"Κάθε μια από αυτές τις επιλογές έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και προκλήσεις και η βιομηχανία ερευνά και δοκιμάζει αυτές τις τεχνολογίες για να βρει τις πιο βιώσιμες λύσεις", αναφέρει χαρακτηριστικά, ενώ τονίζει ότι; "Η καινοτομία και η συνεργασία θα είναι το κλειδί για την υπέρβαση των προκλήσεων και την καθιστώντας αυτά τα νέα ενεργειακά προϊόντα βιώσιμα".
-Τα νέα πράσινα καύσιμα, απασχολούν όλο και περισσότερο τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Δρ. Λιάπη , μπορείτε να μας δώσετε μια επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης της χρήσης ενέργειας στη ναυτιλιακή βιομηχανία;
-Βεβαίως. Η ναυτιλιακή βιομηχανία παραδοσιακά βασίζεται στο μαζούτ (HFO) και το ναυτιλιακό ντίζελ (MDO) για την τροφοδότηση των πλοίων. Αυτά τα καύσιμα είναι σχετικά φθηνά και αποτελούν το βιομηχανικό πρότυπο εδώ και πολλές δεκαετίες. Ωστόσο, έχουν σημαντικά περιβαλλοντικά μειονεκτήματα, όπως υψηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και περιεκτικότητα σε θείο, που συμβάλλουν στη ρύπανση της ατμόσφαιρας και την κλιματική αλλαγή. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια αυξανόμενη ώθηση προς καθαρότερες πηγές ενέργειας, που καθοδηγείται από διεθνείς κανονισμούς και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα.
-Ποιοι είναι οι κύριοι κανονιστικοί παράγοντες που ωθούν τη ναυτιλιακή βιομηχανία προς αυτά τα νέα ενεργειακά προϊόντα;
-Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία. Παράλληλα, υπάρχουν περιφερειακοί κανονισμοί και πρωτοβουλίες -όπως το ETS της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ενθαρρύνουν τη χρήση καθαρότερων καυσίμων. Ωστόσο, χρειάζονται πιο ολοκληρωμένες περιβαλλοντικές μελέτες για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι νέες τεχνολογίες θα είναι πραγματικά βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον.
-Πώς βλέπετε το μέλλον της ενέργειας στη ναυτιλιακή βιομηχανία;
-Το μέλλον της ενέργειας στη ναυτιλιακή βιομηχανία είναι πιθανό να είναι ένα μείγμα διαφορετικών λύσεων προσαρμοσμένων σε συγκεκριμένες ανάγκες και εφαρμογές. Κανένα μεμονωμένο ενεργειακό προϊόν δεν θα είναι η μαγική λύση για όλους τους τύπους ναυτιλίας. Αντίθετα, θα δούμε έναν συνδυασμό LNG, βιοκαυσίμων, μεθανόλης, αμμωνίας, πυρηνικών αντιδραστήρων κα ελαίου πυρόλυσης πλαστικών, με κάθε ένα να παίζει το δικό του ρόλο ανάλογα με τον τύπο του πλοίου, τη δρατηριότητά του και τις λειτουργικές απαιτήσεις. Η καινοτομία και η συνεργασία θα είναι το κλειδί για την υπέρβαση των προκλήσεων και την καθιστώντας αυτά τα νέα ενεργειακά προϊόντα βιώσιμα. Η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει μακρά ιστορία προσαρμογής στις αλλαγές, και είμαι βέβαιος ότι με τις κατάλληλες επενδύσεις και υποστήριξη των κανονιστικών και ρυθμιστικών αρχών μπορούμε να επιτύχουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
-Ποια είναι μερικά από αυτά τα νέα ενεργειακά προϊόντα που εισάγονται στη ναυτιλιακή βιομηχανία;
-Υπάρχουν αρκετά νέα ενεργειακά προϊόντα που διερευνώνται και εισάγονται στη ναυτιλιακή βιομηχανία. Αυτά περιλαμβάνουν το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), τα βιοκαύσιμα, τη μεθανόλη,το υδρογόνο, την αμμωνία, ενώ τελευταία διερευνώνται ως πολύ ελπιδιφόρες λύσεις οι πυρηνικοί αντιδραστήρες τετηγμένου άλατος (MSRs) και το έλαιο από πυρόλυση πλαστικών αποβλήτων (WPPO). Κάθε μια από αυτές τις επιλογές έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και προκλήσεις και η βιομηχανία ερευνά και δοκιμάζει αυτές τις τεχνολογίες για να βρει τις πιο βιώσιμες λύσεις.
