Με το κόστος ενεργείας να κρατιέται ψηλά για την βιομηχανία και τον Αύγουστο, μείζον παραμένει το ζήτημα της διασφάλισης όρων ανταγωνιστικότητος της εναπομεινάσης μεταποιήσεως στην χώρα, στο φόντο και του εκτεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού. Ήδη, η μέση χονδρεμπορική τιμή τον Αύγουστο διαμορφώνεται σε επίπεδα άνω 

των 125 ευρώ / MWh, οδηγώντας πολλές επιχειρήσεις σε οριακές καταστάσεις επιβιώσεως, εν όψει και των «αναμονών» των τιμών προς την αγορά, για τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου. Κι αυτό την ώρα που στην κρίση του Ιουλίου η μέση τιμή ήταν στα 135.18 ευρώ / MWh έναντι 98.89 ευρώ / MWh τον Ιούνιο και 112.68 ευρώ / MWh τον Ιούλιο του 2023.

Είναι προφανές, συνεπώς, ότι το κόστος για ενεργοβόρους και μη βιομηχανίες είναι υψηλό, ειδικώς όταν εκ παραλλήλου επιβαρύνονται και από τα «ρυθμιστικά» βάρη, όπως τις εκροές πόρων για ρύπους ή για αναγκαίες επενδύσεις για το «πρασίνισμα» της παραγωγής.

Μέτρα για ουσιαστική, ενεργειακή στήριξη της βιομηχανίας στην Ιταλία

Κι όλα αυτά, την ώρα που οι ανταγωνιστές της Ελλάδος στο πεδίο της βαριάς βιομηχανίας, ό,τι έχει μείνει δηλαδή και κρατιέται σε άκρως ανταγωνιστικό επίπεδο, διεθνώς, προχωρούν ταχύτατα σε ενισχύσεις. Χαρακτηριστικώς, παράγοντες του κλάδου παραπέμπουν σε πρόσφατο δημοσίευμα του «Montel», όπου αναφέρεται ότι η Ιταλία θα δημοπρατήσει 20 Twh, σε ενεργοβόρους βιομηχανίες στην τιμή των 60 ευρώ / MWh – περίπου στο μισό του τρέχοντος χονδρεμπορικού κόστους ενεργείας. Ο συνολικός όγκος ενεργείας, που αθροίζει περίπου το 7% της ζητήσεως ενεργείας της χώρας, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, θα δημοπρατηθεί για να καλύψει μια περίοδο τριών ετών. «Δρομολογούμε ένα μέτρο που αποσκοπεί στην στήριξη της μεταβάσεως του βιομηχανικού μας τομέα προς τις ΑΠΕ». Αυτό χαρακτηριστικώς ανέφερε, με βάση το δημοσίευμα, ο υπουργός Ενεργείας της χώρας κ. Gilberto Pichetto Fratin. Το μέτρο, με βάση όσα ανέφερε, «θα παρέχει στήριξη σε εταιρείες εντάσεως ενεργείας, οι οποίες αντιπροσωπεύουν ουσιαστικό μέρος του ιταλικού παραγωγικού ιστού, παρέχοντάς τους πρόσβαση σε χαμηλότερες τιμές».

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ελληνικές βιομηχανίες

Επανειλημμένως, πάντως, φορείς του κλάδου «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου. Μιλούν δε για συνθήκες οικονομικής ασφυξίας και προειδοποιούν για ένα «θερμό» φθινόπωρο από άποψη αντιδράσεων, προβάλλοντας τρία ζητήματα που χρονίζουν επιβαρύνοντας σημαντικά το ενεργειακό τους κόστος.

