Πιο συγκεκριμένα, διακυβερνητική συμφωνία για την προώθηση της περιφερειακής ενεργειακής σταθερότητας, καθώς και καινοτόμων ενεργειακών έργων που αφορούν στην Ανατολική Μεσόγειο και ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπέγραψαν , πριν λίγες μέρες, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης και ο Ισραηλινός Υπουργός Ενέργειας και Υποδομών, κ. Έλι Κοέν.
Όπως τόνισε, μάλιστα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, “συμφωνία με το Ισραήλ αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στη συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα που αφορούν στην ενέργεια και επιφυλάσσει πολλά για το μέλλον, καθώς τόσο η Ελλάδα όσο και το Ισραήλ, αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η δημιουργία ενός “πράσινου” διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ προς την ΕΕ, μέσω της Ελλάδας, θα αποτελέσει ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου”. Σημειώνεται ότι θα είναι η πρώτη φορά που οι δύο χώρες θα υπογράψουν διμερή ενεργειακή διακρατική συμφωνία, όπου βέβαια σημαντική θέση έχει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ (Great Sea Interconnector) και ειδικότερα το σκέλος Κύπρος - Ισραήλ.
Η υπογραφή, δε, της συμφωνίας, έρχεται την ώρα που η ελληνική διπλωματία παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή αν όχι ανησυχία τις εξελίξεις στη Συρία και τον αναβαθμισμένο, όπως φαίνεται, ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή. Συμπληρώνει, δε, την απόφαση του γαλλικού επενδυτικού σχήματος fund Meridiam για την απόκτηση, από τον ΑΔΜΗΕ, του 49,9% του Great Sea Interconnector, που είναι ο φορέας υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Στο όλο έργο αυτό, που έχει πολλαπλές οικονομικές αμφισβητήσεις, από πολλές πλευρές, πλέον, η γαλλική παρουσία, δίνει, πέρα από τον οικονομικό “μήνυμα” και ισχυρό πολιτικό στίγμα, καθώς, πλέον, το Παρίσι, θα αναλάβει µέρος του ρίσκου, δεδοµένων των εµποδίων που θέτει η Άγκυρα.
Μάλιστα, εκτιμάται, ότι η είσοδος του γαλλικού επενδυτικού σχήματος μπορεί να ανοίξει το δρόμο και για την είσοδο άλλων επενδυτών και τη χρηματοδότηση του έργου. Με βάση, δε, πληροφορίες, συζητήσεις συνεχίζονται και με δύο άλλους υποψήφιους επενδυτές. Συγκεκριμένα, σχήμα από Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, (με τα οποία υπάρχει στρατηγική εταιρική σχέση της Αθήνας) έχει προσεγγίσει την κυπριακή πλευρά, ενω και η αμερικανική επενδυτική τράπεζα που στην Ελλάδα έχει παρουσία μέσω της ΟΝΕΧ, συνεχίζει επαφές.
Παράλληλα άλλη μια κίνηση προς βορρά, αυτή τη φορά έχει τη σημασία της. Ο λόγος για τον αγωγό IGB. Όπως σημείωσε ο Γιώργος Σάτλας, εκτελεστικός διευθυντής της ICGB, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο βουλγαρικό SeeNews, “κατά τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας του, ο αγωγός IGB ενίσχυσε σημαντικά την ενεργειακή ασφάλεια της Βουλγαρίας και της ευρύτερης περιοχής, μειώνοντας την εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και διευκολύνοντας την πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές”.
“Ο διασυνδετήριος αγωγός τέθηκε σε λειτουργία σε μια εποχή που η Ευρώπη αναζητούσε τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας λόγω των ανησυχιών για τον εφοδιασμό μετά τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας. Τα 3 bcm ετησίως επιτρέπει παραδόσεις από την περιοχή της Κασπίας και νέες πηγές που διασφαλίζουν ότι οι δύο χώρες δεν θα εξαρτώνται ποτέ ξανά από μία μόνο πηγή”, τόνισε, αναφερόμενος στη σημασία του αγωγού για την ενεργειακή μετάβαση της περιοχής. Ταυτόχρονα, σχολιάζοντας τον ρόλο του Κάθετου Διαδρόμου, τόνισε ότι αποτελεί μια σπουδαία πρωτοβουλία που θα δώσει τη δυνατότητα για περισσότερες παραδόσεις στην περιοχή, αυξάνοντας τις ροές φυσικού αερίου έως και 10 bcm ετησίως.
Παράλληλα, φιλόδοξο έργο, που στοχεύει, στην προώθηση της “περίσσειας” πράσινης ενέργειας, κύρια, από τα υπεράκτια αιολικά του Αιγαίου στην αγορά της Νότιας Γερμανίας, γνωστό και ως Green Aegean Interconnector παραμένει στο τραπέζι, αλλά χωρίς, όμως, θεματικές εξελίξεις. Άλλωστε είναι ένα πολυσύνθετο έργο με πολλαπλές παραμέτρους και βέβαια μεταβλητές, που έχουν να κάνουν τόσο με την ανάπτυξη των ΑΠΕ, όσο και τα γεωπολιτικά δεδομένα, αλλά και τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, σε δημοσιογραφικό “πηγαδάκι”, πριν λίγες μέρες, στέλεχος του ΑΔΜΗΕ, που “τρέχει” το όλο έργο, δεν υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις, καθώς μάλιστα στη Γερμανία υπάρχει και ένα ανοιχτό ζήτημα με την κυβέρνηση της μέρας. Ουσιαστικά, η νέα κυβέρνηση θα δει εκ νέου το έργο, αφού διαμορφώσει και τη σχετική ενεργειακή της ατζέντα. Είναι, προφανές, όπως τονίστηκε, από το στέλεχος του διαχειριστεί, ότι χρειάζεται ισχυρή “πολιτική” σφραγίδα στο έργο, την ώρα που όπως αναφέρθηκε η πρόσφατη επίσκεψη, κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ, όπου η Γερμανία ήταν τιμώμενη χώρα, του μέχρι σήμερα υπουργού Οικονομικών υποθέσεων Ρόμπερτ Χάμπεκ, δεν απέδωσε σημαντικούς καρπούς.
Πάντως ο ΑΔΜΗΕ, όπως αναφέρεται, είναι σε διαδικασία επαφών με τους διαχειριστές των γειτονικών κρατών, καθώς το έργο, με βάση τον αρχικό σχεδιασμό, θα ακολουθεί υποθαλάσσια διαδρομή στην Αδριατική, θα προσαιγιαλώνεται στις ακτές της Σλοβενίας και θα συνεχίζει στην Αυστρία κι έπειτα στη Νότια Γερμανία. Να σημειωθεί ότι η επιλογή της θάλασσιας όδευσης έγινε για λόγους ταχύτητας αδειοδοτήσεων.
Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα ο ΑΔΜΗΕ έχει βάλει στο “μικροσκόπιο” και μια εναλλακτική όδευση, σε συνεργασία με τον ομόλογό του Διαχειριστή της Βουλγαρίας, με διέλευση από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία για να φτάσει στις αγορές της Γερμανίας. Όπως, δε, αναφέρθηκε, το όλο σχέδιο αφού διαμορφωθεί σε τελικό βαθμό θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προφανώς, τα νέα δεδομένα με την κατάσταση της αγοράς στην Αν. Ευρώπη, όπου οι αδυναμίες των δικτύων στην Ουγγαρία είναι στο επίκεντρο, έχουν φέρει τις συζητήσεις προς το “γήπεδο” μια χερσαίας όδευσης, που ωστόσο είναι άκρως απαιτητική αδειοδοτικά.