ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για τον μετασχηματισμό του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Ήδη, το κόστος της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και των μπαταριών συνεχίζει να μειώνεται με πρωτοφανή ταχύτητα, με νέα ανανεώσιμη ισχύς να εγκαθίσταται διαρκώς και σε ρυθμό ρεκόρ. Τα ηλιακά έργα αυξήθηκαν κατά 60%, στις 360 GWh το 2023, τα ηλεκτρικά οχήματα αναμένεται να φθάσουν στο 23% των πωλήσεων νέων επιβατικών αυτοκινήτων το έτος που διανύουμε, σε σύγκριση με το 3% που ήταν το 2020, ενώ οι ετήσιες επενδύσεις σε νέες υποδομές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ξεπέρασαν τις δαπάνες για έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου, για πρώτη φορά στα χρονικά, το 2023.
Ο άνευ προηγουμένου μετασχηματισμός του παγκόσμιου ενεργειακού τοπίου απαιτεί τρία σαφή βήματα:
1. Εξυγίανση και ανάπτυξη του τομέα της ενέργειας, κυρίως με την ταχεία επέκταση της ηλιακής και αιολικής ενέργειας και της ικανότητας αποθήκευσης μπαταριών
2. Ηλεκτροδότηση σχεδόν όλων όσων μπορούν να ηλεκτροδοτηθούν
3. Αντιμετώπιση των υπολειμματικών εκπομπών από τομείς που είναι δύσκολο να αναχαιτιστούν, όπως η βαριά βιομηχανία, οι αερομεταφορές, ο χάλυβας και το τσιμέντο.
Όπως αναφέρει ο Jarand Rystad, διευθύνων σύμβουλος και ιδρυτής της Rystad Energy, «η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση δεν είναι πλέον ένας μακρινός στόχος - βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και χρόνια και τώρα βρισκόμαστε στη φάση επιτάχυνσης. Καθώς η ηλιακή ενέργεια, οι μπαταρίες και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα συνεχίζουν να ξεπερνούν τα κρίσιμα σημεία καμπής, η μετάβαση του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος θα φτάσει τελικά σε μια βιώσιμη ταχύτητα πλεύσης. Τότε, η εστίαση της βιομηχανίας θα μετατοπιστεί στη διατήρηση του ρυθμού προς ένα καθαρότερο, πιο ανθεκτικό ενεργειακό μέλλον.»
Στην έκθεση της Rystad Energy τονίζεται ότι η συγκράτηση της μέσης αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,6 βαθμό Κελσίου απαιτεί την επιτάχυνση των πολιτικών για την ενεργειακή μετάβαση που σημαίνει ότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι που πρέπει να συμπεριληφθούν σε αυτό το μνημειώδες έργο. Στη νέα έκθεση εξετάζονται τρεις κύριες πιθανότητες που επιφέρουν την υπερθέρμανση του πλανήτη, με σενάρια που οδηγούν σε αύξηση 1,6, 1,9 ή 2,2 βαθμών Κελσίου.
Η έρευνα και η ανάλυση της Rystad Energy δείχνει ότι, εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη φθάσει τους 2,2 βαθμούς, ο σημερινός ρυθμός ανάπτυξης καθαρών τεχνολογιών θα πρέπει να επιβραδυνθεί σημαντικά, όπως και η επείγουσα απεξάρτηση από τον άνθρακα.
Για να πραγματοποιηθεί το σενάριο των 1,9 βαθμών, το οποίο ευθυγραμμίζεται περισσότερο με την ανάλυση, θα πρέπει να συνεχιστεί η πρόσφατη πρόοδος που έχει συντελεστεί.
Η έκθεση καταδύεται στα ποσοστά υιοθέτησης των καθαρών τεχνολογιών και εξετάζει πόσο γρήγορα αναπτύσσεται η ανανεώσιμη ενέργεια, συγκρίνοντας την υιοθέτησή της με άλλες καινοτόμες τεχνολογίες όπως τα αυτοκίνητα, το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα.
Οι αριθμοί δείχνουν ότι η διείσδυση της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και των ηλεκτροκίνητων οχημάτων σε ορισμένες χώρες ξεπερνά με διαφορά τις προηγούμενες καινοτόμε τεχνολογίες.
Σήμερα, οι ΑΠΕ συμμετέχουν σε περισσότερο από το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Για να καλυφθεί η ζήτηση στο σενάριο του 1,6 βαθμού Κελσίου, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια θα πρέπει να αυξηθεί στο 44% της παροχής πρωτογενούς ενέργειας έως το 2050.
Αυτό ξεπερνά κατά πολύ το μερίδιο της συνολικής συμμετοχής τους που απαιτείται στο σενάριο του 1,9 βαθμού, που απαιτεί μερίδιο 25%.
Ωστόσο, οι μονάδες ηλιακής και αιολικής ενέργειας, τα ηλεκτρικά δίκτυα και οι μονάδες αποθήκευσης με μπαταρίες έχουν επεκταθεί με ταχύ ρυθμό και αποδεικνύουν ότι μπορούν να καλύψουν τις απαιτήσει για το σενάριο του 1,6 βαθμού, καθώς πολλές από αυτές ανταγωνίζονται πλέον ακόμη και τις εναλλακτικές λύσεις ορυκτών καυσίμων από καθαρά οικονομική άποψη, εξαιρουμένων των επιδοτήσεων.
Η επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα απαιτεί μια γενική και σε βάθος απαλλαγή από τον άνθρακα σε όλους τους τομείς της οικονομίας και την υιοθέτηση ενός ευρέος φάσματος νέων τεχνολογιών.
Ενώ ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά μας μπορεί να φαίνεται περίπλοκος, η έκθεση περιγράφει τις τρείς βασικές δράσεις που είναι απαραίτητο να αναληφθούν για την επίτευξη του net zero, ήτοι, το πρασίνισμα και την ανάπτυξη του τομέα της ενέργειας, τον εξηλεκτρισμό της οικονομίας και την αντιμετώπιση των υπολειμματικών εκπομπών.
Ενώ όμως οι προαναφερθείσες δράσεις μπορούν, θεωρητικά, να υλοποιήσουν το σενάριο του 1,6 βαθμού Κελσίου, η ευόδωση ενός σεναρίου για ακόμη χαμηλότερη υπερθέρμανση του πλανήτη είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα παραδείγματα που θα μπορούσαν να αποφέρουν ακόμη μεγαλύτερη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η επιτάχυνση της μείωσης εκπομπών μεθανίου αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα, δεδομένης της υψηλής βραχυπρόθεσμης παραμονής του μεθανίου στην ατμόσφαιρα.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η αποτελεσματικότερη χρήση της γης, που επιτρέπει την ταχύτερη εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Για παράδειγμα, η παράλληλη τοποθέτηση ηλιακής ενέργειας σε αγροτικές εκτάσεις μέσω αγροβολταϊκών θα μπορούσε να καλύψει την υψηλότερη ενεργειακή ζήτηση σύμφωνα με ένα σενάριο 1,6 βαθμών, χρησιμοποιώντας μόλις το 3,8% της γεωργικής γης.
Μπορείτε να δείτε όλη την έκθεση της Rystad Energy εδώ