Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, πήρε νέα παράταση ζωής ως συμφωνημένος σχεδιασμός, τουλάχιστον μέχρι την Τρίτη, όπου οι εκπρόσωποι όλων των μερών που συμμετέχουν στη διαδικασία εκτέλεσης του έργου θα συναντηθούν στη Λευκωσία και θα προσπαθήσουν να αποτρέψουν το οριστικό ναυάγιο.
Στο μεταξύ, ο χρόνος τρέχει αντίστροφα και αν δεν υπάρξουν το συντομότερο οι δέουσες πολιτικές αποφάσεις από το Υπουργικό Συμβούλιο και οι τεχνοκρατικές εγκρίσεις από τη ΡΑΕΚ, το έργο θα οδηγηθεί σε ναυάγιο, λόγω της σχετικής ειδοποίησης της Nexans.
Να σημειωθεί πως το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) μεταδίδει ότι οι διαβουλεύσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ, Great Sea Interconnector βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
Αρμόδιες πηγές ανέφεραν στο ΚΥΠΕ ότι ο διαβουλεύσεις γίνονται σε επίπεδο Υπουργείο Εμπορίου, της Νομικής Υπηρεσίας, του Υπουργείου Οικονομικών, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν συζητήσεις και με τις ελληνικές Αρχές, τον ΑΔΜΗΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η συνέχιση των διαβουλεύσεων είναι και ο λόγος που ακόμη δεν καθορίστηκε η νέα συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου για το θέμα.
Οι συζητήσεις αφορούν στη διευκρίνιση κάποιων σημείων, που η Λευκωσία θεωρεί σημαντικά προκειμένου να προχωρήσει στη λήψη της τελικής απόφασης.
Το υπουργικό συμβούλιο επρόκειτο να συνεδριάσει χθες για να εγκρίνει τη συμφωνία για τις οικονομικές εκκρεμότητες του έργου, δηλαδή αυτήν που επετεύχθη σε πολιτικό επίπεδο μεταξύ Αθήνας, Λευκωσίας και Κομισιόν, απομακρύνοντας προσωρινά, μέχρι σήμερα Παρασκευή, τον κίνδυνο αναστολής της σύμβασης κατασκευής του καλωδίου από τη Nexans. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Αντ’ αυτού αποφασίστηκε έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού για σήμερα, κι ενώ από το πρωί διεξάγονταν πολύωρες διαβουλεύσεις στο Προεδρικό, πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν είναι ακόμη έτοιμα τα τελικά έγγραφα, ότι μάλλον υπάρχουν ακόμη ενστάσεις από κάποιους υπουργούς, καθώς και ότι το τελικό κείμενο μπορεί να χρειαστεί να περάσει από τη Βουλή.
Στην Αθήνα, κυβερνητικές πηγές με άμεση εμπλοκή στην υπόθεση δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για τη νέα αναβολή, χαρακτηρίζουν προσχήματα τα περί έγκρισης από τη Βουλή, με τη δυσαρέσκεια να είναι προφανής, όπως δείχνει και η φράση αρμόδιου παράγοντα ότι «οι Κύπριοι νομίζουν πως κερδίζουν χρόνο, αλλά στην πραγματικότητα χάνουν χρόνο».
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στην Αθήνα «η κυπριακή πλευρά δεν έχει κατανοήσει πόσο κοντά είναι η απόσταση ανάμεσα στην παράταση της απόφασης αναστολής της σύμβασης με τη Nexans μέχρι την πλήρη αναστολή».
Η μη έγκριση από το υπουργικό είχε ως αποτέλεσμα να αναβληθεί και η προγραμματισμένη για χθες συνεδρίαση της ρυθμιστικής αρχής (ΡΑΕΚ), η οποία επρόκειτο να πάρει την πρώτη από τις δύο κρίσιμες αποφάσεις που συμφωνήθηκαν τη Δευτέρα. Αυτήν για το έσοδο 125 εκατ. ευρώ του ΑΔΜΗΕ κατά τη φάση της κατασκευής, ποσό που θα καταβληθεί μέσω των λογαριασμών των κυπρίων καταναλωτών και θα τους επιστραφεί ως επιχορήγηση με έσοδα από το Ταμείο Ρύπων, έτσι ώστε η τελική επιβάρυνση να είναι μηδενική.
Τυχόν υπόλοιπες δαπάνες του ΑΔΜΗΕ κατά την κατασκευή του project, πέραν των 125 εκατ., θα ανακτηθούν μέσω κεφαλαιοποίησης μετά την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης, πάντα από τους κύπριους καταναλωτές.
Τίποτα απ’ αυτά δεν συνέβη και ενώ υποτίθεται ότι την Παρασκευή πρέπει να έχει ληφθεί και η δεύτερη απόφαση (αυτή για την εγγυημένη απόδοση 8,3% επί των επενδεδυμένων κεφαλαίων του έργου, γνωστή ως WACC), με την υπόθεση να παραπέμπεται στη σημερινή συνεδρίαση του υπουργικού και ενώ τα κυπριακά μέσα μεταφέρουν τον προβληματισμό της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη κατά πόσο η τελική συμφωνία πρέπει να έχει ή όχι την έγκριση της Βουλής, κάτι που θα έφερνε νέες καθυστερήσεις.
Όπως αναφέρει το nomisma.com.cy στην Αθήνα γράφονται κείμενα που αναφέρουν ότι η στάση αυτή της Κύπρου συνδέεται με τα συμφέροντα στην Κύπρο, τα οποία είναι πολύ ισχυρά, δεν θέλουν τη διασύνδεση και κερδίζουν σημαντικά ποσά από τις τιμές ρεύματος που στο νησί είναι από τις υψηλότερες πανευρωπαϊκά. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, για το δεύτερο εξάμηνο του 2023, οι τιμές ρεύματος για τα νοικοκυριά στην Κύπρο ήταν οι δεύτερες υψηλότερες στην Ευρώπη, στα 37,87 λεπτά η κιλοβατώρα.
Η άλλη πτυχή της υπόθεσης,όπως αναφέρεται στην Αθήνα, που εμποδίζει την κυπριακή πλευρά να ξεκαθαρίσει τη στάση της, συνδέεται με το πολιτικό κόστος που θα υποστεί η Λευκωσία εφόσον τελικά κάνει πίσω, καθώς και το έργο θα έχει τιναχτεί στον αέρα, άρα θα συνεχιστεί η ενεργειακή της απομόνωση, και θα εμπλακεί πιθανότατα σε μια δικαστική διένεξη με τον ΑΔΜΗΕ, καλούμενη να καταβάλει αποζημιώσεις, που προφανώς θα μετακυλιστούν στους καταναλωτές, για μια διασύνδεση όμως που δεν θα γίνει.