Η φορολογία στις χώρες κατανάλωσης πετρελαίου είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για τον καθορισμό των τιμών στην αντλία από ό,τι πιστεύεται, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΟPEC, Haitham Al Ghais. Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε σήμερα, Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου, υποστηρίζει πως το μεγαλύτερο μέρος της τιμής στην αντλία είναι φόροι»!

Ο επικεφαλής του διεθνούς πετρελαϊκού καρτέλ επαναλαμβάνει τη θέση του ότι το αργό πετρέλαιο και τα πετρελαιοειδή είναι ζωτικής σημασίας για να συνεχίσει ο κόσμος να λειτουργεί κανονικά.

«Το αφήγημα που ακούμε συχνά είναι ότι κάθε αύξηση της τιμής αυξάνει το κόστος των καυσίμων, φέρνοντας αυξανόμενα έσοδα για τους παραγωγούς πετρελαίου, σε βάρος των καταναλωτών», γράφει ο Al Ghais. 

«Αυτός ο ισχυρισμός μπορεί να οδηγήσει σε αλληλοκατηγορίες και να στρέψει τους καταναλωτές εναντίον των παραγωγών, αντί να αναγνωρίσει ότι όλοι είναι ενδιαφερόμενοι στην ενεργειακή βιομηχανία, με νόμιμες ανάγκες και ανησυχίες». 

Ο γενικός γραμματέας του ΟPEC αναφέρει στο άρθρο την εκτίμηση ότι μεταξύ 2019 και 2023, οι ανεπτυγμένες οικονομίες κέρδισαν κατά μέσο όρο περίπου 1,915 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως περισσότερα (μεόρους σταθμισμένης ισοτιμίας) από τις λιανικές πωλήσεις πετρελαιοειδών από ό,τι οι χώρες μέλη του καρτέλ από τα έσοδα που προσπορίστηκαν από το πετρέλαιο. 

Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το τεράστιο χάσμα σημαίνει ότι «για πολλούς καταναλωτές, η φορολογία μπορεί να είναι σημαντικότερος παράγοντας από την κυμαινόμενη τιμή του αργού, καθαυτή, όταν πρόκειται για τις τιμές στα πρατήρια». 

Σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας (EIA), όταν η μέση λιανική τιμή ενός γαλονιού βενζίνης ήταν, πέρυσι, 3,52 δολάρια, η τιμή του αργού πετρελαίου αντιπροσώπευε το 52,6% της τιμής στην αντλία, ενώ οι ομοσπονδιακοί και πολιτειακοί φόροι αντιπροσώπευαν το 14,4% της τιμής.

Στη δεκαετία έως το 2023, η τιμή του αργού πετρελαίου αντιπροσώπευε παρόμοιο μερίδιο - 52,3%-  ενώ οι ομοσπονδιακοί και πολιτειακοί φόροι το 17,3% της τιμής ενός γαλονιού βενζίνης. Την περίοδο εκείνη η μέση τιμή διάθεσης της βενζίνης στις ΗΠΑ, ήταν 2,83 δολάρια ανά γαλόνι. 

(Φόροι υγρών καυσίμων στην Ευρώπη, 2023. Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή)

(Φόροι υγρών καυσίμων στην Ευρώπη, 2024. Με μπλε σκούρο χρώμα, οι χώρες με την υψηλότερη φορολογία. Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή)

Η εικόνα στην Ευρώπη 

Σήμερα, η Ολλανδία έχει τον υψηλότερο φόρο βενζίνης στην Ε.Ε. με 0,789 ευρώ ανά λίτρο, και ακολουθεί η Ιταλία με 0,728 ευρώ ανά λίτρο και η, πανταχού παρούσα στην ακρίβεια, Ελλάδα, με 0,700 ευρώ ανά λίτρο. Πέρυσι, η χώρα μας βρισκόταν στην 4η θέση της ακρίβειας στην αντλία! 

Η αγορά πετρελαιοκίνητων οχημάτων στην ΕΕ μειώνεται σταθερά, αλλά εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 15% των ταξινομήσεων νέων αυτοκινήτων. Ορισμένοι Ευρωπαίοι καταναλωτές, λοιπόν, αντιμετωπίζουν ειδικούς φόρους κατανάλωσης στο ντίζελ αντί για το φυσικό αέριο. Ο ελάχιστος ειδικός φόρος κατανάλωσης που απαιτεί η Ε.Ε. είναι ελαφρώς χαμηλότερος για το ντίζελ κίνησης (0,33 ευρώ ανά λίτρο). 

Εν γένει, οι περισσότερες χώρες-μέλη επιβάλλουν χαμηλότερο ειδικό φόρο κατανάλωσης στο ντίζελ από ό,τι στο φυσικό αέριο. Το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο δεν είναι πλέον μέλος της Ε.Ε., επιβάλλουν τον ίδιο συντελεστή στα δύο καύσιμα. Ο μέσος ειδικός φόρος κατανάλωσης στη βενζίνη στην Ε.Ε. είναι 0,548 ευρώ ανά λίτρο, ενώ ο μέσος ειδικός φόρος κατανάλωσης στο ντίζελ είναι 0,445 ευρώ ανά λίτρο. 

Το Ηνωμένο Βασίλειο επιβάλλει τον υψηλότερο ειδικό φόρο κατανάλωσης στο ντίζελ με 0,626 ευρώ ανά λίτρο (2,56 δολάρια ανά γαλόνι), ακολουθούμενο από την Ιταλία με 0,617 ευρώ ανά λίτρο (2,53 δολάρια ανά γαλόνι) και το Βέλγιο με 0,600 ευρώ ανά λίτρο (2,46 δολάρια ανά γαλόνι). 

Οι χαμηλότεροι ειδικοί φόροι κατανάλωσης επιβάλλονται από τη Βουλγαρία και τη Μάλτα με το ελάχιστο όριο της Ε.Ε. των 0,330 ευρώ ανά λίτρο και ακολουθεί η Πολωνία με 0,360 ευρώ ανά λίτρο. 

Ο ελάχιστος ειδικός φόρος κατανάλωσης στη βενζίνη στην ΕΕ (ανέρχεται σε 1,47 δολάρια ανά γαλόνι) είναι υψηλότερος από τον αντίστοιχο στις ΗΠΑ, που είναι περίπου 1,25 δολάρια ανά γαλόνι.