επί σειρά δεκαετιών. Φευ! Τα πανηγύρια κόπηκαν μαχαίρι καθώς οι τρεις δημοκρατίες είδαν αίφνης τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας να απογειώνονται.
Η αιτία είναι γνωστή: τα δίκτυα των χωρών της Βαλτικής συμμορφώνονται πλέον με τα όσα επώδυνα βιώνουν όλες οι χώρες που υπάγονται στο χρηματιστηριακό ανταγωνιστικό σύστημα που διέπει τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της δυτικής Ευρώπης.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών, η τιμή της κιλοβατώρας για τους Λιθουανούς καταναλωτές θα αυξηθεί, κατά μέσον όρο, 50 λεπτά του ευρώ σε μηνιαία βάση, για μέση κατανάλωση 140 kWh, για τους Εσθονούς κατά 60 λεπτά και για τους Λετονούς ακόμη περισσότερο, κοντά στο 1 ευρώ.
Ήδη προχθές, Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου, η μέση τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο ρεκόρ για φέτος, ήτοι τα 191 ευρώ/MWh, ενώ μία ημέρα νωρίτερα, οι τιμές στην περιοχή προσφορών της Nord Pool, στην Λιθουανία κινούνταν στο εύρος διακύμανσης μεταξύ 240 - 290 ευρώ/MWh τις πρωινές ώρες (08:00 και 11:00) για να αναδιαμορφωθούν στη ζώνη διακύμανσης μεταξύ 200- 340 ευρώ/MWh από τις 15:00 έως και τις 21:00, που αποτελούν νέο μέσο ημερήσιο υψηλό από την αρχή του έτους. Στην γειτονική Εσθονία, η τιμή του ηλεκτρισμού από 126 ευρώ/MWh την περασμένη εβδομάδα, έκανε άλμα στα 191 ευρώ/MWh.
Σήμερα, Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου, οι τιμές χονδρικής ηλεκτρισμού σε αυτές τις χώρες βρίσκεται στα 183,15 ευρώ/MWh.
Οι χώρες της Βαλτικής στερούνται επίσης προς το παρόν ορισμένες από τις τακτικές συνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είναι το καλώδιο Estlink 2, ισχύος 650 MW που βρίσκεται εκτός λειτουργίας λόγω βλάβης από την περίοδο των Χριστουγέννων, ενώ από τη σύνδεση με το καλώδιο ισχύος 700 MW, Λιθουανίας-Σουηδίας, τα 100 MW θα παραμείνουν σε εφεδρεία για τις επόμενες επτά με οκτώ ημέρες.
Σημειώνουμε ότι οι χώρες της Βαλτικής συνδέθηκαν με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχεται μέσω της Φινλανδίας, της Σουηδίας και της Πολωνίας.
Η απότομη άνοδος των τιμών του ρεύματος σε αυτές τις χώρες οφείλεται, εκτός από την επίδραση των κανόνων λειτουργίας των ευρωπαϊκών αγορών, στη χαμηλή αιολική και ηλιακή παραγωγή, στην αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου αλλά και στις πρόσφατα κατεστραμμένες υποδομές.
Τουτέστιν, πέραν των εγγενών προβλημάτων από την μεταβλητότητα που χαρακτηρίζει την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι χώρες της Βαλτικής αντιμετωπίζουν με το «καλημέρα» όλα τα προβλήματα της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας που έχουν επιφέρει τόσα δεινά σε επιχειρήσεις και οικιακούς καταναλωτές της Ευρώπης.
Βέβαια, ακόμη και αυτή η νέα προοπτική για τις χώρες της περιοχής που αποφάσισαν να πετάξουν μακριά από το ρωσικό κλουβί του ηλεκτρισμού, δεν προσφέρεται δωρεάν…
Ο λεγόμενος Συγχρονισμός των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειάς τους με το αντίστοιχο της ηπειρωτικής Ευρώπης, μέσω Πολωνίας, θα κοστίσει περί τα 1,6 δισεκατομμύριο ευρώ.
Οι επενδύσεις θα κατανεμηθούν σε τρία στάδια, και λόγω του καθεστώτος υψηλής προτεραιότητας που έχει δοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 75% της χρηματοδότησης θα προέλθει από τη διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).