Η αδειοδότηση εντάσσεται στην προσπάθεια της χώρας να ενισχύσει τα αποθέματά της σε φυσικό αέριο και να επεκτείνει τις εξαγωγές ενώ, την ίδια στιγμή, θεωρείται ότι ενισχύει τους δεσμούς Ισραήλ και Αζερμπαϊτζάν ως περιφερειακό αντίβαρο στο Ιράν.
Το 2023 οι τρεις εταιρείες υπέβαλαν από κοινού προσφορά για δύο υπεράκτια μπλοκ κατά τον τέταρτο γύρο αδειοδότησης. Το Υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι αναμένεται να χορηγηθούν πρόσθετες άδειες και προγραμματίζεται ένας πέμπτος γύρος υποβολής προσφορών για αργότερα εφέτος. Στο πλαίσιο των αδειών για το λεγόμενο Cluster I, που βρίσκεται κοντά στο κοίτασμα Leviathan, η Socar θα ενεργεί ως φορέας εκμετάλλευσης της κοινοπραξίας ερευνών ενώ η BP θα εμπλακεί για πρώτη φορά στον τομέα του φυσικού αερίου του Ισραήλ. Η NewMed είναι ήδη ο μεγαλύτερος εταίρος στο Leviathan, το γιγάντιο υπεράκτιο πεδίο που διαχειρίζεται η Chevron. Κάθε εταιρεία θα κατέχει περίπου το ένα τρίτο των δικαιωμάτων σε κάθε άδεια.
Η υπογραφή της συμφωνίας πραγματοποιήθηκε παρόντος του υπουργού Οικονομίας του Αζερμπαϊτζάν Mikayil Jabbarov και του Ισραηλινού υπουργού Ενέργειας Έλι Κοέν, σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο Ενέργειας. Η συμφωνία εξασφαλίζει στη Socar άλλη μια συμμετοχή σε σημαντικά assets του Ισραήλ, αφού η αζέρικη εταιρεία αγόρασε το 10% των μετοχών στο κοίτασμα φυσικού αερίου Tamar νωρίτερα φέτος.
Το Cluster I είναι μία θαλάσσια περιοχή έκτασης 1.700 τ. χλμ. στη Μεσόγεια, στα ανοικτά των βόρειων ακτών του Ισραήλ. Η κοινοπραξία αναμένεται να πραγματοποιήσει σεισμικές και γεωλογικές έρευνες κατά την πρώτη φάση των ερευνών, με τις γεωτρήσεις να ακολουθούν στη δεύτερη φάση με βάση τα αποτελέσματα των ερευνών.
«Το φυσικό αέριο αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα που ενισχύει την οικονομική και διπλωματική μας θέση παγκοσμίως, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας Έλι Κοέν. «Γι’ αυτό εργαζόμαστε για να επεκτείνουμε την παραγωγή φυσικού αερίου τόσο για την εγχώρια αγορά όσο και για τις εξαγωγές, ειδικά σε αυτούς τους καιρούς».
Η πλούσια σε φυσικό αέριο υπεράκτια λεκάνη που καλύπτει την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Κύπρο και τον Λίβανο έχει προσελκύσει μερικές από τις κορυφαίες ενεργειακές εταιρείες του κόσμου τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη προσπαθεί να εξασφαλίσει προμήθειες για να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το Ισραήλ επιδιώκει να αναδειχθεί σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο και έχει δεσμευτεί να προμηθεύει φυσικό αέριο στην Ευρώπη, έχει απεμπλακεί από τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες σε σημαντικό βαθμό.
Εξάλλου, το ισραηλινό Υπουργείο Ενέργειας ανέφερε αυτόν τον μήνα ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου του Ισραήλ προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία αυξήθηκαν κατά 13,4% το 2024.
Η συμφωνία για έρευνες φυσικού αερίου ενισχύει τη συμμαχία μεταξύ Ισραήλ και Αζερμπαϊτζάν
Παράλληλα, όπως σημειώνει το Bloomberg, η συμφωνία, που περιλαμβάνει και την αζέρικη Socar, έρχεται σε μια στιγμή που το Τελ Αβίβ προσπαθεί να εμβαθύνει τους δεσμούς με το Μπακού για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της γειτονικής Τεχεράνης.
Το Ισραήλ και το Αζερμπαϊτζάν εξαρτώνται επίσης το ένα από το άλλο για θέματα ενέργειας και αμυντικού εξοπλισμού.
Το Μπακού διατηρεί σχέσεις με την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή έχει φέρει αντιμέτωπους το Ισραήλ με το Ιράν και τις μαχητικές ομάδες που το τελευταίο υποστηρίζει.
Η κοινοπραξία υπό τη Socar εξασφάλισε τα δικαιώματα ερευνών τον Οκτώβριο του 2023, αλλά ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς που ξεκίνησε εκείνον ακριβώς τον μήνα καθυστέρησε την υπογραφή της σύμβασης. Οι εταιρείες θα έχουν πλέον στη διάθεσή τους τρία χρόνια για να πραγματοποιήσουν σεισμικές έρευνες στο Cluster I με στόχο να μελετήσουν την πιθανότητα ύπαρξης αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Η επίσκεψη του Υπουργού Οικονομίας του Αζερμπαϊτζάν στην Ιερουσαλήμ είναι η πρώτη για έναν υπουργό του Αζερμπαϊτζάν από την έναρξη του πολέμου. Το Ισραήλ ήταν ο έκτος μεγαλύτερος αγοραστής πετρελαίου από το Αζερμπαϊτζάν πέρυσι, με πωλήσεις συνολικά 713 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με έκθεση στο caliber.az, η οποία επικαλείται στοιχεία από την Κρατική Επιτροπή Τελωνείων.