να παρουσιάσει στις 26 Φεβρουαρίου ένα σχέδιο για την ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας και τη διασφάλιση προσιτής ενέργειας. Οι τιμές του φυσικού αερίου υπερδιπλασιάστηκαν τους τελευταίους 12 μήνες και εκτινάχθηκαν σε υψηλό δύο ετών αυτή την εβδομάδα εν μέσω ανησυχιών για εξάντληση των αποθεμάτων.
Η ιδέα ενός ανώτατου ορίου τιμών είχε προταθεί από τον πρώην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι στην έκθεσή του πέρυσι για την ανταγωνιστικότητα. Έχει επισημανθεί από ορισμένους αξιωματούχους ως πιθανό μέτρο σε μια εργαλειοθήκη που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση κρίσης, είπαν οι άνθρωποι, που ζήτησαν να μην κατονομαστούν σχολιάζοντας τις ιδιωτικές συνομιλίες.
Η αντίθεση της βιομηχανίας μεταφέρθηκε σε επιστολή που απευθυνόταν στην Πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen και υπογράφηκε από 11 ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, των εμπόρων ενέργειας, των γραφείων συμψηφισμού και των χρηματιστηρίων ενέργειας.
«Αρνητικές συνέπειες»
«Πιστεύουμε ότι αυτό το μέτρο, εάν ανακοινωθεί, θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες αρνητικές συνέπειες για τη σταθερότητα των ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας και την ασφάλεια του εφοδιασμού σε ολόκληρη την ήπειρο», έγραψαν. «Ένα ανώτατο όριο τιμής δεν μειώνει την τιμή της ενέργειας στην παγκόσμια αγορά, αλλά μπορεί να δημιουργήσει ανοδική πίεση στις τιμές και αυξημένη αστάθεια τιμών στην Ευρώπη», αναφέρεται στην επιστολή.
Οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά από την κορύφωση κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά εξακολουθούν να παραμένουν πεισματικά υψηλές. Η Φον ντερ Λάιεν έχει θέσει τη μείωση των τιμών της ενέργειας και την ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας ως πολιτική προτεραιότητα για την Επιτροπή κατά τη δεύτερη θητεία της.
Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου έχουν εκτοξευθεί καθώς ο ψυχρότερος χειμώνας συνδυάζεται με χαμηλότερους όγκους αερίου από τη Ρωσία κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να εξαντληθούν τα αποθέματα με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων ετών. Η προοπτική αυξημένης ζήτησης φέτος για αναπλήρωση των αποθεμάτων κατά τους θερμότερους μήνες σημαίνει ότι οι τιμές για το φυσικό αέριο την άνοιξη και το καλοκαίρι έχουν εκτιναχθεί σε μια ασυνήθιστη πριμοδότηση για τον επόμενο χειμώνα.
Το ράλι έχει αναζωπυρώσει την ανησυχία σχετικά με τις υψηλότερες τιμές της ενέργειας που προέκυψε για πρώτη φορά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Στην περσινή έκθεση, ο Ντράγκι είχε προτείνει τον περιορισμό της πιθανότητας για κερδοσκοπία και συνέστησε ότι ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΠΑ, οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ θα πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν όρια χρηματοοικονομικής θέσης και «δυναμικά ανώτατα όρια» εάν οι τιμές spot ή παραγώγων στην περιοχή αποκλίνουν σημαντικά από τις παγκόσμιες τιμές.
Στη ομάδα των ενώσεων που ασκούν κριτική συμμετείχε και η Eurelectric, η ένωση της ΕΕ για τη βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία κάλεσε την επιτροπή «να αποφύγει τα κακώς σχεδιασμένα βραχυπρόθεσμα μέτρα» που προτάθηκαν στην έκθεση του Ντράγκι.
«Από όλες τις ιδέες που έχουν κυκλοφορήσει για την επίτευξη πιο προσιτής ενέργειας, το ανώτατο όριο τιμών είναι ίσως το χειρότερο», δήλωσε ο Kristian Ruby, Γενικός Γραμματέας της Eurelectric. «Είναι αναποτελεσματικό, αδύνατο να εφαρμοστεί και επιζήμιο για την εμπιστοσύνη των επενδυτών».
Η έννοια του ανώτατου ορίου τιμών δεν είναι καινούργια στην Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, η ΕΕ εφάρμοσε ένα ανώτατο όριο τιμών που θα είχε ενεργοποιηθεί εάν οι τιμές υπερέβαιναν τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τρεις εργάσιμες ημέρες και εάν ήταν τουλάχιστον 35 ευρώ ανά μεγαβατώρα υψηλότερες από τις τιμές στην παγκόσμια αγορά. Δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ και έληξε στα τέλη του προηγούμενου μήνα.
Η Ισπανία και η Πορτογαλία είχαν επιβάλει προσωρινό ανώτατο όριο τιμής στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αφού έλαβαν εξαίρεση από τους κανόνες της ΕΕ για την αγορά ενέργειας.
Η ΕΕ προσπαθεί να μειώσει το ενεργειακό κόστος στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να συμβαδίσει με τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας κατά τη μετάβαση σε μια καθαρότερη οικονομία, ωστόσο περιορίζεται στο τι μπορεί να κάνει βραχυπρόθεσμα. Είναι επίσης εγκλωβισμένη σε έναν αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και η εύρεση της σωστής ισορροπίας μεταξύ των χαμηλών τιμών και της εξασφάλισης επαρκούς ποσότητας φυσικού αερίου, θα είναι μια δύσκολη ισορροπία.