Οτιδήποτε χρειάζεται να γνωρίζουμε σχετικά με τη θέση της Ευρώπης στους νέους διεθνείς ανταγωνισμούς που ξεσπούν με μεγάλη ένταση, ακόμη και μεταξύ κατ' όνομα φίλων, μας το δείχνει η περί νέων τεχνολογιών κοινοτική πολιτική. Όπως επισημαίνει το Eurointelligence, η Ε.Ε. είναι η πρώτη που θέσπισε ρυθμιστικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνη – ωστόσο, δεν έχει ακόμα αναπτύξει δικό της κλάδο τεχνητής νοημοσύνης...
Η γραφειοκρατική δυσκινησία και ρυθμιστική βουλιμία των Βρυξελλών, η υστέρηση σε επενδύσεις και η έλλειψη ενιαίας αγοράς κεφαλαίων, η δυσκολία κάλυψης των τεράστιων ενεργειακών αναγκών οπου δημιουργούνται, η επικέντρωση πριν από οτιδήποτε άλλο στην προστασία δεδομένων θέτει την Ευρώπη, παρά τις επιδόσεις των επιστημόνων της, σε θέση ουραγού στον τομέα που κατεξοχήν θα κρίνει την μάχη της διεθνούς ανταγωνιστικότητος και της “επαναβιομηχανίσεως” των ανεπτυγμένων κοινωνιών.
Ο Ντόναλντ Τραμπ κινείται διαφορετικά. Ήδη την Τρίτη, δεύτερη ημέρα της προεδρίας του, ανακοίνωσε από τον Λευκό Οίκο ένα νέο πρόγραμμα, ονόματι Stargate, το οποίο περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους τουλάχιστον 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ. Στο Stargate μετέχουν η ειδική στο “υπολογιστικό νέφος” (cloud) εταιρεία Oracle, ο ιαπωνικός κολοσσός επενδύσεων SoftBank και η νεοφυής εταιρεία γενετικής τεχνητής νοημοσύνης OpenAI, με οικονομική υποστήριξη και από το επενδυτικό ταμείο MGX, που στηρίζεται των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Ο διευθύνων σύμβουλος της SoftBank Μασαγιόσι Σον διευκρίνισε ότι η κοινοπραξία θα αρχίσει να επενδύσει άμεσα 100 δισεκατομμύρια δολάρια, με προοπτική διπλασιασμού του ποσού εντός τετραετίας. Η συμμετοχή του ιαπωνικού ομίλου στο εν λόγω πρόγραμμα προκάλεσε ευφορία στις αγορές και η μετοχή του εκτινάχθηκε την επομένη κατά 10,61% στο κλείσιμο του Χρηματιστηρίου του Τόκιο. Ο Σον πρόσθεσε ότι στο σχέδιο θα μετάσχει επίσης ο αμερικανικός κολοσσός ημιαγωγών Nvidia. Ο πρόεδρος και συνιδρυτής της Oracle Λάρι Έλισον αποκάλυψε ότι το σχέδιο αυτό θα αφορά κυρίως την κατασκευή κέντρων υποδοχής και επεξεργασίας δεδομένων (data centers) επί αμερικανικού εδάφους, αρχής γενομένης από το Άμπιλιν του Τέξαν.
Οι εταίροι θέλουν να συγκεντρώσουν γύρω από το Stargate “εταιρείες του κλάδου υποδομών κέντρων δεδομένων, παροχής ενέργειας σε ακίνητα έως και κατασκευής και εξοπλισμού”, ενώ ο Τραμπ δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι οι επενδύσεις αυτές “είναι χρήματα που κανονικά θα πήγαιναν στην Κίνα”. Υπεστήριξε δε ότι η δημιουργία του Stargate θα δημιουργήσει “σχεδόν αμέσως πάνω από 100.000 θέσεις εργασίας” στις ΗΠΑ.
Τη Δευτέρα ο Τραμπ ακύρωσε διάταγμα του προκατόχου του Τζο Μπάιντεν για την ασφάλεια όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, κίνηση που ερμηνεύτηκε ως μετάβαση προς μια πιο μετριασμένη ρυθμιστική προσέγγιση – κινούμενος προφανώς στον αντίποδα της ευρωπαϊκής λογικής.
