Έτσι, έναν χρόνο, μετά την εισαγωγή των λεγόμενων “ειδικών”, των “πράσινων” τιμολογίων και λίγο πριν την παύση προσφοράς τους σε άλλους καταναλωτές, πλην αυτών που το έχουν, ήδη, το ΥΠΕΝ προωθεί μια νέα δομή στην αγορά, που θα βασίζεται σε τρεις άξονες, στα σταθερά τιμολόγια, στα δυναμικά με πριμοδότηση της κατανάλωσης, που θα αξιοποιούν την “περίσσεια” της φτηνής “πράσινης” ενέργειας σε συγκεκριμένες ώρες, αλλά και στην προώθηση συμπράξεων καταναλωτών για κοινές προμήθειες ρεύματος.
Όλα αυτά, βέβαια, απαιτούν γνώσεις και συνεχή ενημέρωση, καταναλωτική “ωριμότητα” χωρίς να βέβαια να αποτρέπεται ο κίνδυνος συγχύσεων, καθώς, πλέον, το ρεύμα, ένα φυσικό αγαθό, εντάσσεται σε “λογικές αγορών”, όντας χρηματιστηριακό προϊόν.
Η ένσταση
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι σε παρέμβασή της, πριν λίγες μέρες, κατά την παρουσίαση του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η Αντιπρόεδρος της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ, κα Ελένη Αλευρίτου, ζήτησε ουσιαστικές παρεμβάσεις για την προστασία του καταναλωτή κι έκανε λόγο για “καταναλωτές υπερωριακής απασχόλησης”. “Καμία πράσινη μετάβαση δε θα επιτευχθεί εάν δεν πάρεις μαζί του και τον κόσμο. Πρέπει να εξηγήσει η ηγεσία, το τι συμβαίνει, καθώς, ήδη, υπάρχουν περιθώρια για εμφιλοχώρηση ακραίων ιδεών” τόνισε. Παράλληλα επισήμανε ότι δεν υπάρχει από την πολιτεία επαρκής προστασία. “Θα πρέπει να καταλάβει ο καταναλωτής. Όχι να είναι πάνω από κινητό και να βλέπει την κατανάλωση και να επιλέγει πότε θα χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια και πότε θα κλείνει το διακόπτη. Δεν μπορούμε να ψαχνόμαστε συνεχώς. Δεν μπορούμε να είμαστε καταναλωτές υπερωριακής απασχόλησης” υπογράμμισε.
Οι τρεις άξονες
Ανταπαντώντας, πάντως, ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, στην ίδια εκδήλωση για το ΕΣΕΚ, παρουσιάζοντας, έστω και ακροθιγώς, τη νέα δομή της αγοράς, αντέτεινε ότι “με πολιτικές ενεργούς ζήτησης θα κληθεί ο καταναλωτής να συμμετέχει στη νέα αγορά και να απολαύσει οφέλη”. “Για τον καταναλωτή κλειδί είναι ο έξυπνος μετρητής.Έχει καθυστερήσει, αλλά ελπίζω η διαδικασία να πάει πιο γρήγορα και να ολοκληρωθεί σε 2-3 χρόνια. Παράλληλα, θα προωθήσουμε με σταθερά τιμολόγιο για τους καταναλωτές που δεν έχουν χρόνο να ψάχνουν, που δεν προτιμούν να ψάχνουν, κάνοντας … υπερωρίες” σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης.
Τα σταθερά τιμολόγια
Υπενθυμίζεται ότι σε συνέχεια ευρωπαϊκής κοινοτικής οδηγίας που θα πρέπει να έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο μέχρι τις 17 Ιανουαρίου, σταθερά τιμολόγια θα θεωρούνται μόνο όσα έχουν διάρκεια ισχύος 12 μήνες και πάνω. Η εν λόγω ρύθμιση αντικατοπτρίζει τη συνολικότερη προσέγγιση της Ε.Ε., όπως συμβαίνει ήδη σε μια σειρά χώρες της, να μετακινηθεί προς τη σταθερή τιμολόγηση το μεγαλύτερο μέρος της λιανικής αγοράς, αμβλύνοντας έτσι τις πιθανότητες για μεγάλες διακυμάνσεις στις χρεώσεις των τιμολογίων.