-Ωστόσο η ναυτιλιακή βιομηχανία εκφράζει τις ανησυχίες της για το κατά πόσο τα προτεινόμενα καύσιμα επιτυγχάνουν τελικά τον στόχο τους και είναι παράλληλα ασφαλή. Ποια είναι η άποψή σας;
-Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ανησυχία. Παρόλο που οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν υποσχέσεις για καθαρότερη ενέργεια, η πλήρης περιβαλλοντική τους επίδραση δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί σε μαζική κλίμακα. Χρειάζονται εκτεταμένες και ολοκληρωμένες περιβαλλοντικές μελέτες για να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις αυτών των νέων καυσίμων καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, από την παραγωγή μέχρι τη χρήση και την απόρριψη. Ένα παράδειγμα: Η σημαντική μείωση της περιεκτικότητας του ναυτιλιακού μαζούτ σε θείο, ενδεχομένως να οδήγησε σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, εκτιμώμενη σε 0,6ο C, γιατί το παραγώμενο διοξείδιο του θείου έχει στην ατμόσφαιρα μια αντίθετη δράση από τα λεγόμενα αέρια θερμοκηπίου. Πρέπει να λάβουμε υπόψην μας πως η μαζική υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων θα φέρει μεγάλες παράπλευρες επιπτώσεις, που η δυναμική τους δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Η κλιματική κρίση επιβάλλει δραστικές και άμεσες λύσεις, όμως ο τόσο κεντρικός σχεδιασμός και το επείγον της κατάστασης δεν επιτρέπει την αυτοδιαμόρφωση και βελτιστοποίηση της τεχνολογίας. Η διαδικασία "trial and error" έτσι θα έχει μαζικές και ενδεχομένως κάποιες μη αντιστρέψιμες συνέπειες.
-Μπορείτε να μας δώσετε μερικά παραδείγματα για αυτές τις ανησυχίες σχετικά με συγκεκριμένα καύσιμα;
-Φυσικά. Πάρτε για παράδειγμα το LNG. Ενώ καίγεται καθαρότερα από το HFO, η παραγωγή και η μεταφορά του μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές διαρροές μεθανίου, ενός ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου. Οι τρέχουσες μελέτες δεν έχουν εξετάσει πλήρως αυτές τις διαρροές και τον συνολικό τους αντίκτυπο στο κλίμα.
Παρομοίως, τα βιοκαύσιμα μπορεί να είναι ουδέτερα ως προς τον άνθρακα, αλλά η καλλιέργεια των πρώτων υλών τους απαιτεί μεγάλες εκτάσεις γης και νερό, που μπορεί να επηρεάσουν την τοπική βιοποικιλότητα και να ανταγωνιστούν την παραγωγή τροφίμων. Η βιωσιμότητα αυτών των καυσίμων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που πρέπει να μελετηθούν λεπτομερώς.
-Ως λύση το υδρογόνο μπορεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες, ως ένα βασικό συστατικό του μελλοντικού ενεργειακού μίγματος;
-Το υδρογόνο έχει πολλές δυνατότητες ως καθαρή πηγή ενέργειας, αλλά και πάλι, η πλήρης περιβαλλοντική του επίδραση δεν είναι πλήρως κατανοητή. Η παραγωγή υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης απαιτεί μεγάλη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν αυτή η ενέργεια δεν προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, η καθαρότητα του υδρογόνου μειώνεται σημαντικά. Επιπλέον, η αποθήκευση και η μεταφορά του υδρογόνου είναι ενεργοβόρες διαδικασίες που επίσης πρέπει να εξεταστούν. Σοβαρά πρέπει να ληφθούν υπόψη επίσης τα θέματα ασφάλειας, μια και το υδρογόνο διαρρέει εύκολα και τότε είναι εκρηκτικό.
