία είναι διατεθειμένη να δοκιμάσει τις αντοχές των εταίρων της όσον αφορά στις ενεργειακές εξαγωγές.
Φαινομενικά, μία συνεργασία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας στη βάση των ενεργειακών εξαγωγών μοιάζει ιδανική ευκαιρία. Η Ρωσία έχει τεράστιους ενεργειακούς πόρους ενώ η Κίνα έχει αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση. Με τους Ρώσους παραγωγούς να χάνουν τον μεγαλύτερο πελάτη τους, την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το άνοιγμα νέων αγορών δεν ήταν απλά χρήσιμο, αλλά επιτακτικό για το Κρεμλίνο. Ο αγωγός φυσικού αερίου Power of Siberia II, ο οποίος θα ένωνε τη βορειοδυτική Σιβηρία με τη βορειοανατολική Κίνα, θεωρείται ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα μεταξύ των δύο ασιατικών γιγάντων. Όμως, παρά τις ρητορικές διαβεβαιώσεις των Ρώσων αξιωματούχων για ολοκλήρωση της διμερούς συμφωνίας τα τελευταία δύο χρόνια, η Κίνα φαίνεται να περιμένει πριν δεσμευθεί.
Οι αγωγοί Power of Siberia Ι και ΙΙ. Πηγή: Financial Times.
Δυστυχώς για τη Ρωσία, έχει εισέλθει στις διαπραγματεύσεις έχοντας το μειονέκτημα της απουσίας εναλλακτικών. Με την ευρωπαϊκή αγορά να έχει χαθεί και τις εξαγωγές LNG προς τρίτα κράτη να αντιμετωπίζουν μία σειρά εμποδίων, η κατασκευή αγωγών προς την Κίνα είναι η βέλτιστη— αν όχι μοναδική βιώσιμη— λύση. Από την άλλη, η Κίνα έχει το πλεονέκτημα των διαφορετικών επιλογών. Εκτός της Ρωσίας, έχει ήδη κλείσει συμφωνία με το Τουρκμενιστάν για έναν τέταρτο αγωγό φυσικό αερίου (Line D), ενισχύοντας τις εισαγωγές που ήδη υπάρχουν (Lines A, B, C). Ως εκ τούτου, το Πεκίνο προτιμά να αφήσει τον χρόνο να δουλέψει υπέρ του, πιέζοντας τη Ρωσία για καλύτερες τιμές.
Φυσικά, δεν πρέπει κανείς να αγνοεί τη γεωπολιτική πραγματικότητα στο έδαφος: Οι αγωγοί που ενώνουν την Κίνα και το Τουρκμενιστάν περνούν μέσα από τα υπόλοιπα κράτη της Κεντρικής Ασίας (Καζακστάν, Κιργιστάν, Ουζμπεκιστάν, και Τατζικιστάν), χώρες που δεν είναι απαραίτητα ασφαλείς εξαιτίας των μεταξύ τους συγκρούσεων αλλά και της αυξανόμενης παρουσίας εξτρεμιστικών ομάδων. Παράλληλα, οι αγωγοί αυτοί καταλήγουν στην κινεζική περιφέρεια Σιντζιάνγκ, στην οποία επίσης υπάρχουν εξτρεμιστικές ομάδες, έχοντας αναγκάσει το Πεκίνο να ακολουθήσει μία ιδιαίτερα αυστηρή στρατηγική. Αντιθέτως, ο Power of Siberia II θα πέρναγε μέσα από τη γενικά ήσυχη Μογγολία, καταλήγοντας στη βορειοδυτική Κίνα, κοντά στο κέντρο της κινεζικής ισχύος.
Οι αγωγοί μεταξύ Τουρκμενιστάν και Κίνας. Πηγή: Ilham Shaban.
Σε κάθε περίπτωση, η κινεζική ηγεσία επιθυμεί να επιβάλλει τους δικούς της όρους στη ρωσική πλευρά. Και η ρωσική πλευρά δεν έχει πολλές επιλογές, ακόμα κι αν ευοδωθεί το πρόσφατο σχέδιο για στενότερη συνεργασία με το Ιράν. Βεβαίως, οι Κινέζοι θα έπρεπε ενδεχομένως να λάβουν υπόψη τις δικές τους παραδοσιακές αρχές: Η προσβολή προς κάποιον που είναι σε δεινή κατάσταση δεν είναι μία σοφή τακτική. Αν και “στριμωγμένη” λόγω του ουκρανικού πολέμου, η Ρωσία παραμένει μία μεγάλη δύναμη, έστω και σε επίπεδο διεθνούς κύρους. Το Κρεμλίνο έχει αποδείξει ότι δεν αποδέχεται την υποτίμηση της ρωσικής ισχύος. Αν η κινεζική ηγεσία συνεχίζει να πιέζει τους συνομιλητές της πιστεύοντας ότι έχει το “πάνω χέρι”, τότε μπορεί να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων στο όχι τόσο μακρινό μέλλον.