Γκρόσι: Ιράν και Τραμπ Πρέπει να Καταλήξουν σε Συμφωνία

Γκρόσι: Ιράν και Τραμπ Πρέπει να Καταλήξουν σε Συμφωνία
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Τρι, 21 Ιανουαρίου 2025 - 18:37

Τη διαμόρφωση μίας νέας συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν πρόταξε ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA), Ραφαέλ Γκρόσι. Η δήλωση του Γκρόσι έρχεται μία ημέρα μετά την ορκωμοσία του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, με τον ίδιο και τους περισσότερους συμβούλους του να θεωρούνται «γεράκια» όσον αφορά στον Ιράν. Εξάλλου, ο Τραμπ ήταν εκείνος που ακύρωσε την ιστορική συμφωνία μεταξύ της Τεχεράνης και των P5+1 το 2018

Όπως δήλωσε ο Γκρόσι, ο Τραμπ είχε κληρονομήσει μία συμφωνία που χρειάστηκε χρόνια διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ιράν, των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και της Γερμανίας, η οποία άμβλυνε πολλές από τις κυρώσεις εναντίον του ιρανικού καθεστώτος με αντάλλαγμα τον περιορισμό της δράσης του στον τομέα των πυρηνικών. Αναμενόμενα, η κατάρρευση της συμφωνίας κατά την πρώτη θητεία Τραμπ οδήγησε το Ιράν σε κλιμάκωση του πυρηνικού προγράμματός του. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΑΕΑ, τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου που προσεγγίζουν το επίπεδο χρήσης σε όπλα έχουν φτάσει σε νέα ρεκόρ, ξεπερνώντας τα 200 κιλά. Μόνο τον Δεκέμβριο, το Ιράν κατάφερε να επταπλασιάσει την παραγωγή του, φτάνοντας τα 34 κιλά.

 
Τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν σύμφωνα με τον ΙΑΕΑ. Πηγή: Bloomberg.

 

Ο Γκρόσι δήλωσε πως ο κεντρικός στόχος είναι η αποφυγή μίας νέας σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, η οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί καταστροφικά για όλους τους εμπλεκόμενους. Ο ΙΑΕΑ βρίσκεται ήδη σε επικοινωνία με Μόσχα και Πεκίνο, δύο στενούς εταίρους της Τεχεράνης που είχαν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στις παλιότερες διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, έχει επαφές με τα ευρωπαϊκά κράτη (Βρετανία, Γαλλία, και Γερμανία), οι κυβερνήσεις των οποίων όμως δεν φαίνονται ανοιχτές σε νέους συμβιβασμούς. Αντιθέτως, έχουν ζητήσει από τον οργανισμό να ετοιμάσει μία αναλυτική έκθεση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025, με σκοπό να το παρουσιάσουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ακόμα πιο αρνητική προβλέπεται να είναι η προσέγγιση της Ουάσιγκτον, ειδικά με δεδομένο ότι η Τεχεράνη βρίσκεται στην πιο αδύναμη θέση της εδώ και χρόνια μετά τη διάλυση των περιφερειακών της συμμάχων. Η αύξηση των πιέσεων εναντίον του Ιράν θεωρείται μία από τις μόνες σίγουρες κινήσεις του επιτελείου Τραμπ στη διεθνή αρένα, καθώς η νέα κυβέρνηση αποτελείται από ανθρώπους που ξορκίζουν κάθε συμβιβασμό με την Τεχεράνη. Ο Γκρόσι προβληματίζεται από αυτό το γεγονός, εξηγώντας πως μία βιώσιμη λύση απαιτεί τη συναίνεση των ΗΠΑ, για αυτό και επιθυμεί να συναντηθεί σύντομα με τον Τραμπ.