Δέκα χρόνια μετά την επίσημη έναρξη της επιχείρησης κατά του Ισλαμικού Κράτους υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ συζήτησαν το μέλλον μιας αποστολής που αντιμετωπίζει ολοένα και περισσότερες προκλήσεις. Ο Νίγηρας έδιωξε τον αμερικανικό στρατό από την αντιτρομοκρατική του βάση στη Δυτική Αφρική αυτό το καλοκαίρι. Το Αφγανιστάν είναι σε μεγάλο βαθμό εκτός ορίων μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν το 2021. Και το Ιράκ θέλει το Πεντάγωνο να αρχίσει να μειώνει το προσωπικό του και να τερματίσει τις επιχειρήσεις του συνασπισμού εκεί. Η τζιχαντιστική οργάνωση δεν ελέγχει πλέον κανένα έδαφος, έχουν χάσει πολλούς εξέχοντες ηγέτες και είναι εκτός ειδησεογραφίας. Ωστόσο, η οργάνωση συνεχίζει να στρατολογεί μέλη και να αναλαμβάνει την ευθύνη για θανατηφόρες επιθέσεις σε όλο τον κόσμο. Οι πυρήνες της οργάνωσης στη Συρία και το Ιράκ εξακολουθούν να πραγματοποιούν επιθέσεις εναντίον κυβερνητικών δυνάμεων και στις δύο χώρες, καθώς και σε Σύρους μαχητές που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, τη στιγμή που η κυβέρνηση του Ιράκ διαπραγματεύεται με την Ουάσιγκτον για πιθανή απόσυρση των στρατευμάτων των ΗΠΑ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Reuters προειδοποιούν ότι η παγκόσμια απειλή από το Ισλαμικό Κράτος αυξάνεται στην Αφρική και αλλού καθώς η προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης έχει στραφεί στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και στις επεκτεινόμενες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν, ο οποίος βοήθησε στην έναρξη του συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ κατά του Ισλαμικού Κράτους πριν από μια δεκαετία ως στρατηγός τεσσάρων αστέρων, προειδοποίησε τους συμμάχους στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ότι το Ισλαμικό Κράτος εξακολουθεί να αποτελεί απειλή που απαιτεί διεθνή προσοχή. «Αντιμετωπίζουμε μια σειρά βασικών προκλήσεων, όπως η κινεζική πρόκληση και η απερίσκεπτη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», δήλωσε ο Όστιν. «Αλλά καθώς το κάνουμε αυτό, δεν πρέπει να χάσουμε από τα μάτια μας την απειλή που εξακολουθεί να αποτελεί το ISIS».
Στο απόγειο των δυνάμεών του, το Ισλαμικό Κράτος διεκδικούσε τον έλεγχο μεγάλων περιοχών του Ιράκ και της Συρίας. Ο ηγέτης του, Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ανακήρυξε το διασυνοριακό χαλιφάτο του από τον άμβωνα του ιστορικού τζαμιού αλ-Νούρι του Ιράκ το 2014 και ορκίστηκε να το κυβερνήσει. Η οργάνωση που κάποτε προσέλκυσε δεκάδες χιλιάδες μαχητές και υποστηρικτές από όλο τον κόσμο για να έρθουν στη Συρία και το Ιράκ, και στο αποκορύφωμά της κυβερνούσε μια περιοχή όσο το ήμισυ του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν διαβόητη για τη βαναυσότητά της.
Αποκεφάλισε αμάχους, έσφαξε 1.700 αιχμαλώτους Ιρακινούς στρατιώτες σε σύντομο χρονικό διάστημα και υποδούλωσε και βίασε χιλιάδες γυναίκες από την κοινότητα των Γιαζίντι, μια από τις παλαιότερες θρησκευτικές μειονότητες του Ιράκ.