Ήδη, η πρόεδρος του ΣΒΕ, κα Λουκία Σαράντη, είχε συνάντηση με τον υπουργό Αναπτύξεως κ. Τάκη Θεοδωρικάκο, την Πέμπτη 1 Αυγούστου, κατά την οποία συζήτησαν εκτενώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική βιομηχανία, αλλά και τον ρόλο της στο νέο παραγωγικό μοντέλο. Με βάση σχετική ενημέρωση, στο επίκεντρο ετέθησαν τα προβλήματα που απασχολούν τις βιομηχανικές επιχειρήσεις, όπως οι μεγάλες αυξήσεις στο κόστος ενεργείας, οι δυσκολίες στην εξεύρεση προσωπικού και η μεγάλη ανάγκη για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόεδρος του ΣΒΕ ανεφέρθη στην λήψη συγκεκριμένων μέτρων βιομηχανικής πολιτικής και στην άρση των αγκυλώσεων που παρατηρούνται στις διαδικασίες και τις εκταμιεύσεις των επενδυτικών προγραμμάτων και του αναπτυξιακού νόμου.

Συγκεκριμένα, η κα Λουκία Σαράντη επεσήμανε ότι «η βιομηχανία είναι ο κατ’ εξοχήν κλάδος που επενδύει περισσότερο και παράγει πλούτο για τον τόπο μας. Δημιουργεί το 9% του ΑΕΠ, συμβάλλει στο 72% της αξίας των εξαγωγών αγαθών, προσφέρει σχεδόν μία στις τέσσερεις θέσεις εργασίας του ιδιωτικού τομέα, ενώ κάθε μία θέση απασχόλησης στη βιομηχανία δημιουργεί περίπου δύο θέσεις στους τομείς εφοδιαστικής αλυσίδας και παροχής υπηρεσιών». «Στο νέο παραγωγικό μοντέλο μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει έναν εξέχοντα ρόλο. Θα πρέπει όμως να θωρακιστεί και να δοθούν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να στηρίζει έμπρακτα την οικονομία και την κοινωνία μας», προσέθεσε η κα Σαράντη.

Ανάσα, μετ' εμποδίων, η αντιστάθμιση του κόστους του CO2

Πάντως, μια μικρή «ανάσα» για τον κλάδο εδόθη, έστω και με καθυστέρηση μηνών, καθώς εκταμιεύθηκε το 95% των ποσών που τελικώς διετέθησαν για το μέτρο της επιδοτήσεως των επιλεξίμων βιομηχανιών, ήτοι της αντιστάθμησης του κόστους του CO2.

Συγκεκριμένα, με βάση την Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενεργείας (ΕΒΙΚΕΝ), μετά την απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενεργείας (ΥΠΕΝ), η οποία υπεγράφη στις αρχές Ιουλίου, δρομολογήθηκαν οι πόροι από το μέτρο της αντιστάθμησης ρύπων για το 2023. Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, Αντώνης Κοντολέων, με δήλωσή του ευχαρίστησε τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΑΠΕΕΠ Ιωάννη Γιαρέντη για τις ενέργειές του με τις οποίες εγκαίρως, όπως αναφέρεται, εκταμιεύθηκε το 95% των ποσών.

Υπενθύμισε όμως, με έμφαση, την κωλυσιεργία εδώ και 10 μήνες από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών,  που έχει θέσει θέμα επιβολής χαρτοσήμου σε ποσά που αφορούν σε κρατική ενίσχυση, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η εκταμίευση των ποσών αυτών, ποσών απαραιτήτων για την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητός τους. Να σημειωθεί ότι από τον Φεβρουάριο η ΕΒΙΚΕΝ είχε θέσει το θέμα αναθεωρήσεως της σχετικής Υπουργικής Αποφάσεως, που κατένειμε τα σχετικά ποσά, καθώς θεωρούσε χαμηλά τα διαθέσιμα ποσά (11% των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος - CO2) τα οποία είχαν εγκριθεί με απόφαση του πρώην υπουργού Ενεργείας κ. Κώστα Σκρέκα.