Ωστόσο, η εξαγγελία του Stargate έγινε δεκτή με “φίλια πυρά”. “Η SoftBank δεν έχει εξαφαλισμένα παρά 10 δισεκατομμύρια δολάρια”, υποστήριξε ο μεγιστάνας της Tesla και προαλειφόμενος για υπερ-υπουργός του Τραμπ, Ίλον Μασκ, ο οποίος δαπάνησε από την τσέπη του 277 εκατομμύρια δολάρια για να χρηματοδοτήσει την προεκλογική εκστρατεία του νυν προέδρου. “Ψευδές, όπως πιθανόν γνωρίζετε”, απάντησε σύντομα ο επικεφαλής της OpenAI Σαμ Άλτμαν, ο οποίος πρότεινε στον Ίλον Μασκ “να επισκεφθεί την πρώτη εγκατάσταση που κατασκευάζεται”, προσθέτοντας δηκτικά “συνειδητοποιώ ότι αυτό που είναι καλό για τη χώρα δεν είναι πάντα καλό για τις εταιρείες σας, όμως ελπίζω ότι στο νέο ρόλο σας θα δίνετε προτεραιότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες”. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, η SoftBank έχει διαθέσιμη ρευστότητα περίπου 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων και η Oracle περίπου 11 δισεκατομμύρια δολάρια σε ρευστό και σε τίτλους.
Ο Ίλον Μασκ, καταφέρεται τακτικά εναντίον του Άλτμαν, ενώ συμμετέχει και ο ίδιος στην κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης, κυρίως δια της εταιρείας OpenAI και οι εταιρείες που ελέγχει, κυρίως η Tesla, έχουν κάνει μαζικές επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα. Η συμφερόντων Μασκ εταιρεία γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, xAI, την οποία λάνσαρε το 2023, θέλει να κατασκευάσει ένα γιγάντιο εργοστάσιο υπολογισμού σε έναν πρώην βιομηχανικό χώρο στο Μέμφις του Τενεσί.
Ο Κινέζος ανταγωνιστής
Όμως όλοι αυτοί μάλλον λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο – δηλαδή την Κίνα. Η κινεζική εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης DeepSeek είναι ήδη διαθέσιμη στο κοινό και μάλιστα σε ανοικτό κώδικα, ανταγωνιζόμενη την OpenAI με πολλές αξιώσεις. Κυριότερο πλεονέκτημα: η χαώδης διαφορά στις χρεώσεις – μόλις 3% της τιμής.
Το DeepSeek επιτρέπει δυνητικά πολλές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που πριν ήταν εντελώς απρόσιτες. Για παράδειγμα, η σύνοψη του περιεχομένου ενός βιβλίου, σε τιμές του OpenAI, θα κόστιζε σχεδόν 2 δολάρια, ενώ στο Deepseek θα κόστιζε μόνο 0,07 δολάρια. Ό,τι στην μία περίπτωση αρκεί για την επεξεργασία τριάντα βιβλίων, στην άλλη περιορίζεται στην επεξεργασία μόλις ενός.
Συνεπώς μία κινεζική εταιρεία που μόλις έδειξε πώς οι περιορισμοί τεχνολογίας των ΗΠΑ μπορούν να αποδώσουν θεαματικά, επιβάλλοντας την δημιουργία περισσότερο αποιτελεσματικών και οικονομικών λύσεων εκτός αμερικανικού ελέγχου.
Παρά δε την κινδυνολογία για τα προσωπικά δεδομένα χρηστών που θα περάσουν σε κινεζικά χέρια, η φιλοσοφία του DeepSeek είναι περισσότερο “δημοκρατική”. Η στρατηγική της αμερικανικής πλευράς συνίσταται στην κινητοποίηση τεράστιων επενδύσεων σε υποδομές ώστε να συγκεντρώσει την τεχνητή νοημοσύνη στους διακομιστές της. Η μία πλευράς συνεπώς στοιχηματίζει ότι το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης βρίσκεται σε τεράστια κεντρική υποδομή που ελέγχεται από λίγους παίκτες, η άλλη ωθεί προς ένα αποκεντρωμένο μέλλον όπου η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται βασικό εργαλείο που μπορεί να αναπτύξει ο καθένας.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")