Ο Nτόναλντ Τραμπ έκανε προεκλογική εκστρατεία με την υπόσχεση να επιβάλει δασμούς 10 έως 20 % σε όλες τις εισαγωγές – επιβάλλοντας στην Κίνα τιμωρητικούς συντελεστές 60 %. Πριν από λίγες ημέρες επανήλθε απειλώντας με επιπλέον 10 % εάν το Πεκίνο δεν καταφέρει να ανακόψει τη ροή της φαιντανύλης στις Ηνωμένες Πολιτείες ενώ απείλησε τις χώρες των BRICS με δασμούς 100% αν εγκαταλείψουν το αμερικανικό δολάριο. Αν και οι απειλές προς το παρόν στοχεύουν ευθέως στο Πεκίνο, οι Βρυξέλλες αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι ίσως υποχρεωθούν να συνταχθούν με τον διαφαινόμενο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ κατά της Κίνας. Ο φόβος είναι ότι μια πλημμύρα κινεζικών εξαγωγών θα κατευθυνθεί στην Ευρώπη όταν ο Τραμπ σηκώσει το ανυπέρβλητο τείχος δασμών στις ΗΠΑ. «Το νούμερο ένα ζήτημα δεν είναι το ΝΑΤΟ, ούτε καν η Ουκρανία, όσο σοβαρό κι αν είναι αυτό. Το νούμερο ένα ζήτημα είναι η αλλαγή πορείας των κινεζικών εξαγωγών που πηγαίνουν στις ΗΠΑ και τώρα θα πάνε στην Ευρώπη», σημειώνει ο Άντονι Γκάρντνερ πρέσβης των ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση λίγο πριν από την πρώτη θητεία του Τραμπ. Και αυτό θα συμβεί σε μια απίστευτα εύθραυστη περίοδο, όπου πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα.
Οι κυβερνήσεις ανησυχούν επίσης ότι η ΕΕ θα στριμωχτεί ανάμεσα στα δύο μεγάλα γεωπολιτικά βαρίδια, το Πεκίνο και την Ουάσινγκτον. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εξετάζουμε μόνο τον άμεσο αντίκτυπο των αμερικανικών δασμών στα προϊόντα της ΕΕ. Το ντόμινο της αλλαγής των εμπορικών ροών ως αποτέλεσμα των αμερικανικών δασμών στην Κίνα μπορεί να πέσει πάνω μας νωρίτερα από ό,τι θα θέλαμε», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ στο POlitico. Οι ανησυχίες της Ευρώπης είναι δικαιολογημένες ... μέχρι ενός σημείου. Οι χώρες της ΕΕ θα αισθανθούν τη φωτιά ενός εμπορικού πολέμου με την Κίνα, ο οποίος θα συμπιέσει το εμπόριο και την ανάπτυξη σε μια εποχή που η Γερμανία, η μεγαλύτερη και πιο εξαγωγική οικονομία της γηραιάς ηπείρου, αναμένεται να υποστεί τη δεύτερη χρονιά αρνητικής ανάπτυξης. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία, η Ευρώπη θα πληγεί στην πραγματικότητα λιγότερο σκληρά από άλλες περιοχές. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν θα μειωνόταν κατά 0,14% κατά το πρώτο έτος ενός εμπορικού πολέμου του Τραμπ και κατά 0,2% μακροπρόθεσμα, εκτιμά η δεξαμενή σκέψης - πολύ λιγότερο από την πτώση που θα υφίσταντο οι δύο κύριοι ανταγωνιστές.
Οι απειλές του Τραμπ θα αναγκάσουν πιθανότατα την ΕΕ να κάνει μια δύσκολη επιλογή μεταξύ του εξευμενισμού της Ουάσινγκτον και της διατήρησης της δύσκολης αλλά προσοδοφόρας οικονομικής της σχέσης με την Κίνα - τη μεγαλύτερη αγορά για πολλούς από τους εξαγωγείς της. Το ζύγισμα αυτής της αντίδρασης θα αποτελέσει πρόκληση. Ο Τραμπ θα θέλει η ΕΕ να είναι έτοιμη να ακολουθήσει ακόμη πιο σκληρή γραμμή απέναντι στην Κίνα αμέσως μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου. Αλλά η Ουάσινγκτον και οι Βρυξέλλες έχουν ξαναβρεθεί σε αυτό το σημείο - και υπάρχουν μεγάλες διατλαντικές διαφορές σχετικά με την καλύτερη προσέγγιση που πρέπει να ακολουθηθεί. «Η εκτροπή των κινεζικών προϊόντων στην αγορά της ΕΕ θα κάνει τα πράγματα τεταμένα μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσινγκτον. Η κυβέρνηση Τραμπ, όπως και η κυβέρνηση Μπάιντεν, θα περιμένει από την ΕΕ να αντιδράσει στην κινεζική οικονομική πολιτική με γνώμονα τις εξαγωγές με παρόμοιο τρόπο όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Κιθ Ρόκγουελ, πρώην επικεφαλής εκπρόσωπος του ΠΟΕ, ο οποίος τώρα είναι ανώτερος ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης του Ιδρύματος Χίνριχ.
