Ικανοποίηση από την μία αλλά και προβληματισμό, αμηχανία ακόμη και ευκαιρία για ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Έτσι υποδέχθηκε η διεθνής κοινότητα την θριαμβευτική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Την πιο ενθουσιώδη υποδοχή του επιφύλαξε ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανυάχου, αποπέμποντάς και μάλιστα πριν κλείσουν οι κάλπες τον φιλοδημοκρατικό υπουργό Αμύνης, Γιοάβ Γκάλαντ. Αλλά και στην Γερμανία ο ηγέτης των Φιλελευθέρων και υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ αποφάσισε λίγες ημέρες πριν τις εκλογές να ανατινάξει τα θεμέλια του κυβερνητικού συνασπισμού με οικονομική συνταγή..Τράμπ. Προφανώς ο κ Λίντερ θέλησε να συνταχθεί με την δεξιά στροφή που παρατηρείται σε Ευρώπη και Αμερική και να διώξει από πάνω του τα αριστερόστροφα «βαρίδια» των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων, ανοίγοντας τον δρόμο μια κυβερνήσεως των Χριστιανοδημοκρατών με εταίρους τους Φιλελεύθερους, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν. Και έτσι με συνοπτικές διαδικασίες Γερμανία και Ισραήλ προέβησαν σε ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών προκειμένου να ενταχθούν πιο εύκολα στην νέα γεωπολιτική σκακιέρα του Ντόναλντ Τραμπ. Το μεν Ισραήλ ευελπιστεί ότι θα έχει πλέον την ευχέρεια κινήσεων για να «τελειώνει» με την Χαμάς, το Ιράν και τους δορυφόρους του, η δε Γερμανία με πρωτοστάτες τους Φιλελεύθερους επιχειρεί να εξευμενίσει τις «εχθρικές» διαθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στο Βερολίνο, εκπαραθυρώνοντας τον όχι και τόσο φίλα προσκείμενο στην νέα αμερικανική κυβέρνηση, Όλαφ Σόλτς.
Άλλοι ηγέτες είδαν την εκλογή Τραμπ ως μια ευκαιρία επαναπροσεγγίσεως με την Ουάσιγκτων. Και αυτό αφορά πρωτίστως τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος έσπευσε να συγχαρεί τον «φίλο» του Ντόναλντ Τραμπ πολύ πριν επισημοποιηθεί το αποτέλεσμα. Σε μια ανάρτηση με πολλαπλά νοήματα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε την προσδοκία ότι «οι σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ θα ενισχυθούν και ότι οι περιφερειακές και παγκόσμιες κρίσεις και πόλεμοι, ειδικά το Παλαιστινιακό ζήτημα και ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, θα τερματιστούν». Στην διπλωματική γλώσσα αυτό σημαίνει ότι η Άγκυρα θα προθυμοποιηθεί να παίξει για μια ακόμη φορά τον ρόλο του διαμεσολαβητή για τον τερματισμό των δύο πολέμων. Και ενώ στην περίπτωση του ουκρανικού μετώπου αυτό είναι εύκολο, στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής το έργο του Ερντογάν είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω των κάκιστων σχέσεων που έχει πλέον η Άγκυρα με το Τελ Αβίβ. Βέβαια ο Ερντογάν μας έχει συνηθίσει σε τάχιστους διπλωματικούς ελιγμούς εφ όσον αυτό χρειαστεί. Η αναβίωσις άλλωστε του τριγώνου ΗΠΑ-Ισραήλ-Τουρκία θα ήταν προς το συμφέρον της Ουάσιγκτων, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα την εμπέδωση των «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο και γενικότερα την Ανατολική Μεσόγειο, την επαναφορά της Άγκυρας στο άρμα της Δύσεως αλλά και την ειρήνευση στην Μέση Ανατολή. Ο Τράμπ έχει άλλωστε εξαιρετικές σχέσεις με τους ηγέτες του αραβικού κόσμου, καθώς ήταν και ο εμπνευστής των συμφωνιών του Αβραάμ που υπεγράφησαν τον Σεπτέμβριο του 2020 μεταξύ του Ισραήλ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) και του Μπαχρέιν. Αντιθέτως οι σχέσεις Ουάσιγκτων-Άγκυρας επί των ημερών του πέρασαν από σαράντα κύματα, λόγω των αμερικανικών κυρώσεων για τους S-400 αλλά και την ολομέτωπη επίθεση του Τραμπ στην Τουρκία λόγω της φυλακίσεως του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον. Ενώ την είχε απειλήσει ακόμη και με αναστολή της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ, εάν η Άγκυρα εισβάλει στη βορειοανατολική Συρία και επιτεθεί εναντίον των κουρδικών δυνάμεων. Όμως ο Τούρκος Πρόεδρος φαίνεται αποφασισμένος να αλλάξει άρδην τις παγωμένες σχέσεις και προσκάλεσε τον Αμερικανό εταίρο του στην Τουρκία σε τηλεφωνική συνομιλία παρουσία και του Έλον Μάσκ!
