Αγώνας Δρόμου για Επενδύσεις 1,1 δισ. τον Χρόνο στα Δίκτυα του Ρεύματος

Αγώνας Δρόμου για Επενδύσεις 1,1 δισ. τον Χρόνο στα Δίκτυα του Ρεύματος
του Στέλιου Μπούρα*
Πεμ, 30 Ιανουαρίου 2025 - 09:35

Νέες πρωτοβουλίες ετοιμάζονται για την ενίσχυση του εθνικού δικτύου ηλεκτρισμού με στόχο, την καλύτερη εξυπηρέτηση των ΑΠΕ και τη μείωση της τιμής του ρεύματος, ωστόσο δεν είναι λίγοι αυτοί που ζητούν περισσότερη δράση με πιο «μεταρρυθμιστικό» χαρακτήρα. Πηγές αναφέρουν ότι πιθανόν να δούμε σύντομα νέες αποφάσεις στις Βρυξέλλες που θα στηρίζουν την αναβάθμιση των δικτύων, ενώ στην Αθήνα δρομολογείται ένα νέο νομοσχέδιο σε αυτή την κατεύθυνση.

 

Το ερανιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Ενέργειας (ΥΠΕΝ) θα περιλαμβάνει διατάξεις για μια σειρά από θέματα, όπως τα ζητήματα που αφορούν το κόστος σύνδεσης των έργων ΑΠΕ.

Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο, που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή σύντομα, θα ρυθμίζει το κόστος σύνδεσης των πράσινων έργων με το εθνικό δίκτυο, ώστε να εξαπλωθεί ταχύτερα σε περισσότερα σημεία της χώρας καθώς συνεχίζεται η εισροή των νέων φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων στο σύστημα.

Μετά από συζητήσεις με φορείς της αγοράς, το ΥΠΕΝ κατέληξε στον ισόποσο επιμερισμό (50% – 50%) του κατασκευαστικού κόστους των έργων σύνδεσης μεταξύ του παραγωγού και του ΑΔΜΗΕ.

Δηλαδή, αν ένα αιολικό έργο βρίσκεται ψηλά σε βουνοπλαγιά, το κόστος της διασύνδεσης του μέχρι το σημείο που βρίσκεται το εθνικό δίκτυο θα μοιράζεται ισόποσα ανάμεσα στον παραγωγό και τον ΑΔΜΗΕ, ένα κόστος που στη συνέχεια θα μετακυλίεται στους καταναλωτές.

Σημειώνεται ότι το υπουργείο αποδέχτηκε τη θέση του ΑΔΜΗΕ, που θέλει τα έργα να λαμβάνουν την ίδια απόδοση (WACC) με τα υπόλοιπα έργα του δικτύου, απορρίπτοντας την αντίθετη άποψη της ΡΑΑΕΥ για χαμηλότερη απόδοση.

Μια ακόμα πρωτοβουλία που ετοιμάζεται αφορά τις νέες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι με διαδικασίες fast track πιθανόν να υλοποιούνται οι επενδύσεις στο δίκτυο ηλεκτρισμού του ΑΔΜΗΕ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα συμφόρησης που προκαλεί η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ.

Οι επενδύσεις
Οι απόψεις ωστόσο διίστανται σχετικά με το τι ακριβώς προκαλεί τη συμφόρηση του δικτύου και τις περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας.

Από τη μια, επικρατεί η άποψη ότι το δίκτυο «αντέχει», ωστόσο η χαμηλή ζήτηση για την ηλεκτρική ενέργεια (μαζί με την έλλειψη αποθήκευσης) οδηγεί στις περικοπές. Από την άλλη, ειδικοί μιλούν για ένα παλαιό δίκτυο που χρήζει σημαντικής ενίσχυσης μετά από χρόνια εγκατάλειψης κατά την οικονομική κρίση της χώρας.

Όπως και να έχει, τόσο ο ΑΔΜΗΕ όσο και ο ΔΕΔΔΗΕ έχουν ανακοινώσει φιλόδοξα επενδυτικά προγράμματα για τα επόμενα έτη.