Αν και ηττήθηκε εδαφικά στη Συρία πριν από πέντε χρόνια και πριν από επτά χρόνια στο Ιράκ, το Ισλαμικό Κράτος έχει καταφέρει κάποιες επιθέσεις υψηλού προφίλ ενώ προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί.
Πιο πρόσφατα, σε αυτές περιλαμβάνονται μια επίθεση σε ρωσικό συναυλιακό χώρο τον Μάρτιο, όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 143 άνθρωποι, και δύο εκρήξεις στην ιρανική πόλη Κέρμαν τον Ιανουάριο, όπου σκοτώθηκαν σχεδόν 100 άνθρωποι.
Ένας 19χρονος Αυστριακός που θεωρείται ύποπτος για την οργάνωση μιας προγραμματισμένης επίθεσης αυτοκτονίας σε συναυλία της Τέιλορ Σουίφτ τον Αύγουστο είχε ορκιστεί πίστη στον ηγέτη του ISIS. «Πρόκειται για μια απειλή που εξελίσσεται», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στους συμμετέχοντες στην συνάντηση των Βρυξελλών. «Υπάρχει αύξηση των επιθέσεων μοναχικών λύκων. Οι τρομοκράτες χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο νέες τεχνολογίες και το επίκεντρο μετακινείται προς τα νότια, στο Σαχέλ, μια περιοχή που αντιπροσωπεύει πλέον σχεδόν το ήμισυ όλων των θανάτων από τρομοκρατία». Στην Αφρική, τζιχαντιστικές ομάδες με δεσμούς με την Αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος έχουν σκοτώσει χιλιάδες αμάχους και έχουν εκτοπίσει εκατομμύρια ανθρώπους στην Μπουρκίνα Φάσο, το Μάλι και τον Νίγηρα. Οι ειδικοί λένε ότι αυτές οι συγκρούσεις στο Σαχέλ συμβάλλουν στην απότομη αύξηση της μετανάστευσης προς την Ευρώπη, σε μια εποχή που τα αντιμεταναστευτικά ακροδεξιά κόμματα βρίσκονται σε άνοδο και ορισμένα κράτη της ΕΕ σφίγγουν τα σύνορά τους.
«Υπήρξαν σκόπιμες προσπάθειες (από το Ισλαμικό Κράτος) να προσπαθήσει να διαφοροποιήσει όχι μόνο την ηγεσία του αλλά και μέρος της μαχητικής του δύναμης στην Αφρική, στην Κεντρική Ασία», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής άμυνας.
Ο αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι η στρατηγική των ΗΠΑ ήταν να διασφαλιστεί ότι η απειλή με βάση το Σαχέλ δεν θα εξαπλωθεί νότια στη Γκάνα, την Ακτή Ελεφαντοστού, το Μπενίν, το Τόγκο και άλλες χώρες στην παράκτια Δυτική Αφρική. Αυτό δεν θα είναι εύκολο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναζητούν ένα σχέδιο Β στη Δυτική Αφρική, αφού η κυβερνώσα δικτατορία του Νίγηρα διέταξε τον Απρίλιο τις ΗΠΑ να αποσύρουν τους 1.000 άνδρες του στρατιωτικού προσωπικού τους. Στο Ιράκ, μια συμφωνία μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Βαγδάτης προβλέπει τον τερματισμό της στρατιωτικής αποστολής του συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, καθώς το Ιράκ στρέφεται σε πιο παραδοσιακές διμερείς συνεργασίες ασφαλείας. Αξιωματούχος του Πενταγώνου των ΗΠΑ δήλωσε ότι οι λεπτομέρειες δεν έχουν οριστικοποιηθεί αλλά «όλες οι προσδοκίες είναι ότι το αποτύπωμα θα συρρικνωθεί» κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Αλλά δεν είναι σαφές τι είδους αμερικανική παρουσία θα παραμείνει στο Ιράκ για να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις στη Συρία, οι οποίες θα συνεχιστούν.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")