Στην Ευρώπη, η νίκη Τραμπ προκάλεσε αμηχανία και προβληματισμό. Η πρώτη αντίδρασις των Ευρωπαίων αξιωματούχων ήταν «μην πανικοβάλλεστε», ενώ οι «στρατηγοί» της συμφοράς, Σολτς και Μακρόν επικοινώνησαν τηλεφωνικώς για έναν «στενότερο συντονισμό». Σχεδόν σαν «deja vu» από τον Ιανουάριο του 2017, όταν ανέλαβε για πρώτη φορά τα ηνία ο Τραμπ. Και πάλι ήρθε στο προσκήνιο τα θέμα της «στρατηγικής αυτονομίας» της ΕΕ, της «κοινής άμυνας», της «συμφωνίας για κοινό δανεισμό» και γενικότερα τα περί ανάγκης «αφυπνίσεως». Ακριβώς τα ίδια είχαν ειπωθεί και οκτώ χρόνια πριν. Μόνο που τώρα η ΕΕ όχι μόνο δεν έχει κάνει βήματα μπροστά, αλλά δείχνει πιο ευάλωτη και εξαρτημένη από ποτέ, με δύο πολέμους που μαίνονται ανεξέλεγκτοι στην «αυλή» της και αυτή να λειτουργεί ως απλώς παρατηρητής των κρίσεων, που η ίδια θα κληθεί να διαχειριστεί στο πολύ άμεσο μέλλον. Από τα κονδύλια που θα απαιτηθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μέχρι τα νέα προσφυγικά ρεύματα που θα έρθουν από την Ουκρανία και την Μέση Ανατολή. Και κανείς Ευρωπαίους δεν φαίνεται έτοιμος να υποδεχθεί.
Τα μηνύματα Ρωσσίας και Ινδίας
Πάντως παρά τις σχετικά καλές σχέσεις που είχαν στο παρελθόν, ο Ρώσσος Πρόεδρος δεν συνεχάρη τον Τραμπ, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκώφ να διευκρινίζει οι ΗΠΑ παραμένουν εχθρικό κράτος και η Μόσχα θα δώσει κάποια επίσημη αξιολόγηση μέχρι να δει «συγκεκριμένα λόγια και πράξεις». Το Κρεμλίνο δήλωσε πάντως ότι δεν αποκλείει την πιθανότητα να υπάρξει κάποια μορφής επικοινωνία ανάμεσα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ πριν από την ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου τον Ιανουάριο. Κάτι που δείχνει μια διάθεση σε πρώτη φάση οι δίαυλοι επικοινωνίας να αποκατασταθούν.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και η πολύ θερμή υποδοχή που επιφύλαξε στον Τραμπ ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι. Συνεχάρη "εκ βάθους καρδίας" τον «φίλο» του Ντόναλντ Τραμπ για την "ιστορική εκλογική νίκη" του στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και τόνισε ότι προσβλέπει στην ανανέωση της συνεργασίας μαζί του, προκειμένου να ενισχυθεί η "παγκόσμια και στρατηγική σύμπραξη" μεταξύ των δύο χωρών. Οι δηλώσεις Μόντι θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως νεύμα ότι το Νέο Δελχί δεν θα πρωτοστατήσει στην συμμαχία της ομάδος των BRICS, στην οποία συμπεριλαμβάνονται η Κίνα, η Ρωσία αλλά και το Ιράν, με στόχο την αποδυνάμωση του δολλαρίου με αντάλλαγμα μια πιο στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ. Εξάλλου είναι αλήθεια ότι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της Ινδίας παραμένει η Κίνα και πλέον όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο αν ο Τραμπ θα επιχειρήσει να ενισχύσει την συνεργασία της Ομάδας Quad (ΗΠΑ, Αυστραλία, Ινδία, Ιαπωνία) κατά την 5η Σύνοδο της Ομάδος που αναμένεται να φιλοξενηθεί στην Ινδία το 2025.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")