Από την πλευρά του ΑΔΜΗΕ υλοποιείται το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξής του με προϋπολογισμό 5,5 δισ. για τη περίοδο 2025-2034 ενώ ο ΔΕΔΔΗΕ προχωράει με επενδυτικό πρόγραμμα της τάξεως των 3 δισ. ευρώ για την επόμενη πενταετία.

Αν εξετάσει κανείς την περίοδο μέχρι το 2030, παρατηρεί ότι το ετήσιο ποσό που θα επενδύεται και από τους δύο διαχειριστές θα ξεπερνά τα 1,1 δισ. ευρώ.

Ένα ποσό που ίσως θεωρείται ικανοποιητικό. Ωστόσο, αυτό που παραμένει άγνωστο είναι πόσα από αυτά τα χρήματα θα κατευθυνθούν σε έργα ενίσχυσης του εθνικού δικτύου και πόσα θα καλύψουν άλλες επενδυτικές ανάγκες.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με μελέτη της ομοσπονδίας παρόχων της Ευρώπης (Eurelectric), επενδύσεις τουλάχιστον ενός δισ. ευρώ ετησίως απαιτούνται για τα δίκτυα διανομής της Ελλάδας ώστε να προχωρήσει η χώρα με επιτυχία στην πράσινη μετάβαση ως το 2050.

Μας λείπουν δίκτυα
Στο μεταξύ, επενδυτές και παραγωγοί μιλούν για καθυστερήσεις, αδυναμίες του δικτύου και για την ανάγκη νέων προσεγγίσεων.

«Αυτή τη στιγμή δεν μας λείπουν ΑΠΕ, μας λείπουν δίκτυα», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι. Μια πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι είναι να αναλάβουν οι επενδυτές μεγαλύτερο και πιο ενεργό ρόλο στη σύνδεση των ΑΠΕ.

Αντί για τον ισόποσο επιμερισμό (50%-50%), λένε, θα μπορούσε ο παραγωγός να κατασκευάσει και να χρηματοδοτήσει ολόκληρο το κομμάτι της σύνδεσης με το εθνικό δίκτυο και στη συνέχεια να ανακτήσει τα χρήματα μέσα από την ενέργεια που πουλάει.

Αλλάζει το αφήγημα
Η νέα προσέγγιση για την οποία μιλούν οι παραγωγοί συμβαδίζει με τη μετατόπιση της συζήτησης για το ενεργειακό μέλλον της χώρας που εμφανίζεται το τελευταίο διάστημα.

Το αφήγημα (κυρίως της κυβέρνησης) ότι χρειάζονται περισσότερες ΑΠΕ για να γίνει η ηλεκτρική ενέργεια πιο οικονομική φαίνεται να εγκαταλείπεται, τη στιγμή που το φυσικό αέριο μπαίνει για τα καλά στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Επίσης, η προσοχή πολλών στρέφεται όλο και περισσότερο στην ανάγκη ενίσχυσης του εγχώριου δικτύου εκεί που οι νέες διεθνείς διασυνδέσεις σχεδόν μονοπωλούσαν την ενεργειακή ατζέντα.

Η δεξαμενή σκέψης Ember, που εδρεύει στο Λονδίνο, τονίζει σε έκθεσή της ότι «η σημασία της επέκτασης και του εκσυγχρονισμού των υποδομών του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς».

Την ίδια στιγμή, πηγές του ΥΠΕΝ αναφέρουν ότι ίσως δούμε νέα πρωτοβουλία από την Κομισιόν σχετικά με το θέμα το επόμενο διάστημα. Χθες πάντως, πραγματοποιήθηκε ένα σημαντικό βήμα από την Κομισιόν με το βλέμμα στην ανταγωνιστικότητα της ενέργειας.

Παρουσιάστηκε από την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» (Competitiveness Compass) που έχει ως στόχο την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας τα επόμενα πέντε χρόνια.

Αν και ετοιμάστηκε η «πυξίδα» ως αποτέλεσμα των πιέσεων που προέρχονται από την Κίνα και τις ΗΠΑ, προσβλέπει και σε πιο ισχυρά εθνικά δίκτυα στην Ευρώπη.

 

*Από businessdaily.gr