Ασχέτως του τι θα γίνει στο άμεσο ή μακρινό μέλλον, θα θυμόμαστε το 2024 ως το έτος του “μεγάλου πισωγυρίσματος” στον ενεργειακό τομέα. Μετά από μία— ομολογουμένως σύντομη— περίοδο κλιματικής ευαισθησίας, οι μεγάλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί αποφάσισαν ότι προτιμούν τα σίγουρα κέρδη, ενισχύοντας την έκθεσή τους στα ορυκτά καύσιμα και μειώνοντας τους όποιους στόχους απανθρακοποίησης είχαν θέσει. 

Μέσα σε αυτή την κυριαρχούσα τάση, υπάρχουν ορισμένοι που κολυμπούν αντίθετα στο ρεύμα. Ένας από αυτούς είναι και η Repsol.

Μολονότι η ισπανική εταιρεία δεν θα κάνει κάτι ιδιαίτερα “επαναστατικό”, όπως το να αποεπενδύσει από τα ορυκτά καύσιμα, εμφανίζεται αποφασισμένη να διατηρήσει τους κλιματικούς στόχους της. Κομβικό ρόλο σε αυτή την αποστολή θα παίξουν τα βιοκαύσιμα, με τη Repsol να προχωρά σε ορισμένες σημαντικές αλλαγές. Για παράδειγμα, η εταιρεία επένδυσε 250 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να μετατρέψει ένα από τα παλιά της διυλιστήρια στην πόλη Καρταχένα σε μονάδα παραγωγής βιοκαυσίμων. Η απόφαση για την αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών μείωσε το κόστος της νέας μονάδας, διευκολύνοντας την επένδυση, σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας.

 

Το ενεργειακό μείγμα της Repsol μέχρι το 2030. Πηγή: Reclaim Finance.

 

Τα βιοκαύσιμα θεωρούνται ως μία εγγυημένη λύση για τη μείωση των εκπομπών αερίων. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προβλέπει πως η κατανάλωση των βιοκαυσίμων θα αυξηθεί κατά 20% σε διεθνές επίπεδο μέχρι το 2030. Τα καύσιμα αυτά μπορούν να έχουν ως και 90% λιγότερες εκπομπές άνθρακα σε σχέση με τα παραδοσιακά καύσιμα. Για την ηγεσία της Repsol, τα βιοκαύσιμα θα αποτελέσουν την εναλλακτική για τους χρήστες που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να στραφούν στην ηλεκτροκίνηση, μεταξύ αυτών η αεροπλοΐα, τα βαρέα οχήματα, αλλά και τα κλασικά ΙΧ. Με την παγκόσμια αγορά των EVs να βρίσκεται σε φάση ύφεσης και τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες να ρίχνουν το βάρος τους στα υβριδικά οχήματα, αυτό το σενάριο φαίνεται όλο και πιο πιθανό. Πέρα αυτών, η Repsol επενδύει σε μία νέα γενιά βιοκαυσίμων η οποία είναι πολύ πιο λειτουργική: Για παράδειγμα, δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν χρησιμοποιούνται σε ψυχρότερα κλίματα.

Από την άλλη πλευρά, η Repsol δεν μπορεί να αποφύγει την κριτική. Τα βιοκαύσιμα δεν θεωρούνται 100% καθαρά διότι εκτός από τις— συγκριτικά μειωμένες— εκπομπές κατά τη χρήση τους, η παραγωγή τους απαιτεί αντίστοιχες εκπομπές, λόγου χάρη κατά τη μεταφορά της βιομάζας στη μονάδα επεξεργασίας. Παράλληλα, η Repsol, όπως και οι υπόλοιποι μεγάλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί, κατηγορείται την απουσία ουσιαστικής δράσης όσον αφορά στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη αξιολόγηση του Carbon Tracker, όλες οι εταιρείες υδρογονανθράκων βρίσκονται πολύ μακριά από τους στόχους που θέτει η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.

 

Οι αποδόσεις των μεγάλων πετρελαϊκών για τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Πηγή: Carbon Tracker.

 

Παρόλα αυτά, η Repsol, όπως και άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις προηγούνται κατά πολύ των ανταγωνιστών τους σε Αμερική και Ασία. Ο λόγος για αυτή τη διαφορά είναι οι αυστηροί κανονισμοί για τις εκπομπές που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη δεν μπορούν παρά να ακολουθούν αυτούς τους περιορισμούς, ακόμα και αν δεν είναι απολύτως ευτυχείς με αυτό το γεγονός. Εντούτοις, η ευρωπαϊκή αγορά αντιμετωπίζει και προκλήσεις. Όπως και σε άλλους τομείς, οι ευρωπαίοι παραγωγοί βιοκαυσίμων ανησυχούν για τις πρακτικές των κινέζων ανταγωνιστών τους. Η εισαγωγή φθηνών βιοκαυσίμων από την Κίνα έχει οδηγήσει σε πτώση των τιμών κατά 40% μέσα στο τελευταίο έτος, εγείροντας ερωτήματα για την οικονομική βιωσιμότητα του τομέα. Η ΕΕ έχει ήδη ξεκινήσει έρευνα για τυχόν πρακτικές ντάμπινγκ από τους κινέζους εισαγωγείς, επιβάλλοντας δασμούς που ξεπερνούν το 36%.

Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα του πρώην διυλιστηρίου που βρήκε έναν νέο λόγο ύπαρξης αποτελεί ένα αισιόδοξο δείγμα για το μέλλον. Με τους επικριτές της πράσινης μετάβασης να προβλέπουν την καταστροφή της βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης και τη δημιουργία εκατομμυρίων ανέργων, η ιστορία της Καρταχένα μπορεί να λειτουργήσει ως ένα νέο παράδειγμα.