Αφού η ΕΕ και οι ΗΠΑ προσπάθησαν να επιλύσουν την εμπορική διαμάχη για τον χάλυβα και το αλουμίνιο που πυροδότησε ο Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του, οι Βρυξέλλες και η Ουάσινγκτον προσπάθησαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να αντιμετωπίσουν στην πορεία την υπερπαραγωγή χάλυβα της Κίνας. Οι ΗΠΑ πρότειναν μια πράσινη λέσχη μετάλλων που προστατεύεται από δασμούς στον κινεζικό χάλυβα και το αλουμίνιο - αλλά οι Βρυξέλλες δεν ανταποκρίθηκαν, ανησυχώντας ότι αυτό θα παραβίαζε τους παγκόσμιους εμπορικούς κανόνες. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ κήρυξαν εκεχειρία, αναστέλλοντας τους δασμούς τους. Αλλά οι ανταποδοτικοί δασμοί της ΕΕ πρόκειται να τεθούν εκ νέου σε ισχύ στα τέλη Μαρτίου - εντός εβδομάδων από την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ. Η στενότερη ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ για την Κίνα θα ήταν δυνατή, αλλά η ΕΕ θα ακολουθούσε διαφορετική προσέγγιση από τον Τραμπ - καταφεύγοντας σε καθιερωμένα μέσα εμπορικής άμυνας και όχι σε αυθαίρετες ενέργειες. «Εάν υπάρχει η βούληση να ευθυγραμμιστούμε στενότερα για το πώς θα αντιμετωπίσουμε την κινεζική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, κάθε πλευρά θα το κάνει με τον δικό της τρόπο. Στην ΕΕ, θα επικεντρωθούμε κυρίως στην εμπορική άμυνα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων εγγυήσεων», δήλωσε ο Γκαρσία Μπερσέρο.
Η δοκιμαζόμενη από την κρίση αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στους δασμούς του Τραμπ. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης είναι μακράν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας επιβατικών αυτοκινήτων της περιοχής προς τις ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας εξαγωγές αξίας 23 δισεκατομμυρίων ευρώ πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η στατιστική υπηρεσία Eurostat και η ING Research. Αυτό αντιπροσωπεύει το 15% των συνολικών εξαγωγών της Γερμανίας προς τις ΗΠΑ. Ο Ρίκο Λούμαν, οικονομολόγος ειδικός στις μεταφορές και τα logistics στην ολλανδική τράπεζα ING, δήλωσε ότι η προοπτική των αμερικανικών δασμών στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα είναι πιθανό να κάνει μια ήδη άσχημη κατάσταση στη Γερμανία ακόμη χειρότερη.
Η Σλοβακία, εν τω μεταξύ, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας επιβατικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη προς τις ΗΠΑ, μαζί με τη Σουηδία, με εξαγωγές αξίας 4 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τις ΗΠΑ το 2023. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι οι εξαγωγές επιβατικών αυτοκινήτων της Σλοβακίας αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα τρία τέταρτα (74%) του συνολικού εξαγωγικού πακέτου της προς τις ΗΠΑ, γεγονός που καθιστά τη χώρα έντονα εκτεθειμένη στη διαφαινόμενη απειλή των δασμών του Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες προσπαθούν να «βάλουν πλάτη», απαγορεύοντας στις κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η BYD, να διεισδύσουν υπερβολικά στην ευρωπαϊκή αγορά, τόσο από πλευράς πωλήσεων όσο και επενδύσεων. Από την άλλη, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρέπεμψε το CNBC σε πρόσφατη δήλωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία συνεχάρη τον Τραμπ για την εκλογική του νίκη, όταν της ζητήθηκε να σχολιάσει την προοπτική των αμερικανικών δασμών. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι κάτι περισσότερο από απλοί σύμμαχοι», ανέφερε στις 6 Νοεμβρίου. «Ας εργαστούμε από κοινού για μια διατλαντική σχέση που συνεχίζει να προσφέρει πολλά στους πολίτες μας. Εκατομμύρια θέσεις εργασίας και δισεκατομμύρια σε εμπόριο και επενδύσεις σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού εξαρτώνται από τη δυναμική και τη σταθερότητα της οικονομικής μας σχέσης», προσέθεσε χαρακτηριστικά.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")