Τί κατέστησε αἴφνης τήν κυβέρνηση τοῦ Ἰσραήλ περισσότερο δεκτική στήν ἰδέα μιᾶς «διπλωματικῆς λύσεως» στόν πόλεμο μέ τήν Χεζμπολλάχ στόν Λίβανο; Ἀσφαλῶς ἡ ἀπάντησις θά πρέπει νά δοθεῖ κατ’ ἀρχάς στό ἐπιχειρησιακό ἐπίπεδο, ὅπου οἱ στρατιωτικές δυνάμεις τοῦ Ἰσραήλ συναντοῦν (ἐν ἀντιθέσει πρός τήν συντριπτική ὑπεροπλία πού διαθέτουν ἀπό ἀέρος) σημαντικές δυσχέρειες στίς χερσαῖες ἐπιχειρήσεις τους ἀπέναντι σέ μιά Χεζμπολλάχ πού μόνο «ἀποδιοργανωμένη» ἀπό τόν ἀποκεφαλισμό τῆς ἡγεσίας της δέν ἀποδεικνύεται.
Εὐρύτερα μιλῶντας, εἶναι ἡ ἰσραηλινή πλευρά πού δείχνει νά προσανατολίζεται σέ «ἐξαγορά χρόνου», τοὐλάχιστον μέχρι νά ξεκαθαρίσει τό τοπίο μέ τίς ἀμερικανικές ἐκλογές. Κι αὐτό ἐνῶ μέχρι τοῦδε ἐμφανιζόταν ἐπισπεύδουσα, ἔχοντας προφανῶς ἀντιληφθεῖ ὅτι τό παιχνίδι τῶν ἀντιπάλων της, ἤτοι τοῦ –ὑπό ἰρανική ἡγεσία– «ἄξονος τῆς ἀντιστάσεως», στηρίζεται σέ μιά μακροχρόνια ἀντιπαράθεση, ὥστε νά ἐξαντληθεῖ οἰκονομικῶς καί δημογραφικῶς (διά τῆς μεταναστεύσεως τῶν δυναμένων) τό ἑβραϊκό κράτος.
Καί στό σημεῖο αὐτό εὑρίσκεται ἕνας κρίσιμος παράγων πού δέν πρέπει νά παραβλεφθεῖ: τό κόστος τοῦ πολέμου γιά τό Ἰσραήλ καί τούς συμμάχους του, τό ὁποῖο θέτει περιορισμούς ὀδυνηρούς γιά μία ἀνοικτή οἰκονομία, στηριγμένη στίς ὑπηρεσίες. Καί μόνο οἱ διαδοχικές ὑποβαθμίσεις τῆς πιστοληπτικῆς ἱκανότητος τοῦ Ἰσραήλ ἀπό τούς οἴκους ἀξιολογήσεως εἶναι ἐνδεικτική.
Ἀξίζει γιά τόν συγκεκριμένο λόγο νά παρατεθεῖ αὐτουσία ἡ σχετική ἀνάλυσις τοῦ Eurointelligence. «Ὁ πολυμέτωπος πόλεμος τοῦ Ἰσραήλ δέν μπορεῖ νά συνεχιστεῖ ἔτσι. Δέν ὑπάρχει καμμία προοπτική νά κερδηθεῖ» παρατηρεῖ λακωνικῶς ἡ ἔγκριτος ἱστοσελίδα ἀναλύσεων. Καί προσθέτει: «Τό Ἰσραήλ σκότωσε τήν ἡγεσία τῆς Χαμάς καί τῆς Χεζμπολλάχ, ὡστόσο οἱ ὀργανώσεις αὐτές συνεχίζουν μέ ἀντάρτικο τρόπο νά προκαλοῦν καθημερινές ἀπώλειες στόν ἰσραηλινό στρατό. Τό Ἰσραήλ εἶναι ἀσφαλῶς ἀνώτερο στόν ἀέρα, ἀλλά οἱ στρατιωτικές του δυνάμεις δέν εἶναι φτιαγμένες γιά νά κερδίσουν τόν πόλεμο στό ἔδαφος. Τό Ἰσραήλ εἶχε μιά χρυσή εὐκαιρία νά συνάψει συμφωνία καταπαύσεως τοῦ πυρός μέ τόν Λίβανο, μετά τήν δολοφονία τῆς ἡγεσίας τῆς Χεζμπολλάχ. Αὐτή ἡ στιγμή ἔχει παρέλθει. Τώρα ἡ Χεζμπολλάχ ἐπικρατεῖ στήν ἑπομένη φάση τοῦ πολέμου, δείχνοντας ὅτι ἀντιστέκεται σέ ὅ,τι τῆς ἐξαπολύει τό Ἰσραήλ. Οἱ μαχητές της θά μποροῦσαν νά καταλήξουν νά ἐπευφημοῦνται ὡς ἥρωες. Ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπό αὐτό πού θέλει νά πετύχει τό Ἰσραήλ».
