Έτσι, η μέση Τιμή Εκκαθάρισης στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας διαμορφώνεται μέχρι σήμερα, 15 ημέρες περίπου πριν εκπνεύσει ο μήνας, κατά, τουλάχιστον, 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα, υψηλότερα από τα 90,05 ευρώ ευρώ ανά μεγαβατώρα μ, τιμή όπου έκλεισε τον Οκτώβριο. Στο φόντο αυτό, βέβαια, φουντώνει η αγωνία για το πώς θα διαμορφωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος τον Δεκέμβριο, αν και ακόμη είναι νωρίς για προβλέψεις, καθώς καταλυτικό θα είναι το πώς θα κυμανθούν οι τιμές, τις δύο και πλέον εβδομάδες, που απομένουν έως το τέλος Νοεμβρίου.
Η κυβέρνηση
Πάντως, την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης να μην αφήσει το ευρωπαϊκό φαινόμενο των υπερβολικών αυξήσεων των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, που παρατηρείται εκ νέου τις τελευταίες ημέρες, να περάσουν στον Έλληνα καταναλωτή, τόνισε την εβδομάδα που πέρασε σύσσωμη η κυβέρνηση, προεξάρχοντος του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη. Ωστόσο η όλη έννοια της κυβέρνησης είναι οι οικιακοί καταναλωτές, όπου και το πολιτικό κόστος κι όχι η παραγωγή και η βιομηχανία όπου βέβαια το θέμα των ανταγωνιστικών τιμών ενεργειας «καίει» vis a vis των ανταγωνιστών από άλλα κράτη μέλη.
Πιο συγκεκριμένα μιλώντας σε ραδιοφωνικούς σταθμούς της Αθήνας, ο κ. Θ. Σκυλακάκης επισήμανε ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε αυτές τις τιμές, οι οποίες δεν αντανακλούν τα πραγματικά κόστη στην αγορά, να περάσουν στον καταναλωτή».
Επίσης επισήμανε ότι από τις αρχές Νοεμβρίου στη Βόρεια Ευρώπη υπάρχει μια περίοδος νηνεμίας, που έσπρωξε ψηλά τις ευρωπαϊκές τιμές, αν και η Ελλάδα είχε λόγω των ΑΠΕ αισθητά χαμηλότερες τιμές από την υπόλοιπη Ευρώπη. Τις τελευταίες μέρες ωστόσο η έλλειψη διασυνδέσεων μεταξύ της Κεντρικής Ευρώπης με την Νοτιοανατολική Ευρώπη και άλλοι λόγοι, οδήγησαν στη υπερβολική αύξηση των τιμών χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος στην περιοχή μας. Όπως ανέφερε, «το πρόβλημα εντείνεται από έναν αλγόριθμο στην Κεντρική Ευρώπη, τον τρόπο λειτουργίας του οποίου δεν γνωρίζουμε και δεν επιτρέπει την μεγιστοποίηση του ενεργειακού φορτίου των καλωδίων εκείνης της περιοχής».
Τέλος, η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία, με την τελευταία να εισάγει ολοένα και περισσότερη ενέργεια, συνεισφέρει στο τελικό αποτέλεσμα των πολύ μεγάλων αυξήσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά της χονδρικής στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. «Η αντιμετώπιση των δύο πρώτων δυσλειτουργιών απαιτεί χρόνο και θεσμικές παρεμβάσεις. Ενδιαμέσως χρειαζόμαστε όμως ένα εργαλείο που να μην επιτρέπει υπερέσοδα εις βάρος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων - προσθέτω και τις επιχειρήσεις σε αυτό. Σε κάθε περίπτωση φαινόμενα βίαιων αναταράξεων των τιμών δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Άλλωστε από τα τέλη Οκτωβρίου, οι Διαχειριστές Μεταφοράς Ηλεκτρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης δια του ENTSO-E ανακοίνωσαν την αύξηση της εξαγωγικής δυναμικότητας προς την Ουκρανία από 1700 MW στα 2.100 MW κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα από την 1η Δεκεμβρίου.
Υπενθυμίζεται ότι το καλοκαίρι η στήριξη της Ουκρανίας με μεγάλες ποσότητες ρεύματος έφερε σημαντικά προβλήματα στην λειτουργία των αγορών στην ΝΑ Ευρώπη όπου καταγράφηκαν τιμές ρεκόρ και οδήγησαν το όλο σύστημα διαχείρισης σε συναγερμό με παρεμβάσεις για επιδοτήσεις κτλ. Βέβαια ακόμη καθυστερεί μια παρέμβαση που θα δώσει θεραπεία στην κερδοσκοπική λειτουργία αγορών που έχουν να κάνουν με ένα φυσικό αγαθό όπως το ρεύμα.
