να σκεφτούμε πιο υπερβατικά, πιο τολμηρά, για να προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε πώς θα είναι ο κόσμος σε 20 χρόνια από τώρα .
Συστάθηκε λοιπόν μια επιτροπή για να κάνει μια σχετική έρευνα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα εκεί κοντά στο 2040 θα παραμείνει ένα μικρό κράτος , σε μια πολύ ταραγμένη περιοχή και θα προσπαθεί να εξισορροπεί στις τεράστιες γεωοπολιτικές πιέσεις.
Πάνω σε αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ανάλυση που κάνει ο πρώην υφυπουργός εξωτερικών Γιάννης Βαληνάκης σε ότι αφορά στο πώς βλέπει την Ελλάδα σε 20 χρόνια από τώρα στον τομέα της ενέργειας.
Διότι το ερώτημα που υπάρχει για το τι θέλουμε σε 20, 30 χρόνια από τώρα είναι το εξής: Θέλουμε να κάνουμε εισαγωγή πετρέλαιο και φυσικό αέριο από το Ιράν, το Ιράκ, τη Ρωσία, την Αλγερία και το Αζερμπαϊτζάν ή θέλουμε να βγάζουμε το δικό μας και να ακολουθούμε μια κατάσταση ανάλογη του Ισραήλ που το ηλεκτρικό του ρεύμα έχει το 1/3 της τιμής της Ελλάδας λόγω αξιοποίησης των δικών του ενεργειακών πόρων;
Ο καθηγητής διεθνών σχέσεων εκτιμά ότι υπάρχει αμφιταλάντευση από την παρούσα ηγεσία σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες που θα παραμείνουν στρατηγικής σημασίας για τουλάχιστον ακόμη 20 χρόνια. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕxxonMobil για το παγκόσμιο ενεργειακό μίγμα του 2050, το 50% θα καλύπτεται από τις ΑΠΕ και το υπόλοιπο 50% θα προέρχεται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Οι αμφιταλαντεύσεις οφείλονται σε κυβερνητικές παλινωδίες, δικαστικές προσφυγές, γραφειοκρατικές περιπέτειες μέχρι να εγκριθούν οι περιβαλλοντικοί όροι για την πρώτη μετά από δεκαετίες γεώτρηση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα. Το 2022 η κοινοπραξία Totalenergies-ExxonMobbil και Helleniq energy αντιμετώπισε επίσης προβλήματα στα δύο πολλά υποσχόμενα σε κοιτάσματα φυσικού αερίου υπεράκτια οικόπεδα της Κρήτης. Το αποτέλεσμα ήταν να αποχωρήσει η γαλλική εταιρεία λόγω έλλειψη εμπιστοσύνης ως προς την ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης , όπως είχε διαπιστώσει και με τις δικαστικές προσφυγές κατά της απόφασης για τις σεισμικές έρευνες.
Η ανακοίνωση πριν από έξι μήνες για τη δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στο Αιγαίο αλλά και σε θαλάσσια περιοχή στο Ιόνιο πέλαγος εξέπληξε πολλούς. Διότι ειδικά το θαλάσσιο οικόπεδο στο Ιόνιο είχε μισθωθεί για έρευνες υδρογονανθράκων από την Ηelleniqenergy η οποία με τη σειρά της δαπάνησε εκατομμύρια ευρώ για σεισμικές έρευνες. H υπαναχώρηση αυτή αιφνιδίασε τις πετρελαϊκές εταιρείες οι οποίες βρέθηκαν αντιμέτωπες και με κινητοποιήσεις της Πανελλαδικής συνέλευσης για την προστασία της ελληνικής τάφρου η οποία προετοιμάζει νέες προσφυγές.
Η εκτίμηση λοιπόν του κ. Βαληνάκη είναι ότι οι αμφιταλαντεύσεις και οι καθυστερήσεις που σημειώνονται στο τομέα της Δικαιοσύνης, αποτρέπουν τις αναγκαίες επενδυτικές αποφάσεις ενεργειακής αναβάθμισης της χώρας, τρέποντας σε φυγή και άλλους ενδιαφερόμενους όπως το κολοσσό Chevronτο 2023. Ήδη καθίσταται προβληματικό το χρονοδιάγραμμα της ΕxxonMobil η οποία σχεδίαζε να ξεκινήσει τη γεώτρηση το 2025.
Σύμφωνα μάλιστα με τους εκπροσώπους της εταιρείας οι αδειοδοτήσεις ολοκληρώνονται «στην Αίγυπτο γρήγορα, στην Κύπρο αργά και στην Ελλάδα ακόμη πιο αργά». Ασκείται λοιπόν κριτική ότι δεν υπάρχει επαρκής πολιτική βούληση για να ξεκινήσουν οι έρευνες ακόμη και νότια της Κρήτης ή και στο Ιόνιο περιοχές οι οποίες είναι ασφαλείς από πλευράς Δικαίου της θάλασσας για να εκμεταλλευτεί χωρίς αντίδραση από την Τουρκία.
Σε αυτή τη χρονική στιγμή έχει σημασία πώς θα τοποθετηθεί ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος έχει κάνει εμφανές ότι λειτουργεί περισσότερο σαν επιχειρηματίας παρά σαν πολιτικός . Και ενδεχομένως να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα να ξεπεράσει γρήγορα τέτοιους γραφειοκρατικούς σκοπέλους.