Ὁ οἰκονομικός ἀντίκτυπος αὐτοῦ τοῦ πολέμου εἶναι αἰσθητός ὄχι μόνο στήν Γάζα ἤ στόν Λίβανο, ἀλλά καί στό Ἰσραήλ καί τούς δυτικούς συμμάχους του. Τό Atlantic Council μόλις ἐδημοσίευσε ἐκτενῆ ἔκθεση πού χαρτογραφεῖ μέρος τοῦ κόστους τοῦ πολέμου. Ἡ ἔκθεσις συνετάχθη ἀπό τόν Perrihan Al-Riffai, οἰκονομικό ἐμπειρογνώμονα στήν κεντρική τράπεζα τοῦ Κατάρ καί σύμβουλο τοῦ ΔΝΤ.
Ἄνθρωποι τρέπονται σέ φυγή, πόροι καταστρέφονται
Ὅπως σημειώνει ὁ ἐμπειρογνώμων, «τά κόστη αὐξάνονται μέρα μέ τήν μέρα, ἀλλά ἀξίζει νά ὑπενθυμίσουμε τί ἔχει χαθεῖ λόγῳ τοῦ πολέμου. Κατ’ ἀρχάς, ἔχουμε τό ἄμεσο κόστος τοῦ πολέμου γιά τίς παραγωγικές διαδικασίες. Ὁρισμένες δραστηριότητες δέν μποροῦν πλέον νά προχωρήσουν σέ ζῶνες μάχης ἤ ἐπειδή ἡ ἐργασία διεκπεραιώνεται ἀπό τόν στρατό καί ὄχι ἀπό τήν οἰκονομία.
Ἡ ζήτησις ἐπίσης μειώνεται στά ἀπαραίτητα στίς ἐμπόλεμες ζῶνες. Οἱ ρυθμοί ἀναπτύξεως καί ἐπενδύσεων ἀναθεωρήθηκαν πρός τά κάτω ἀπό τήν ἰσραηλινή κεντρική τράπεζα καθώς ἐξελίσσεται ὁ πόλεμος.
Ὁ πόλεμος ἔχει τεράστιο ἀντίκτυπο καί στούς ἀνθρώπους. Ὑπάρχει ἐκτοπισμός πληθυσμῶν. Πόλεμος σημαίνει οἰκονομική ἀνασφάλεια, ἐπισιτιστική ἀνασφάλεια καί φτώχεια. Ἡ διαρροή ἐγκεφάλων θά αὐξηθεῖ στό Ἰσραήλ ὅσο ὁ πόλεμος συνεχίζεται.
Ὁλόκληροι τομεῖς τῆς οἰκονομίας κατέρρευσαν. Ὁ τουρισμός στήν περιοχή ἔχει πέσει. Πρόκειται γιά ἕναν κρίσιμο πυλῶνα τῆς οἰκονομίας στόν Λίβανο, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται σέ οἰκονομική κρίση τά τελευταία πέντε χρόνια. Ἡ ἀναδρομολόγησις τῶν πλοίων μεταφορᾶς ἐμπορευματοκιβωτίων γιά τήν ἀποφυγή ἐπιθέσεων στήν Ἐρυθρά Θάλασσα αὔξησε τίς τιμές γιά τά μεταφερόμενα φορτία. Ἐπίσης, στερεῖ ἀπό τήν Αἴγυπτο εἰσόδημα στά λιμάνια της, μία ἀπό τίς κύριες πηγές ἐπιβιώσεώς της. Ὅσο συνεχίζεται ὁ πόλεμος τόσο ἐπηρεάζει τήν εὐρύτερη περιοχή καί πέραν αὐτῆς – μέσῳ τῆς αὐξήσεως τῶν τιμῶν τῶν ἐμπορευμάτων, τῶν ἁλυσίδων ἐφοδιασμοῦ καί τοῦ δημοσιονομικοῦ κόστους γιά στρατιωτικές δαπάνες καί ὑποστήριξη.
