Μάλιστα, εκφράζονται φόβοι ότι οι δρομολογούμενες πολιτικές Τραμπ μπορεί στην πραγματικότητα να οδηγήσουν σε εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και ίσως και με την ΕΕ - καθώς ο ίδιος έχει πει ότι «το δασμολόγιο είναι η πιο όμορφη λέξη του λεξικού» - αλλά και να αποδυναμώσουν την οικονομία των ΗΠΑ.
Υπενθυμίζεται ότι ο επανεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ δεσμεύτηκε, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του, να καταργήσει τα υπεράκτια έργα αιολικής ενέργειας, γεγονός που οδήγησε σε απότομη πτώση των μετοχών των ενεργειακών εταιρειών, ειδικά στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του είχε αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, μια απόφαση που ανατράπηκε από τον σημερινό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν το 2021. Ωστόσο, αλλά ο Τραμπ είναι πιθανό να επανέλθει στην παλιά του απόφαση.
Ο Ευρωπαϊκός Δείκτης Τιμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ERIX) έκλεισε την Τετάρτη με πτώση 9,5% στον απόηχο της νίκης Τραμπ. Η ισπανική εταιρεία ΑΠΕ EDP Renovaveis είδε τη μετοχή της να χάνει το 11% της αξίας της, ενώ οι μετοχές της μεγαλύτερης υπεράκτιας εταιρείας αιολικής ενέργειας Orsted έχασαν 12,8%. Δείτε αναλυτικότερα για την «βουτιά» των μετοχών των εταιρειών ΑΠΕ μετά την θριαμβευτική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στο Energia.gr.
Ας σημειωθεί, εξάλλου, ότι η νίκη Τραμπ ήρθε λίγες μέρες πριν από την έναρξη της Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, COP 29, την ερχόμενη Δευτέρα στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν. Η κυβέρνηση Μπάιντεν θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για το κλίμα στην Διάσκεψη, καθώς ο Τραμπ δεν θα είναι στην εξουσία μέχρι τον Ιανουάριο του 2025. Με εκπροσώπους από 200 χώρες να συμμετέχουν, η χρηματοδότηση για το κλίμα θα είναι το κύριο θέμα στη φετινή διάσκεψη.
Οι χώρες θα επιδιώξουν να θέσουν έναν στόχο χρηματοδότησης για να καλύψουν τις ανάγκες των αναπτυσσόμενων και των υπανάπτυκτη χωρών, οι οποίες είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Μάς περιμένουν ταραχώδεις καιροί»
Ο Νιλ Μακάροφ, διευθυντής της ευρωπαϊκής δεξαμενής σκέψης Strategic Perspectives, δήλωσε στο Anadolu ότι η νίκη του Τραμπ αποτελεί «άμεση απειλή για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα». «Υπό την κυβέρνηση Τραμπ, οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν έναν άγριο εμπορικό πόλεμο με την Κίνα και πιθανώς με την ΕΕ, εξέλιξη που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια οικονομία. Μόνο μια ενωμένη απάντηση και ένα τεράστιο επενδυτικό σχέδιο μπορεί να προστατεύσει την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης σε αυτούς τους ταραχώδεις καιρούς», είπε.
Ο Makaroff τονίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τη βιομηχανία της και να υποστηρίξει τις προσπάθειες απαλλαγής από τον άνθρακα ώστε να περιορίσει την επιρροή της νέας κυβέρνησης Τραμπ και να μειώσει την εξάρτηση από τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ. «Τα κράτη μέλη μπορούν να ενωθούν πίσω από μια ισχυρή καθαρή βιομηχανική συμφωνία που θα δίνει στην Ευρώπη όλα τα εργαλεία για να αναπτύξει αλυσίδες αξίας «Made in EU» και να αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια. Είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τη διπλή πίεση ενός εμπορικού πολέμου των ΗΠΑ και την οικονομική κυριαρχία της Κίνας», όπως υπογράμμισε. «Δεν είναι η ώρα για τους Ευρωπαίους να διαιρεθούν ή να δράσουν μεμονωμένα», πρόσθεσε.
Πιθανό πλήγμα στις προσπάθειες περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Climate Analytics, Bill Hare, δήλωσε, από την πλευρά του, ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα είναι κατά 1,3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο και λόγω αυτής της υπερθέρμανσης, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χάνουν τη ζωή τους. Ο Hare τόνισε ότι εάν ο Τραμπ αποχωρήσει από τη Συμφωνία του Παρισιού, όπως έκανε στην πρώτη του θητεία, οι ΗΠΑ θα πληρώσουν το τίμημα.
