από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο της ανάπτυξης πολιτικών καθαρής ενέργειας και την καθυστέρηση των στόχων, καθώς το ενεργειακό κόστος εκτοξεύτηκε στα ύψη μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας που είχαν επενδύσει σημαντικά στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια διαπίστωσαν ότι οι επιδόσεις των μετοχών τους υστερούσαν σε σχέση με τις αμερικανικές ανταγωνίστριες Exxon και Chevron, οι οποίες είχαν διατηρήσει την εστίασή τους στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Επιβράδυνση
Σε αυτό το πλαίσιο, εταιρείες όπως η BP και η Shell επιβράδυναν φέτος απότομα τα σχέδιά τους να δαπανήσουν δισεκατομμύρια σε έργα αιολικής και ηλιακής ενέργειας και μετατόπισαν τις δαπάνες τους σε έργα πετρελαίου και φυσικού αερίου με υψηλότερο περιθώριο κέρδους.
Η BP, η οποία είχε ως στόχο τον 20πλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυτή τη δεκαετία σε 50 γιγαβάτ, ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο ότι θα αποσχίσει σχεδόν όλα τα υπεράκτια αιολικά έργα της σε μια κοινοπραξία με την ιαπωνική εταιρεία παραγωγής ενέργειας JERA.
Η Shell, η οποία κάποτε δεσμεύτηκε να γίνει η μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο, σταμάτησε σε μεγάλο βαθμό τις επενδύσεις σε νέα υπεράκτια αιολικά έργα, αποχώρησε από τις αγορές ενέργειας στην Ευρώπη και την Κίνα και αποδυνάμωσε τους στόχους μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Η κρατικά ελεγχόμενη Equinor της Νορβηγίας επιβράδυνε επίσης τις δαπάνες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Οι γεωπολιτικές διαταραχές, όπως η εισβολή στην Ουκρανία, έχουν αποδυναμώσει τα κίνητρα των CEO να δώσουν προτεραιότητα στη μετάβαση σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα εν μέσω υψηλών τιμών πετρελαίου και εξελισσόμενων προσδοκιών των επενδυτών», δήλωσε στο Reuters ο Rohan Bowater, αναλυτής της Accela Research. Είπε ότι η BP, η Shell και η Equinor μείωσαν τις δαπάνες για χαμηλές εκπομπές άνθρακα κατά 8% το 2024.
Η Shell δήλωσε στο Reuters ότι παραμένει δεσμευμένη να γίνει μια ενεργειακή επιχείρηση με καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050 και συνεχίζει να επενδύει στην ενεργειακή μετάβαση.
Η Equinor δήλωσε: «Ο τομέας της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας έχει περάσει απαιτητικές στιγμές τα τελευταία δύο χρόνια λόγω του πληθωρισμού, της αύξησης του κόστους, των δυσχερειών στην αλυσίδα εφοδιασμού και η Equinor θα συνεχίσει να είναι επιλεκτική και πειθαρχημένη στην προσέγγισή της».
Η BP δεν ανταποκρίθηκε σε αίτημα σχολιασμού.
Αλλαγή κλίματος
Η περιστολή των πετρελαϊκών εταιρειών είναι κακά νέα για τις προσπάθειες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που παγιδεύουν τη θερμότητα προβλέπεται να σκαρφαλώσουν σε νέο υψηλό επίπεδο το 2024, το οποίο θα είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ.
Και το 2025 διαμορφώνεται να είναι άλλη μια ταραχώδης χρονιά για τον ενεργειακό τομέα των 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, με τον σκεπτικιστή του κλίματος Ντόναλντ Τραμπ να επιστρέφει στον Λευκό Οίκο. Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αργού πετρελαίου στον κόσμο, προσπαθεί να αναζωογονήσει την παραπαίουσα οικονομία της, ενισχύοντας ενδεχομένως τη ζήτηση πετρελαίου.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για τον πόλεμο στην Ουκρανία και πολιτικές αναταραχές στη Γερμανία και τη Γαλλία.
Όλες αυτές οι εντάσεις αποκαλύφθηκαν στην ετήσια διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν τον Νοέμβριο, όταν ο πρόεδρος της διοργανώτριας χώρας Ιλχάμ Αλίγιεφ χαιρέτισε το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ως «δώρο Θεού».
Αυτή η σύνοδος κορυφής απέφερε μια παγκόσμια συμφωνία για τη χρηματοδότηση του κλίματος, αλλά απογοήτευσε τους υπέρμαχους του κλίματος που ήλπιζαν ότι οι κυβερνήσεις θα συσπειρώνονταν γύρω από τη σταδιακή κατάργηση του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα.
Οι ενεργειακές εταιρείες θα παρακολουθούν για να δουν αν ο Τραμπ θα τηρήσει τις υποσχέσεις του να καταργήσει τις πολιτικές ορόσημο του προέδρου Τζο Μπάιντεν για την πράσινη ενέργεια, οι οποίες ώθησαν τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τραμπ έχει ορκιστεί να απομακρύνει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τις παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα και έχει διορίσει έναν άλλο σκεπτικιστή του κλίματος, το στέλεχος του πετρελαϊκού τομέα Κρις Ράιτ, ως υπουργό Ενέργειας.
Η ζήτηση πετρελαίου
Υπάρχουν πιθανές παγίδες στην ανανεωμένη έμφαση των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Η αύξηση της ζήτησης στην Κίνα, η οποία έχει οδηγήσει τις παγκόσμιες τιμές για δύο δεκαετίες, επιβραδύνεται, με αυξανόμενες ενδείξεις ότι η κατανάλωση βενζίνης και ντίζελ σταματά.
Ταυτόχρονα, ο ΟΠΕΚ και οι κορυφαίοι πετρελαιοπαραγωγοί σύμμαχοί του έχουν επανειλημμένα καθυστερήσει τα σχέδια για την άρση των περικοπών της προσφοράς, καθώς άλλες χώρες, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυξάνουν την παραγωγή πετρελαίου.
Ως αποτέλεσμα, οι αναλυτές αναμένουν ότι οι πετρελαϊκές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν αυστηρότερους οικονομικούς περιορισμούς το επόμενο έτος. Το καθαρό χρέος για τους πέντε μεγαλύτερους δυτικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς αναμένεται να αυξηθεί σε 148 δισ. δολάρια το 2024 από 92 δισ. δολάρια το 2022, με βάση τις εκτιμήσεις της LSEG.