Ἡ καταστροφή κατοικιῶν καί ὑποδομῶν θά χρειαστεῖ δεκαετίες γιά νά ἀναταχθεῖ. Πρόκειται γιά ἕνα κόστος πού ἡ ΕΕ δέν ἔχει ἀκόμη ὑπολογίσει, ἑστιάζοντας κυρίως στήν Οὐκρανία καί τήν ἀνοικοδόμησή της. Ποιός θά ἐπωμιστεῖ αὐτό τό ἔργο, ἐξαρτᾶται ἀπό τό τί θά συμβεί στήν Γάζα μετά τόν πόλεμο. Ἡ Νορβηγία καί ὁρισμένα κράτη τοῦ Κόλπου ὑπεσχέθησαν 3 δισ. δολλάρια γιά δέκα χρόνια τόν περασμένο Δεκέμβριο. Ἀλλά τό ποσόν δέν θά εἶναι ἀρκετό, δεδομένου τοῦ ἐπιπέδου καταστροφῆς σήμερα. Ἡ ΕΕ καί ἡ Γερμανία, ὡς ὁ μεγαλύτερος χορηγός ἀνθρωπιστικῆς βοηθείας στά παλαιστινιακά ἐδάφη, θά πρέπει νά παίξουν καί ἐκεῖ τόν ρόλο τουύς. Οἱ ΗΠΑ καί τό Ἰσραήλ θά μποροῦσαν νά κληθοῦν νά συνεισφέρουν.
Ὁ πόλεμος μειώνει τήν προοπτική ἐπενδύσεων στήν πληγεῖσα περιοχή. Ἔχει ἐκπαιδευτικό κόστος. Οἱ νέοι, ἀντί νά ὁδηγοῦν τήν οἰκονομία πρός τά ἐμπρός ἤ νά βρίσκονται στήν ἐκπαίδευση, βρίσκονται στό πεδίο τῆς μάχης ἤ προσπαθοῦν νά ἐπιβιώσουν ὡς ἐκτοπισμένες οἰκογένειες μακριά ἀπό τά σπίτια καί γιά τά πρός τό ζῆν.
Κλιμάκωσις τοῦ πολέμου θά ἐπηρεάσει τίς παγκόσμιες ἀγορές ἐμπορευμάτων. Ἡ ἐκ νέου ἀναδρομολόγησις τῆς ναυτιλίας μακριά ἀπό τήν Ἐρυθρά Θάλασσα καί οἱ περικοπές στήν παραγωγή πετρελαίου ἀπό τίς χῶρες τοῦ ΟΠΕΚ+ ἔχουν πληθωριστικές ἐπιπτώσεις, πού προκαλοῦν διαταραχές στήν ἐφοδιαστική ἁλυσίδα.
Οἱ αὐξανόμενοι ἐμπορικοί περιορισμοί θά μποροῦσαν ἐπίσης νά ἐπιδεινώσουν τίς ἀρνητικές συνέπειες αὐτοῦ τοῦ πολέμου. Ἡ παγκόσμια πολιτική ἀποτυχία μεσολαβήσεως γιά μιά μόνιμη κατάπαυση τοῦ πυρός ἤ ἐκπονήσεως ἑνός σχεδίου γιά τήν ἑπόμενη μέρα θά παγιώσει τίς μακροοικονομικές εὐπάθειες καί τήν πολιτική ἀστάθεια στήν περιοχή, μέ διαρροές στόν ὑπόλοιπο κόσμο. Θά προκαλέσει διαγενεακά ρήγματα μέ τά παιδιά καί τά ἐγγόνια, στά ὁποῖα ἡ σημερινή γενιά θά δυσκολευτεῖ νά ἐξηγήσει γιατί ὁ ἐν λόγῳ πόλεμος ἀφέθηκε νά φτάσει σέ αὐτό τό σημεῖο».
(ἀπό τήν ἑφημερίδα «ΕΣΤΙΑ»)