Με το βλέμμα στραμμένο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας-Ουκρανίας βρίσκονται οι γερμανικές βιομηχανίες, ελπίζοντας πως το τέλος του πολέμου θα σημάνει και την επιστροφή του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Με τη γερμανική οικονομία να αντιμετωπίζει σωρεία δομικών προβλημάτων, η μείωση του ενεργειακού κόστους θεωρείται αναγκαία για την επιβίωση των περισσότερων επιχειρήσεων. Όπως είχε γράψει το energia.gr, ο Φεβρουάριος ήταν ένας ακόμα μήνας με ρεκόρ τιμών στην ενέργεια, κάτι που υπονομεύει τις όποιες προσπάθειες για τερματισμό της ύφεσης. Όπως δηλώνουν αρκετοί οικονομικοί παράγοντες της Γερμανίας, η επαναφορά των προμηθειών φθηνού ρωσικού καυσίμου είναι η μόνη λύση. Το αίσθημα αυτό κυριαρχεί πλέον στην πιο οικονομικά ευάλωτη ανατολική Γερμανία, όπου ακόμα και τα πολιτικά στελέχη των συστημικών κομμάτων παραδέχονται την ανάγκη για επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία, τουλάχιστον σε επίπεδο ενεργειακής πολιτικής.
Ωστόσο, οι ελπίδες αυτές φαινομενικά αντιτίθενται στη νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία προσπαθεί ακόμα να ξεπεράσει το σοκ της ενεργειακής κρίσης που ακολούθησε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο χαρακτηρίζεται ως ύψιστη προτεραιότητα της ευρωπαϊκής ηγεσίας. Μάλιστα, όπως επαναβεβαίωσε πρόσφατα ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας και Κατοικιών, ΝτανΓιόργκενσεν, η απαγκίστρωση από τις ρωσικές ενεργειακές εξαγωγές αποτελεί τον διπλό πυλώνα της νέας ατζέντας των Βρυξελλών μαζί με τη μείωση του κόστους ενέργειας. Ο σημερινός ευρωπαϊκός στόχος προβλέπει το τέλος της αγοράς ρωσικών ορυκτών καυσίμων μέχρι το 2027, αν και κάτι τέτοιο δεν συμβαδίζει με τα πραγματικά δεδομένα της αγοράς, καθώς η ΕΕ εισήγαγε υψηλότατες ποσότητες ρωσικού LNGτο 2024.
Το μερίδιο των προμηθευτών φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές εισαγωγές. Πηγή: Bloomberg.
Πέρα από τα πολιτικά εμπόδια, υπάρχουν και άλλες δυσκολίες. Για παράδειγμα, η επαναφορά των ρωσικών καυσίμων στις ευρωπαϊκές αγορές ως μία φθηνή εναλλακτική θα απαιτούσε την υπογραφή μακροχρόνιων συμβολαίων. Αν και η επιχειρηματική δεινότητα των δύο πλευρών δεν πρέπει να υποτιμηθεί, υπενθυμίζεται πως ο ρωσικός κολοσσός Gazpromεμπλέκεται σε διάφορες δικαστικές διαμάχες με ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας όπως η γερμανική Uniperεξαιτίας του τερματισμού των προηγούμενων συμβολαίων τους.Παράλληλα, τίθεται και το ζήτημα των υποδομών. Η επιστροφή στον διαμετακομισμό μέσω των ουκρανικών αγωγών θα απαιτούσε την έγκριση του Κιέβου, το οποίο ήδη νιώθει ότι στοχοποιείται άδικα από την Ουάσιγκτον, παρότι αποτελεί τον αμυνόμενο σε αυτή τη σύγκρουση. Από την άλλη πλευρά, η αξιοποίηση των αγωγών NordStreamθα απαιτούσε τόσο την επισκευή τους, όσο και την αποδοχή του κινδύνου μίας νέας επίθεσης κατά των υποθαλάσσιων υποδομών. Αξίζει να σημειωθεί ότι άνθρωποι στο περιβάλλον του Ντόναλντ Τραμπ είχαν προτείνει την εξαγορά των αγωγών NordStream από αμερικανικές επιχειρήσεις.
Έχοντας αναφέρει τον Αμερικανό Πρόεδρο δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει τα δικά του σχέδια στην όλη υπόθεση. Ο Τραμπ επιμένει μεν για το γρήγορο τέλος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, επιθυμεί δε μία δραματική αύξηση των εισαγωγών αμερικανικού LNGαπό την ΕΕ. Με τις ΗΠΑ να προμηθεύουν ήδη το 50% του ΥΦΑ που εισάγεται στην Ευρώπη, μία περαιτέρω διεύρυνση του μεριδίου τους θα έβγαζε εκτός άλλους προμηθευτές. Η Ρωσία βέβαια συνιστά τον πιο εύκολο χαμένο καθώς δεν διαθέτει πλέον μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Επιπροσθέτως, το αμερικανικό LNG είναι πολύ ακριβότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο, εξ ου και το ενεργειακό κόστος στην Ευρώπη παραμένει τόσο υψηλό. Πέραν αυτού, ο Πρόεδρος Τραμπ έχει συνδέσει την αγορά περισσότερου αμερικανικού LNGμε την αποφυγή δασμών προς τα ευρωπαϊκά προϊόντα. Επομένως, ακόμα και αν οι γερμανικές επιχειρήσεις πετύχαιναν ένα φθηνότερο κόστος ενέργειας χάρη στο ρωσικό φυσικό αέριο, θα έχαναν ένα σημαντικό μερίδιο στη μεγαλύτερη αγορά τους εκτός ΕΕ.