Με εμπορικό πόλεμο απειλεί τους BRICS ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποιώντας ότι θα επιβάλει δασμού έως και 100% στα εισαγόμενα στις ΗΠΑ αγαθά από τις χώρες μέλη της συμμαχίας, αν εγκαταλείψουν το δολάριο ως διεθνές μέσο πληρωμής.
«Θα απαιτήσουμε μια δέσμευση από αυτές τις φαινομενικά εχθρικές χώρες ότι δεν θα δημιουργήσουν ένα νέο νόμισμα BRICS, ούτε θα υποστηρίξουν ένα άλλο νόμισμα για να αντικαταστήσει το πανίσχυρο αμερικανικό δολάριο», έγραψε ο Τραμπ στη διαδικτυακή του πλατφόρμα Truth Social, σε μια δήλωση σχεδόν πανομοιότυπη με αυτή που είχε δημοσιεύσει στις 30 Νοεμβρίου.
Στους BRICS πλέον, εκτός από τα πέντε ιδρυτικά μέλη- Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική- μετέχουν επίσης το Ιράν, η Αίγυπτος, η Αιθιοπία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ινδονησία.
«Για τον Αμερικανό πρόεδρο, οι δασμοί δεν είναι απλώς ένα εργαλείο για την εμπορική πολιτική. Είναι επίσης μια απειλή για τιμωρία σε χώρες που δεν κάνουν αυτό που θέλει ο Τραμπ, για παράδειγμα στο θέμα της παράτυπης μετανάστευσης», τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Ήδη, ο Τραμπ ξεκαθάρισε πώς θα ανακοινώσει δασμούς που θα ισχύσουν από αύριο για τον Καναδά και το Μεξικό, για να σταματήσει την παράτυπη μετανάστευση, αλλά και την εισαγωγή θανατηφόρων ναρκωτικών, όπως η φαιντανύλη.
Πώς απαντούν οι BRICS
Οι BRICS επιδιώκουν να τοποθετηθούν ως εναλλακτική λύση στην ηγεμονία των ΗΠΑ, προωθώντας το ελεύθερο εμπόριο και την πολυμέρεια στις διεθνείς σχέσεις. Λένε πώς θέλουν να μεταρρυθμίσουν την παγκόσμια οικονομική τάξη, στην οποία πιστεύουν ότι κυριαρχούν δυτικού τύπου θεσμοί και οργανισμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στοχεύουν επίσης στην αύξηση του εμπορίου μεταξύ τους και στη μείωση της εξάρτησης από το δολάριο.
Στην κίνηση απομάκρυνσης από το δολάριο πρωτοστατεί ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν, που έχει επανειλημμένα επικρίνει την κυριαρχία του αμερικανικού νομίσματος, με στόχο τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος πληρωμών εντός του ομίλου BRICS.
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής των BRICS στο Καζάν της Ρωσίας, τον περασμένο Οκτώβριο, τα κράτη μέλη συζήτησαν, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση των τοπικών νομισμάτων, αν και το σχέδιο κυκλοφορίας ενιαίου νομίσματος, τέθηκε προς το παρόν σε αναμονή. Άλλωστε, η προσέγγιση των μελών της συμμαχίας έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι αναμφίβολα, διαφορετική.
Κινητήρια δύναμη η Κίνα
Σήμερα, η Κίνα είναι η κινητήριος δύναμη που κρατά μαζί τους BRICS και οι υπόλοιπες χώρες μέλη έχουν δύο χαρακτηριστικά: είναι κυρίως χώρες του παγκόσμιου Νότου και έχουν σημαντικούς οικονομικούς δεσμούς με το Πεκίνο.
Η Κίνα αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα του ΑΕΠ τόσο των BRICS όσο και του εμπορίου μεταξύ των χωρών μελών. Το Πεκίνο είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος για τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν.
Ο ανταγωνισμός μεταξύ τα ΗΠΑ και Κίνας- των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου- πρόκειται όμως να ενταθεί τα επόμενα χρόνια, διαμορφώνοντας τη σύγχρονη παγκόσμια τάξη πραγμάτων. Η ανακοίνωση της Κίνας για εμπορικό πλεόνασμα ρεκόρ 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων για το 2024 και η σταθερή οικονομική της ανάπτυξη 5% ενίσχυσαν την αφήγηση ότι το αναπτυξιακό της μοντέλο αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική στον αμερικανικό νεοφιλελευθερισμό.
Οι χώρες που παραδοσιακά βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν κινηθεί προσεκτικά έναντι του Πεκίνου, θέλοντας φυσικά να εκμεταλλευτούν τις οικονομικές ευκαιρίες που προσφέρει η Κίνα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, οι περισσότερες χώρες των BRICS είναι απίθανο να τηρήσουν μια συγκρουσιακή στάση απέναντι στη Δύση και στις ΗΠΑ.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")