Σε μία κρίσιμη συγκυρία -που πρέπει να αντιμετωπιστούν σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές και μένει να φανεί πώς θα πορευτεί ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ σε σημαντικά θέματα- η ευρωπαϊκή άμυνα συζητήθηκε σε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των «27».
Σε δύο σημεία εστιάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, o οποίος προτείνει τη σύσταση ενός ταμείου 100 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση κοινών δράσεων, όπως μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα. Επίσης υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες, ώστε να δίνεται ένα κίνητρο στις χώρες που δαπανούν άνω του 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες να μην «τιμωρούνται» στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας σχετικά με τις οροφές δαπανών.
Προσερχόμενος στην άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός σημείωσε πως «οι συνθήκες έχουν ωριμάσει, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, να "ενηλικιωθεί" γεωπολιτικά και να πάρει πολύ στα σοβαρά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας». Το μήνυμα πως «η Ευρώπη πρέπει να δαπανήσει περισσότερα για την άμυνά της» εξέπεμψε ο πρωθυπουργός και σε άρθρο του στους Financial Times.
Ειδικότερα, όπως αναφέρθηκε, ο πρωθυπουργός εστίασε σε δύο σημεία:
1. Στην ανάγκη οι αμυντικές δαπάνες να εξαιρεθούν από τους δημοσιονομικούς στόχους εκ των προτέρων. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη να ξοδεύουν περισσότερα για την άμυνα, διατηρώντας παράλληλα τη δημοσιονομική αξιοπιστία και ευνοϊκές συνθήκες στις αγορές.
2. Στη συγκρότηση ενός κοινού ευρωπαϊκού ταμείου για αμυντικά έργα, τα οποία ουσιαστικά συνιστούν ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Ειδικότερα ο πρωθυπουργός έχει προτείνει τη σύσταση ενός ταμείου 100 δισ. ευρώ, στα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει κοινές ευρωπαϊκές δράσεις, όπως μια ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα.
Στο άρθρο του στους Financial Times ο πρωθυπουργός σημείωσε ακόμα πως «η αύξηση των δαπανών για την άμυνα πρέπει να συνοδεύεται από αύξηση της αποτελεσματικότητας. Όπως αναφέρουν και οι δύο πρόσφατες εκθέσεις Draghi και Letta, η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία παραμένει κατακερματισμένη, δεν διαθέτει το απαραίτητο μέγεθος και χρειάζεται περαιτέρω ενοποίηση και εξειδίκευση για τη δημιουργία κέντρων αριστείας». Σημείωσε ακόμα πως η ανάπτυξη πολύπλοκων αμυντικών συστημάτων νέας γενιάς απαιτεί επενδύσεις που υπερβαίνουν τις δυνατότητες οποιουδήποτε μεμονωμένου κράτους-μέλους.
Τέλος, ο Κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως «ως κράτος-μέλος πρώτης γραμμής, τόσο της Ε.Ε. όσο και του ΝΑΤΟ, και ως χώρα που αντιμετωπίζει μοναδικές και άμεσες προκλήσεις ασφαλείας, ιδίως στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα έχει προ πολλού κατανοήσει την κρίσιμη σημασία των επενδύσεων στην άμυνα. Αλλά αυτές οι προκλήσεις ασφαλείας δεν είναι πλέον περιφερειακού χαρακτήρα. Το γεωπολιτικό διακύβευμα για την Ευρώπη δεν ήταν ποτέ υψηλότερο. Εάν η Ένωσή μας πρόκειται να παραμείνει πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, πρέπει να αποκτήσουμε μια ισχυρή, ενιαία και αξιόπιστη αποτρεπτική ικανότητα. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο».
Συνεργασίες
Η συνεργασία με τις ΗΠΑ είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των μεγάλων κοινών προκλήσεων επεσήμανε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός στην έκτακτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Παράλληλα υπογράμμισε ότι είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε. η συνεργασία με τις ΗΠΑ και αυτό είναι ένα μήνυμα που η Ευρώπη πρέπει να εκπέμψει προς τη νέα αμερικανική διοίκηση.
Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε την ανάγκη η Ε.Ε. να επιδείξει ενιαία στάση, αλλά και πραγματισμό στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, εστιάζοντας στα κοινά συμφέροντα. Πρόσθεσε ότι η Ε.Ε. οφείλει να ενισχύσει τον ρόλο της ως παγκόσμιος παίκτης και να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες, ενώ η συλλογική της δύναμη είναι πολύ μεγαλύτερη από κάθε κράτους-μέλους χωριστά.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")