Τελικώς η αναθεώρηση της Αποφάσεως ήλθε στα μέσα του καλοκαιριού, με «αναμονή» μηνών από τον Φεβρουάριο, κι έτσι οι βιομηχανίες έχουν λαμβάνειν το 16,8% των εσόδων από τις δημοπρασίες του περασμένου έτους. Κατ’ ουσίαν, με δεδομένο ότι 1,5 δισ. ευρώ είχαν συγκεντρωθεί το 2023 στο «ταμείο» των ρύπων, η αρχική Απόφαση Σκρέκα έφερνε στην βιομηχανία το 11%, ήτοι περίπου 165 εκατ. ευρώ, αλλά πλέον με την νέα Απόφαση προσετέθη άλλο ένα 5,8%, ανεβάζοντας το κονδύλι για το προηγούμενο έτος κατά περίπου 85 εκατ. ευρώ. Δηλαδή το συνολικό ποσό για τις επιλέξιμες βιομηχανίες θα φτάσει συνολικώς τα 250 εκατ. ευρώ για το 2023. Υπενθυμίζεται ότι η αντιστάθμιση είναι μέτρο επιδοτήσεως του κόστους ενεργείας της βιομηχανίας, το οποίο βασίζεται σε Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ενώσεως με στόχο την αποτροπή της διαρροής άνθρακος (carbon leakage), δηλαδή της μεταφοράς της παραγωγής σε χώρες με χαλαρότερο θεσμικό πλαίσιο όσον αφορά στις εκπομπές ρύπων. Επί πλέον, η βιομηχανία διαμαρτύρεται, καθώς στα ποσά που έχει λαμβάνειν δεν περιλαμβάνεται η πρόσθετη αποζημίωση περίπου 25% που υπολογίζεται με την χρήση της Ακαθαρίστου Προστιθεμένης Αξίας (GVA), ποσό που λαμβάνουν άλλες ευρωπαϊκές επιλέξιμες βιομηχανίες, όπως της Γερμανίας. Εν πάση περιπτώσει, οι περίπου 30 ενεργοβόροι καταναλωτές της Ελλάδος (διυλιστήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανία χαρτιού) υπολογίζεται ότι θα λάβουν εν συνόλω για το 2023 και το 2024 περισσότερα από 450 εκατ. ευρώ.

Παραλλήλως, κώδωνα κινδύνου έχουν κρούσει, εν όψει και ΔΕΘ, παράγοντες στην βιομηχανία για τις καθυστερήσεις αποδόσεως για τρία έτη του ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μειώσεως Εκπομπών Αερίων Ρύπων), ύψους 130 εκατ. ευρώ, αντιπαραβάλλοντας, τις δράσεις - «χάρισμα» των οφειλών 130 εκατ. ευρώ σε επιχειρήσεις και αγρότες από το ΕΤΜΕΑΡ, που αποδόθηκε κατά παρέκκλιση της κοινοτικής νομοθεσίας τα προηγούμενα χρόνια.

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΜΕΑΡ, που πηγαίνει στον Ειδικό Λογαριασμό για τις ΑΠΕ προς ενίσχυσή τους και που τον διαχειρίζεται ο ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστής ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προελεύσεως Α.Ε.), με βάση τους κοινοτικούς κανόνες, «κουρεύεται» μόνο για τις ενεργοβόρους βιομηχανίες.

Βεβαίως, όπως αναφέρεται και στην πρόσφατη επιστολή της ΕΒΙΚΕΝ (που εκπροσωπεί τις εταιρείες εγχώριας βιομηχανίας από διαφόρους κλάδους, με κοινό χαρακτηριστικό την υψηλή ένταση ενεργείας), που εκπροσωπεί την ενεργοβόρο βιομηχανία, προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενεργείας Θεόδωρο Σκυλακάκη, στην Ελλάδα, το μέτρο για το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μειώσεως Εκπομπών Αερίων Ρύπων, δηλαδή Ειδικό Τέλος Ανανεώσιμων Πηγών Ενεργείας) συμπεριέλαβε και επιχειρήσεις που δεν το εδικαιούντο. Αποτέλεσμα ήταν να ενεργοποιηθεί η διαδικασία ελέγχου από την Κομισιόν, να σταματήσει η εκκαθάριση για οφειλόμενα εκ του κοινοτικού πλαισίου ποσά για την βιομηχανία και έτσι η τελευταία να είναι στην «αναμονή», έχοντας ήδη χάσμα όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητά της με άλλες χώρες.

Από την ΕΣΤΙΑ