Η συμφωνία δεν κατέρρευσε όταν οι ΗΠΑ αποχώρησαν την τελευταία φορά, αλλά η αποχώρηση της χώρας τώρα θα μπορούσε να μειώσει τις προσπάθειες περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
Τέλος, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για το Κλίμα (ECF) Λόρενς Τουμπιάνα δήλωσε, με ανάρτησή του στο X, την Τετάρτη ότι τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ θα μπορούσαν να ανακόψουν την παγκόσμια δράση για το κλίμα. «Αλλά ας μην απελπιζόμαστε. Η Συμφωνία του Παρισιού έχει αποδειχθεί ανθεκτική, ισχυρότερη από τις πολιτικές οποιασδήποτε χώρας», είπε.
Ο Τραμπ βλέπει τους δασμούς ως «εργαλείο ανάπτυξης»
Από την άλλη, ο Τραμπ θεωρεί τους δασμούς ως έναν τρόπο ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας, προστασίας των θέσεων εργασίας και αύξησης των φορολογικών εσόδων. Στο παρελθόν, έχει στοχεύσει δασμούς σε μεμονωμένες χώρες, όπως η Κίνα, ή σε ορισμένους κλάδους, όπως για παράδειγμα ο χάλυβας, όπως υπενθυμίζει το BBC.
Ωστόσο, η προεκλογική δέσμευση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 10% έως 20% σε όλα τα ξένα αγαθά θα μπορούσε να επηρεάσει τις τιμές σε όλο τον κόσμο. Τον περασμένο μήνα, φάνηκε να διαχωρίζει από την προοπτική αυτή την Ευρώπη.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακούγεται τόσο ωραία, τόσο αξιαγάπητη, σωστά; Όλες αυτές οι ωραίες μικρές ευρωπαϊκές χώρες που μαζεύονται μαζί... Δεν παίρνουν τα αυτοκίνητά μας. Δεν παίρνουν τα αγροτικά μας προϊόντα», είπε. «Πουλάνε εκατομμύρια και εκατομμύρια αυτοκίνητα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όχι, όχι, όχι, θα πρέπει να πληρώσουν ένα μεγάλο τίμημα».
Οι μετοχές της BMW, της Mercedes και της Volkswagen υποχώρησαν μεταξύ 5% και 7% μετά την επιβεβαίωση της νίκης του Τραμπ. Οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δασμοί ήταν η απάντηση σε πλειάδα ζητημάτων, όπως ο περιορισμός της Κίνας και η αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης.
«Το δασμολόγιο είναι η πιο όμορφη λέξη του λεξικού», είπε. Είναι ένα όπλο που σκοπεύει σαφώς να χρησιμοποιήσει, εκτιμά το BBC. Ενώ μεγάλο μέρος αυτής της ρητορικής και της δράσης στοχεύει στην Κίνα, δεν τελειώνει εκεί. Ορισμένες οντότητες, όπως η ΕΕ, καταρτίζουν ήδη καταλόγους προληπτικών αντιποίνων κατά των ΗΠΑ, αφού οι υπουργοί δεν πήραν αρκετά σοβαρά υπόψη τους τις προηγούμενες απειλές του Τραμπ για δασμούς, τους οποίους επέβαλε αργότερα.
Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 μου είπαν την περασμένη εβδομάδα ότι θα προσπαθήσουν να υπενθυμίσουν σε μια Αμερική υπό την ηγεσία του Τραμπ την ανάγκη για συμμάχους στην παγκόσμια οικονομία, διότι «η ιδέα δεν είναι να ξεκινήσουμε έναν εμπορικό πόλεμο».
Ωστόσο, εάν «χρησιμοποιηθεί μια πολύ ισχυρή ευρεία ισχύς», η Ευρώπη θα εξετάσει γρήγορα την απάντησή της. Στο παρελθόν η ΕΕ επέβαλε δασμούς σε εμβληματικά αμερικανικά προϊόντα, όπως οι μοτοσικλέτες Harley Davidson, το ουίσκι bourbon και τα τζιν Levi's, ως απάντηση στους αμερικανικούς δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Κορυφαίος κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης είπε στο BBC ότι οι αμερικανικοί δασμοί από μόνοι τους «δεν είναι πληθωριστικοί στην Ευρώπη, αλλά εξαρτάται από το ποια θα είναι η αντίδραση της Ευρώπης».
Τον περασμένο μήνα το ΔΝΤ εκτίμησε ένας μεγάλος εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να πλήξει την παγκόσμια οικονομία κατά 7%, ή το μέγεθος της γαλλικής και της γερμανικής οικονομίας μαζί. Υπάρχουν πολύ μεγάλα ερωτήματα για την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το πού ακριβώς θα πρέπει να τοποθετηθεί το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit σε έναν πιθανό, αν όχι βέβαιο, διατλαντικό εμπορικό πόλεμο.