Βέβαια, για να λειτουργήσει αυτό το μοντέλο θα πρέπει να ωριμάσει στις εταιρείες η διαδικασία της αντιστάθμισης κινδύνων - hedging αλλά και να προωθηθεί η λειτουργία της προθεσμιακής αγοράς.
Δυναμική τιμολόγηση
Παράλληλα, ο κ. Σκυλακάκης, χωρίς να δώσει επιμέρους λεπτομέρειες, σημείωσε ότι “θα στηρίξουμε τα δυναμικά τιμολογια. Να σημειωθεί ότι σε σχέση με τη διάθεση δυναμικών τιμολογίων από τις αρχές του νέου έτους, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων έχει ήδη καταρτίσει το πλαίσιο, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Τόσο στην περίπτωση της διζωνικής τιμολόγησης όσο και στην περίπτωση της δυναμικής τιμολόγησης, η πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να μεταφέρει μέρος της ζήτησης, σε ώρες, που οι τιμές πέφτουν κατακόρυφα. Έτσι, θα ανοίξει το δρόμο για να μεταφερεθεί το χαμηλό κόστος του “πράσινου” ρεύματος των ΑΠΕ στους τελικούς λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό είναι να επεκταθεί η “έξυπνη” τηλεμέτρηση.
Σημειώνεται, ότι ο τηλεμετρητής και η δυναμική τιμολόγηση δίνουν στον καταναλωτή την ευχέρεια να “βλέπει” τη διαμόρφωση των τιμών στη χονδρική αγορά και να προσαρμόζει ανάλογα την κατανάλωσή του, αν βέβαια μπορεί να προσαρμόσει ανάλογα και τη χρήση του ρεύματος. Η τιμολόγηση μπορεί να γίνεται με βάση τις τιμές χονδρικής ανά 15λεπτο, ανά 30 λεπτά ή ανά ώρα, με τους περισσότερους εκπροσώπους εταιριών προμήθειας να προτιμούν την ανά ώρα τιμολόγηση.
Σύμφωνα, όμως, με τον προγραμματισμό του ΔΕΔΔΗΕ, πέραν των 600.000 τηλεμετρητών που ήδη είναι εγκατεστημένοι, ως το τέλος του χρόνου θα έχουν τοποθετηθεί επιπλέον 50.000, ενώ το 2025 στόχος είναι να εγκατασταθούν ακόμα 300.000 μετρητές. Δεδομένου δε ότι οι περισσότερες καταναλώσεις, που διαθέτουν σήμερα τηλεμέτρηση συν αυτές που θα προστεθούν τον επόμενο χρόνο αφορούν κυρίως επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια, εκτιμάται ότι το 55-60% της κατανάλωσης ρεύματος θα μπορούσε να ενταχθεί στη δυναμική τιμολόγηση ως το τέλος του 2025.
Συμπράξεις καταναλωτών
Μια άλλη παράμετρος που έδωσε μιλώντας στο ΕΣΕΚ ο κ, Σκυλάκακης ήταν και η ανάδειξη ενεργειακών κοινοτήτων καταναλωτών. ”Θα πρέπει να ομαδοποιηθούν οι καταναλωτές για να αγοράζουν πιο φτηνά. Μας λείπουν ενεργειακές κοινότητες καταναλωτών. Τώρα μόνο έχουμε κοινότητες παραγωγών” είπε, σημειώνοντας ότι το πρόγραμμα Απόλλων είναι προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά θα πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση. “Αν συνασπιστούν οι καταναλωτές μπορεί να έχουν καλύτερη αξιοποίηση ενεργειακού προφίλ” υπογράμμισε στην εκδήλωση του ΕΣΕΚ ο κ. Σκυλακάκης.