ΕΤΕΠ: Ανησυχίες για Μέγα Σκάνδαλο αν Εφαρμοστούν οι Νέοι Κανόνες της ΕΕ

ΕΤΕΠ: Ανησυχίες για Μέγα Σκάνδαλο αν Εφαρμοστούν οι Νέοι Κανόνες της ΕΕ
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Παρ, 10 Ιανουαρίου 2025 - 10:10

Σε “κόκκινο συναγερμό” βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξαιτίας των νέων κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα νέα κριτήρια βιωσιμότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες των FT, η ηγεσία της ΕΤΕΠ έχει ήδη προειδοποιήσει τους εργαζομένους για τον σοβαρότατο κίνδυνο που ελλοχεύει για τη φήμη της 

ενώ επιχειρεί να ασκήσει πιέσεις προς τους αξιωματούχους της ΕΕ ώστε να αποφύγει μία επικοινωνιακή καταστροφή.

Ευθυγραμμιζόμενη με την τρέχουσα πολιτική της ΕΕ, η ΕΤΕΠ έχει υιοθετήσει πλήρως το αφήγημα της βιώσιμης ανάπτυξης, διαφημίζοντας μάλιστα τις δράσεις της ως «η τράπεζα του κλίματος». Εντός αυτών των δράσεων συμπεριλαμβάνεται και η σταδιακή μείωση των επενδύσεων προς έργα ορυκτών καυσίμων, από το 2021 και μετά. Με συνολικό δανεισμό που ξεπερνά τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ, το 60% των δανείων που χορηγήθηκαν για το 2023, δηλαδή περίπου 44 δις ευρώ, αφορούσαν σε έργα φιλικά προς το περιβάλλον.

Ωστόσο, αυτή η πράσινη φήμη κινδυνεύει εξαιτίας των νέων κανόνων για τις εκθέσεις βιωσιμότητας που τίθενται σε ισχύ από το 2025 στην ΕΕ. Πρόκειται για την ανανεωμένη Ταξινομία της ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει τον Δείκτη Πράσινων Στοιχείων Ενεργητικού (GreenAssetRatio/ GAR). Όπως εξηγούν έξι διευθυντές αναπτυξιακών τραπεζών προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο GARθα λειτουργήσει τιμωρητικά για αρκετές πράσινες επενδύσεις, καθώς απαιτεί υπερβολικά πολλά δεδομένα από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και εντέλει θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των πράσινων επενδύσεων. Από την πλευρά της, η Επιτροπή έχει ξεκαθαρίσει πως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως και οι επιχειρήσεις που εδρεύουν εκτός ΕΕ δεν υπάγονται στους ευρωπαϊκούς κανόνες βιωσιμότητας.

Καθώς η ΕΤΕΠ και οι άλλες αναπτυξιακές τράπεζες ελπίζουν να μεταπείσουν την ηγεσία της ΕΕ, αξίζει να σημειωθεί πως αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που αμφισβητούνται τα πράσινα εχέγγυα της ΕΤΕΠ. Το 2024, το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε πως η ΕΤΕΠ είχε αποφύγει την αξιολόγηση της απόφασης να δώσει 60 εκατομμύρια ευρώ σε ένα εργοστάσιο βιομάζας στην Ισπανία, κατόπιν προσφυγής της περιβαλλοντικής ΜΚΟClientEarth. Πέραν αυτής της δίκης, μία σειρά πρώην εργαζομένων της τράπεζας έχουν κατηγορήσει τον οργανισμό για «πράσινο ξέπλυμα» επενδύσεων που έχουν ελάχιστα θετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον. Παρόμοιες κριτικές υπάρχουν και από ανεξάρτητες ΜΚΟ που ασχολούνται με τον τραπεζικό κλάδο.

Βέβαια, οφείλει να αναγνωρίσει κανείς πως οι τράπεζες δεν είναι οι μόνες που εκφράζουν ανησυχίες για τους νέους κανόνες της ΕΕ. Μία σειρά κυβερνήσεων και επιχειρήσεων έχουν δηλώσει δημόσια πως η νέα Ταξινομία επιβαρύνει ιδιαίτερα τις επενδύσεις εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Ως αποτέλεσμα, οι επενδύσεις στην ΕΕ καθίστανται πιο δυσχερείς, ενώ κράτη με πιο χαλαρούς κανόνες προσελκύουν παραγωγικά κεφάλαια. Το βαρύ αυτό κλίμα αποτυπώνει τον εντεινόμενο διχασμό που επικρατεί στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς οι υπερασπιστές της Πράσινης Συμφωνίας αγωνίζονται για να διασώσουν τα κεκτημένα, ενώ οι ολοένα και περισσότεροι επικριτές απαιτούν ριζικές υποχωρήσεις άμεσα με στόχο την ενίσχυση της οικονομίας.