Η Κυβέρνηση διαμηνύει βέβαια ότι επιδιώκει να βρεθεί μια μόνιμη και σταθερή λύση στο πρόβλημα. Επται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ότι την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου θα έρθει στην Αθήνα αρμόδια αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συζητηθεί το ζήτημα με το χαρακτήρα του κατεπείγοντος. «Στόχος της προσπάθειας είναι η δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση που να αφορά στο φαινόμενο αυτό που εμφανίζεται στην ΝΑ Ευρώπη, ο οποίος δεν θα επιτρέπει αυτές τις δυσλειτουργίες στην χονδρική αγορά ενέργειας να περνούν στην λιανική και θα προστατεύει τους καταναλωτές από τις απότομες και υπερβολικά υψηλές αυξήσεις της ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσπάθεια έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό με πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και με την κοινή σχετική, πρωτοβουλία της Ελλάδας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Τόνισε δε, ότι διαπιστώνει μεγάλη δυναμική στην πρωτοβουλία αυτή, υπογραμμίζοντας ότι τα φαινόμενα αυτά δεν θα αφεθούν να περάσουν στον καταναλωτή.«Πλέον δεν είμαστε στη φάση συζήτησης, είμαστε -εμείς τουλάχιστον- στη φάση εύρεσης άμεσης λύσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως ανέφερε κατά την τελευταία Άτυπη Σύνοδο Κορυφής στη Βουδαπέστη ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης “υπάρχει ρητή αναφορά - στην κοινή δήλωση - στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο κατεπείγοντα. Δύο σημαντικές παρεμβάσεις, χρειαζόμαστε περισσότερες διευρωπαϊκές διασυνδέσεις που θα χρηματοδοτηθούν με δημόσιους ευρωπαϊκούς πόρους και πρέπει να ξαναδούμε τον τρόπο τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε η τιμή να μην καθορίζεται υποχρεωτικά από το φυσικό αέριο.”
Ήδη, δε, Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία έχουν διαμορφώσει μια “συμμαχία” αλλά έχουν καταθέσει και πρόταση, για άμεσα μέτρα, καθώς, όπως αναφέρουν, η Ουκρανία, θα συνεχίσει να απορροφά μεγάλους όγκους ρεύματος, κι όλα αυτά σε ένα καθεστώς χαμηλής στάθμης στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών, αλλά και με μια μόνιμη κατάσταση decoupling ανάμεσα στις αγορές της Κ. Ευρώπης με τις ανατολικοευρωπαικες.
Η πρόταση των τριών
Είναι προφανές ότι, με τη νέα άνοδο τιμές ρεύματος στα χρηματιστήρια της Αν. Ευρώπης και των Βαλκανίων, επανέρχεται στο προσκήνιο η πρόταση στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που έχουν κάνει οι υπουργοί Ελλάδας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας, αλλά και οι προτάσεις των Ενώσεων των ενεργοβότων βιομηχανιών των τριών κρατών μελών για διαμόρφωση άμεσων μηχανισμών με "αναχώματα".
Σημειώνεται ότι η πρόταση των ΥΠΕΝ, αφορά, μεταξύ άλλων, κι ένα βραχυπρόθεσμο μηχανισμό φορολόγησης των ουρανοκατέβατων κερδών των παραγωγών. Επίσης οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι Ελλάδας Βουλγαρίας και Ρουμανίας ΕΒΙΚΕΝ BFIEC και ACCER με αιχμή το θέμα των υψηλών τιμών ενέργειας που πλήττουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης ζητούν τη λήψη μέτρων. Μάλιστα η νέα επιστολή που εστάλη στις αρχές Οκτωβρίου, στην απερχόμενη επίτροπο ενέργειας Κάντρι Σίμπσον οι τρεις σύνδεσμοι εκφράζουν την υποστήριξή τους στην πρωτοβουλία των κυβερνήσεων Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας για τη δυνατότητα λήψης έκτακτων μέτρων όπως η επιβολή πλαφόν σε περιόδους κρίσης.
(από την «Εστία της Κυριακής», 17 Νοεμβρίου 2024)