Υψηλό Κόστος & Μεγάλα Θαλάσσια Βάθη Πίσω από το "Πάγωμα" των Σχεδίων για τα Πλωτά Αιολικά

Υψηλό Κόστος & Μεγάλα Θαλάσσια Βάθη Πίσω από το Πάγωμα των Σχεδίων για τα Πλωτά Αιολικά
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τρι, 11 Φεβρουαρίου 2025 - 08:01

Αντιφατικά μηνύματα μεταδίδει, το τελευταίο χρονικό διάστημα, ο κλάδος των πλωτών αιολικών στην Ευρώπη, γεγονός που ενισχύει την αμηχανία των υπευθύνων χάραξης της πολιτικής στα κέντρα λήψης αποφάσεων και δημιουργεί ανασφάλεια μεταξύ των επενδυτών. Πλέον, η ολοκλήρωση των έργων που είχαν ανακοινωθεί να υλοποιηθούν επηρεάζεται από τη βαριά σκιά που ρίχνει ο πρόεδρος Τραμπ στο ευρύτερο αφήγημα της πράσινης ανάπτυξης. Ας πάρουμε για παράδειγμα την Orsted. Η εταιρεία από την Δανία, πρωτοπόρος στον κλάδο των πλωτών αιολικών προέβη σε

μείωση του επενδυτικού της προγράμματος έως το 2030, σε ποσοστό που φθάνει στο 25% σε σχέση με τους στόχους που είχε θέσει αρχικά. 

Η εταιρεία αντιμετώπισε ιδιαίτερες προκλήσεις, ειδικά σε σχέση με το χαρτοφυλάκιο υπεράκτιων αιολικών πάρκων της στις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα, το τελευταίο διάστημα, να έχει προχωρήσει σε μεταβίβαση ή στο «πάγωμα» έργων της στις ΗΠΑ. Και δεν είναι, ασφαλώς η μόνη που βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση. Η Shell έβαλε στον πάγο το Atlantic Shores, το μοναδικό υπεράκτιο αιολικό project της, που αναπτύσσει στις ΗΠΑ. 

Δεν είναι όμως μόνο οι εταιρείες που δυσκολεύονται να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους στον κλάδο. Σε αναστολή όλων των εν εξελίξει διαγωνισμών για υπεράκτια αιολικά προχώρησε η Δανία, καθώς το υφιστάμενο μοντέλο χωρίς επιδοτήσεις δε λειτουργεί στις δεδομένες συνθήκες της αγοράς, όπως δήλωσε ο υπουργός για το κλίμα και την ενέργεια, Lars Aagaard. 

Ταυτόχρονα, η Κοπεγχάγη επαναπροκήρυξε το διαγωνισμό για έργα πλωτών αιολικών ισχύος μέχρι και 3 GW, ύστερα από την αποτυχία της πρώτης διαγωνιστικής διαδικασίας στο τέλος του περασμένου έτους, όταν δεν υπήρξαν προσφορές για κανένα από τα τρία υπεράκτια αιολικά πάρκα στη Βόρεια Θάλασσα. 

Ο νέος διαγωνισμός θα συνοδεύεται από πιο ελκυστικούς όρους, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας παροχής κρατικών επιδοτήσεων και μεγαλύτερης ευελιξίας για τους ενδιαφέρομενους επενδυτές. 

Ωστόσο, δεν είναι όλα μαύρα… Οι συνολικές επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά στην Ευρώπη το 2025, θα ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την WindEurope, ενώ στην Μάλτα, η κυβέρνηση προκήρυξε τον πρώτο διαγωνισμό για πλωτά αιολικά πάρκα, συνολικής δημοπρατούμενης ισχύος 300 MW. 

Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει πραγματική πρόοδος. Παρά τις δεσμεύσεις της Πολιτείας και τον αρχικό ενθουσιασμό, τα πράγματα έχουν «φρακάρει» στις συμπληγάδες της γραφειοκρατίας, τις καθυστερήσεις που σημειώνονται όσον αφορά στην ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου για τον καθορισμό των δυνητικά βέλτιστων από πλευράς αιολικού δυναμικού περιοχές για την εγκατάσταση πλωτών ανεμογεννητριών, αλλά και εξαιτίας της απροθυμίας που επιδεικνύει, εσχάτως, η διεθνής επενδυτική κοινότητα να προχωρήσει στην υλοποίηση των αρχικών σχεδίων της. 

Είναι ενδεικτικό ότι ο Αριστοτέλης Χαντάβας, διευθύνων σύμβουλος της Principia (πρόκειται για την εταιρεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2024 από την Enel SpA και τη Macquarie Asset Management) και πρόεδρος της Solar Power Europe εμφανίστηκε σφόδρα αρνητικός στα σχέδια για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα και ευρύτερα στην Νότια Ευρώπη. 

Σε τοποθέτησή του στο πρόσφατο Athens Energy Summit, ο κ. Χαντάβας ανέφερε ότι η ιταλική Enel, που αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς ομίλους της Ευρώπης, επέλεξε συνειδητά  να μην επενδύσει στα θαλάσσια αιολικά, εξαιτίας του υψηλού κόστους τους. Προχώρησε δε ένα βήμα παραπέρα και είπε ότι αυτά τα έργα είναι πιο κατάλληλα για την Βόρεια Θάλασσα και όχι για την Μεσόγειο που χαρακτηρίζεται από τα μεγάλα βάθη της.

Ο ίδιος τόνισε ότι τα πλωτά υπεράκτια αιολικά χρειάζονται πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να αποδώσουν σε σχέση με άλλα έργα ΑΠΕ και εκτίμησε ότι ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο θα αρχίσει να αποδίδει ύστερα από δέκα χρόνια, όταν για ένα χερσαίο αιολικό ο χρόνος αυτός μειώνεται στα δύο ή τα τρία χρόνια και για ένα φωτοβολταϊκό ακόμη λιγότερο. 

Επιχείρησε ακόμη να αιτιολογήσει την άποψή του, και υποστήριξε ότι το υψηλό κόστος και η πολυετής περίοδος ωρίμανσης της επένδυσης θεωρούνται ως οι κυριότεροι λόγοι που οι βασικοί επενδυτές σε έργα πλωτών αιολικών είναι, κυρίως, οι μεγάλοι όμιλοι πετρελαίου και φυσικού αερίου, που διαθέτουν εμπειρία στη δημιουργία πλατφορμών για γεωτρήσεις, όπως είπε. 

Σύμφωνα με τον κ. Χαντάβα ωστόσο τα δύο τελευταία χρόνια ακόμα και οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι έχουν σταματήσει, ή έχουν περιορίσει στο ελάχιστο τη δραστηριότητα αυτή, ενώ οι μεγάλες εταιρίες κοινής ωφέλειας δεν φαίνονται πρόθυμες να επενδύσουν στον τομέα αυτό.  

«Οι χώρες πρέπει να είναι προετοιμασμένες νομοθετικά και ρυθμιστικά για τις τεχνολογίες αυτές και γενικότερα για όλες τις τεχνολογίες. Το επενδυτικό κλίμα για τα υπεράκτια αιολικά μπορεί να αλλάξει και τότε η χώρα, διαθέτοντας το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο θα μπορεί να το αξιοποιήσει, προσελκύοντας επενδύσεις» κατέληξε ο κ. Χαντάβας.