-Η αμμωνία έχει επίσης προωθείται ως ένα από τα βασικά ναυτιλιακά καύσιμα. Ποια είναι η άποψή σας;
-Η αμμωνία είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή, αλλά και πάλι υπάρχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες. Η παραγωγή της αμμωνίας μπορεί να είναι ενεργοβόρα και να παράγει οξείδια του αζώτου κατά την καύση, που είναι επιβλαβή για το περιβάλλον. Επίσης, η αμμωνία είναι πάρα πολύ τοξική και διαβρωτική, απαιτώντας αυστηρά πρωτόκολλα διαχείρισης και ασφαλείας. Διαρροή μερικών γραμμαρίων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ανθρώπινες απώλειες σε ένα πλοίο και μεγάλες βλάβες στο θαλάσσιο οικοσύστημα'.
-Οι τελευταίας γενιάς πυρηνικοί αντιδραστήρες έχουν αρχίσει να συζητούνται έντονα και στη ναυτιλία. Ειδικότερα αναφέρομαι στους αντιδραστήρες τετηγμένου άλατος και το έλαιο πυρόλυσης πλαστικών αποβλήτων είναι νέες τεχνολογίες. Από την πλευρά θεωρείτε ότι είναι τεχνολογίες που μπορούν να αναπτυχθούν με ασφάλεια και σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα;
-Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες τετηγμένου άλατος (MSRs) είναι μια επαναστατική τεχνολογία με πολλές δυνατότητες και σίγουρα πολύ λιγότερα προβλήματα από τους συμβατικούς αντιδραστήρες που χρησιμοποιούνται τώρα για ηλεκτροπαραγωγή. Η διαδικασία σταματά σε περίπτωση προβλήματος, ενώ τα απόβλητα έχουν χαμηλές εκπομπές δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κατασκευή πηρυνικών όπλων. Παρόλα αυτά, η ρύθμιση και η ασφάλεια τους είναι πολύπλοκες. Χρειάζονται εκτενείς περιβαλλοντικές μελέτες για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον ή την ανθρώπινη υγεία.
Το έλαιο πυρόλυσης πλαστικών αποβλήτων προσφέρει μια ανανεώσιμη λύση απολύτως συμβατή με τα υπάρχοντα καύσιμα και την εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ παράλληλα αποτελεί μια εξαιρετική λύση για την αποτελεσματική διαχείριση των πλαστικών σκουπιδιών. Όμως, η καύση του μπορεί να παράγει τοξικά υποπροϊόντα αν δεν ελεγχθεί σωστά. Επίσης, η ίδια η διαδικασία πυρόλυσης χρειάζεται να αξιολογηθεί πλήρως για να διασφαλιστεί ότι είναι πραγματικά βιώσιμη.
-Ποιες μπορεί να είναι οι οικονομικές επιπτώσεις της μετάβασης σε νέα ενεργειακά προϊόντα για τις ναυτιλιακές εταιρείες;
-Η μετάβαση σε νέα ενεργειακά προϊόντα συνεπάγεται σημαντικά αρχικά κόστη. Η επένδυση σε νέες τεχνολογίες, οι μετατροπές του υφιστάμενου στόλου και η ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών μπορεί να είναι πολύ δαπανηρή. Μέλέτες όπως αυτή της Boston Consulting Group την ανεβάζουν στα 2,4 τρισεκατομμύρια δολλάρια. Ωστόσο, υπάρχουν και πιθανά μακροπρόθεσμα οφέλη που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Για παράδειγμα, το LNG και τα βιοκαύσιμα μπορούν να μειώσουν το κόστος καυσίμων με την πάροδο του χρόνου, τα ηλεκτρικά συστήματα μπαταριών μπορούν να μειώσουν το κόστος συντήρησης λόγω λιγότερων κινούμενων μερών, ενώ το έλαιο από πυρόλυση μπορεί να λύσει το τεράστιο πρόβλημα των πλαστικών αποβλήτων.
-Πώς συμβάλλει το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας στην προώθηση των νέων ενεργειακών προϊόντων στη ναυτιλία;
-Το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ) συμμετέχει ενεργά στην διάδοση των νέων τεχνολογιών και των ερευνητικών αποτελεσμάτων με στόχο την προώθηση νέων ενεργειακών προϊόντων για τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Συνεργαζόμαστε για τον σκοπό αυτό με ακαδημαϊκά ιδρύματα, βιομηχανικούς εταίρους και ρυθμιστικούς φορείς για να διερευνήσουμε και να προωθήσουμε νέες τεχνολογίες. Μεγάλο μέρος άλλωστε των εκδηλώσεών μας καταλαμβάνουν οι νέες γνώσεις σε αυτό τον τομέα.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")