Οι Γεωπολιτικές Συγκυρίες, η Τεχνητή Νοημοσύνη, και η Κλιματική Αλλαγή θα Εκτινάξουν τη Ζήτηση Νερού

Οι Γεωπολιτικές Συγκυρίες, η Τεχνητή Νοημοσύνη, και η Κλιματική Αλλαγή θα Εκτινάξουν τη Ζήτηση Νερού
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Τρι, 8 Οκτωβρίου 2024 - 17:43

Το καλοκαίρι που πέρασε έπεισε ακόμα και τους πιο διστακτικούς πως το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι εδώ για να μείνει. Τώρα, μία ακόμα προειδοποίηση έρχεται για να αναδείξει το εύρος και την πολυπλοκότητα του ζητήματος. Η ζήτηση του νερού θα εκτιναχθεί μέσα στα επόμενα χρόνια εξαιτίας των ένοπλων συγκρούσεων, της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), και της κλιματικής αλλαγής

Ο Ignacio Moreno, CEO του ομίλου Cox, ο οποίος δραστηριοποιείται στη διαχείριση ενέργειας και υδάτων στην Ισπανία, τη Νότια Αμερική, και τη Βόρεια Αφρική, προέβλεψε την αλματώδη αύξηση της ζήτησης νερού κατά τις επόμενες δεκαετίες. Ο Moreno εξήγησε πως η αγορά νερού αναπτύσσεται σε ποσοστά μεταξύ 10-15% σε ετήσια βάση, γεγονός που σημαίνει ότι σε λίγα χρόνια θα διπλασιαστεί. Παράλληλα, η διαφορά μεταξύ της διαθεσιμότητας του νερού και της ζήτησης θα αυξάνεται κατά 40% κάθε χρόνο. Οι αριθμοί αυτοί είναι ιδιαίτερα ανησυχητικοί, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς το δραματικό φαινόμενο της λειψυδρίας που καταγράφηκε στο βόρειο ημισφαίριο τους προηγούμενους μήνες.

Για τον Moreno, υπάρχει τρεις βασικές αιτίες που θα οδηγήσουν στην έκρηξη της ζήτησης. Ο πρώτος είναι οι συγκρούσεις σε άνυδρες περιοχές όπως η Μέση Ανατολή. Σε αντίθεση με άλλες περιφέρειες, η Μέση Ανατολή έχει άφθονη ενέργεια, είτε μέσω των ορυκτών καυσίμων, είτε μέσω των ΑΠΕ, αλλά στερείται υδατικών πόρων. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία θα κινδύνευε να μείνει χωρίς παροχή νερού μέσα σε λίγες ώρες αν οι μονάδες αφαλάτωσής της σταματούσαν να λειτουργούν. Μία λύση σε αυτή την απειλή είναι οι πλωτές μονάδες αφαλάτωσης, όπως εκείνες που έχει κατασκευάσει η Cox, οι οποίες μπορούν να μεταφερθούν με βάση τις ανάγκες ύδρευσης που προκύπτουν. Με βάση τις γεωπολιτικές αναλύσεις, άλλες περιοχές υψηλής έντασης εξαιτίας της λειψυδρίας είναι η Κεντρική Ασία και η ανατολική Αφρική.

Ο δεύτερος λόγος, και ενδεχομένως λιγότερο γνωστός στο ευρύ κοινό, είναι η αυξημένη ζήτηση νερού που προέρχεται από τις ψηφιακές υποδομές. Τα data centers δεν απορροφούν απλώς τεράστιες ποσότητας ενέργειας, επιβαρύνοντας τα τοπικά δίκτυα, αλλά απαιτούν και μεγάλες ποσότητες νερού για να ψύξουν τις ηλεκτρονικές εγκαταστάσεις. Σύμφωνα με έρευνες, το μέσο data center χρησιμοποιεί τον ίδιο όγκο νερού με 100.000 νοικοκυριά σε ημερήσια βάση. Για τα ελληνικά δεδομένα, αυτή η ζήτηση αντιστοιχεί σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους δήμους.

Ο τρίτος λόγος είναι η κλιματική αλλαγή. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής δεν επηρεάζουν μόνο τη διαθεσιμότητα των υδατικών πόρων, για παράδειγμα μέσω της μείωσης των βροχοπτώσεων, αλλά αυξάνουν και έμμεσα τη ζήτηση, λόγω των μεγαλύτερων αναγκών για την άρδευση και την ψύξη. Παράλληλα, οι φυσικές καταστροφές που καταγράφονται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές στις υποδομές διαχείρισης υδατικών πόρων. Το παράδειγμα της περσινής καταστροφής στη Θεσσαλία είναι χαρακτηριστικό, με το δίκτυο υδροδότησης να αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα.

Γίνεται, επομένως, αντιληπτό πως το ζήτημα της διαχείρισης των υδατικών πόρων οφείλει να βρεθεί στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας. Χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα θα βρεθούν στο “μάτι του κυκλώνα” καθώς η κλιματική αλλαγή θα επιβαρύνει τα διαχρονικά φαινόμενα λειψυδρίας που αντιμετωπίζουν, ενώ η εγγύτητά τους σε περιοχές με αυξημένη ένταση ενδεχομένως να απειλήσει την ασφάλεια της δικής τους παροχής νερού.